Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinde fiziksel aktivite alışkanlıkları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının akademik başarı ile ilişkisi

Abstract

Mevcut bilgi beden eğitimi etkinlikleri, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve fiziksel aktivitenin akademik başarıya katkıda bulunduğu yönündedir. Kesitsel çalışmalarla elde edilen sonuçlar, özellikle çocuklarda fiziksel aktivite ve akademik performans arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir.Bununla birlikte spor eğitimi yanında, sağlık, beslenme, psikoloji, sosyoloji ile ilgili derslerin de olduğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinin fiziksel aktivite alışkanlıkları, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve akademik başarıları arasındaki ilişki yeterince açık değildir.Bu araştırmanın amacı, Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek okulunda öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve fiziksel aktivite alışkanlığı ile akademik başarıları arasındaki ilişkiyi belirlemek, etkileyen faktörleri ortaya koymaktır.Çalışma 2011-2012 Eğitim Öğretim yılında, Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu'nda (BESYO) öğrenim gören kayıtlı 345 öğrenciden 18-25 yaş arasındaki 91 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi. Katılımcılar çalışmaya gönüllü olanlar içinden seçilmiştir.Öğrencilerin fiziksel aktivite alışkanlıkları ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları geçerliliği güvenirliği kanıtlanmış Uluslararası Fiziksel Aktivite (uzun form) Anketi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlar anket ile ölçüldü, Akademik Başarıları ise Ankara Üniversitesi Öğrenci Bilgi Sisteminden (OBS) Not ortalamalarının elde edilmesi yoluyla bulundu. Akademik başarı bölümler, aktif ve çok aktif öğrenciler, barınılan yerler, herhangi bir işte çalışan ve çalışmayanlar , lisanslı ve lisnssız sporcular, bir hastalığı olanlar ve olmayanlar, hastalığı olup ilaç kullananlar ve kullanmayanlar açısından analiz edildi.Çalışmaya katılan öğrencilerin 51'i (%56) aktif ve 39'u (%42,9) çok aktif olarak değerlendirildi. Toplam Fiziksel Aktivite ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranış toplam puanı ile not ortalamalarından elde edilen Akademik Başarı arasında anlamlı bir ilişki bulunmadı. Not ortalamalarında Bölümler arasında, aktif ve çok aktif öğrenciler arasında, barınılan yerler arasında, herhangi bir işte çalışan ve çalışmayanlar arasında, lisanslı sporcu ve lisanssız sporcular arasında, bir hastalığı olanlar ve olmayanlar arasında, hastalığı olup ilaç kullananlar ve kullanmayanlar arasında anlamlı farklılık bulunmadı.Fiziksel aktivite değerleri açısından, aile yanında barınılan ve yurtta barınılan öğrenciler arasında ve lojmanda barınılan ve yurtta barınılan öğrenciler arasında anlamlı farklılıklar bulundu. Lojmanda barınılan öğrenciler daha çok ve yurtta barınılan öğrenciler daha az fiziksel aktivite değerlerine sahip oldukları tespit edildi (P < 0,05).Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Toplam Puan ile Not ortalamalar arasında da anlamlı bir ilişki bulunmadı. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları alt ölçeği olan Egzersiz ile not ortalamaları arasında anlamlı negative ilişki (r= -0,23) bulundu. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davlanışlar toplam puanlarında Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümü ve Spor Yöneticiliği bölümü öğrencileri arasında anlamlı farklılıklar bulundu (P < 0,05). Öğretmenlik Bölümü öğrencilerinin daha yüksek puana sahip oldukları gözlendi. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları alt ölçekleri olan Kendini Gerçekleştirme, Beslenme, Kişilerarası destek, Stress Yönetimi, Sağlık Sorumluluğu ve Egzersiz puanları açısında da bölümler arasında anlamlı farklılıklar bulundu (P < 0,05 ) .Sonuç olarak BESYO öğrencilerinin yüksek düzeyde fiziksel aktiviteye sahip oldukları, fiziksel aktivite düzeyleri ile akademik başarıarı arasında bir ilişki olmadığı, sağlıklı yaşam biçimi davranış alt ölçek puanlarının barındıkları yer, okudukları bölüm ve lisnaslı sporcu olup olmadıklarına göre değiştiği, daha yüksek puanla Yüksekokula giren Öğretmenlik Bölümü öğrencilerinin diğer bölüm örencilerine göre daha yüksek sağlıklı yaşam biçimi davranış alt puanlarına sahip oldukları söylenebilir.Anahtar Sözcükler: Akademik Başarı, Beden Eğitimi ve Spor, Fiziksel Aktivite, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlar.

The Relation Between Physical Activity Habits, the Health-Promoting Lifestyles and Academic Achievements of Physical Education and Sports StudentsExisting information shows that activities of physical education, health-promoting lifestyle behaviors and physical activities contribute to academic achievement. Results obtained through cross-sectional studies demonstrate in particular that there is a positive relationship between physical activities in children and academic performance.However, it is not very clear what the relationship is between the physical activities, health-promoting lifestyle behaviors and academic achievements of the students of the Physical Education and Sports, which apart from sports education, also entails health, nutrition, psychology, sociology and related courses.The purpose of this research is to determine the relationship between health-promoting lifestyle behaviors, physical activities and academic achievements of the students studying at the School of Physical Education and Sports of Ankara University and to explain the influencing factors.The research was conducted with the participation of 91 students aged 18-25 of the total 345 students studying during the 2011-2012 academic year at the Ankara University Physical Education and Sports School (BESYO). The participants were selected from among those who volunteered for the study.The physical activity habits and health-promoting lifestyle behaviors of the students were measured with the International Physical Activity Questionnaire, (long form) whose viability and reliability has been proven, along with the Healthy Lifestyle Behaviors Questionnaire, while their academic achievements were determined through obtaining the student?s grade scores averages from the Ankara University Student Information System (SIS). Academic achievement was analyzed from the aspects of departments, active and very active students, places of living, those working and not working in any kind of job, sportsmen with and without licenses, persons with and without a disease, and those with an illness taking and not taking medication.Fifty one (56%) of the students participating in the study were evaluated as active, while 39 (42.9%) were assessed as very active. No meaningful relationship between the total Physical Activity and Healthy Lifestyle Behaviors point and the Academic Achievement obtained through their grade scores average was determined. A significant difference was also not found between departments, active and very active students, places of living, those working and not working in any kind of job, sportsmen with and without licenses, persons with and without a disease, and those with an illness taking and not taking medication.From the aspect of physical activity values, significant differences were discovered between students living with their families and those living in dorms and also between students living in lodging houses and those living in dorms. It was determined that students living in lodging houses had higher values of physical activities, while the students living in dorms had lower values (P < 0.05).There was also no significant relationship between the total health-promoting lifestyle behaviors scores and grade scores averages. A significant negative relationship (r= -0,23) was found between exercise, which is a subscale of health-promoting lifestyle behaviors and grade scores average. Significant differences were seen between the total health-promoting lifestyle behaviors scores and students of the departments of Physical Education and Sports, and Sports Management (P < 0.05). It was observed that students of the department of Physical Education and Sports Teaching had gained high points. Significant differences were also found in self-actualization, nutrition, interpersonal relations, stress management, health responsibility and exercise points between departments (P < 0.05 ).In conclusion, it could be said that students of the School of Physical Education and Sports have a high level of physical activity, there is no relationship between physical activity levels and academic achievement, that the subscale scores of healthy lifestyle behaviors change according to their place of living, department they study at and whether or not they are licensed sportsmen, and that students of the department of Physical Education and Sports Teaching, who have entered the School with higher scores, possess much higher sub scores of health-promoting lifestyle behaviors compared to students from other departments.Key Words: Academic Achievement, Health-Promoting Lifestyle Behaviors, Physical Activity, Physical Education and Sports.