İstemdışı fetus/bebek ölümünde annenin tepkileri

Abstract

Ill- ÖZET Giriş bölümünde, yetişkinlik, ana-babalık, gebe lik, doğum, lohusalık ile ilgili genel bilgileri izleye rek ölüm ve yas konuları üzerinde durulmuş; fetus/bebek ölümü adı altında toplanan düşük, ölüdoğum ve yenidoğan ölümü ile ilgili toplumsal dağılım ve sağlıklı bebeği olan annelerin gebelik ve lohusalıktaki tepkileri gözden geçirilmiş; İFBÖ'nü izleyen yas dönemine ilişkin çeşitli kuram ve varsayımlardan söz edilmiştir. İFBÖ'nü izleyerek annede ruhsal ve bedensel türlü belirtilerin gözlendiği ve ruhsal belirtilerin başında da anksiyete ve depresyonun geldiği varsayımından yola çıkarak Îstanbul-Şişli Etfal Hastanesi, I. Kadın Hastalık ları ve Doğum Kliniği'ne başvuran olgular arasından 34'ü daha önce fetus/bebek kaybı yaşamış olan gebe, 32'si he nüz fetus/bebek kaybına uğramış lohusadan oluşan 66 kişi lik araştırma kümesi ile 24'ü gebe ve 22'si lohusa olmak üzere İFBÖ'nü yaşamamış 46 kişilik kontrol kümesi oluştu rulmuştur. Gereç olarak kullanılan Görüşme Çizelgesi, SCL- 90-R'den tanı kümeleri azaltılarak oluşturulmuş SCL-59 ve DPBS tarafımdan hazırlanıp ilk kez kullanılmış; PBS ise 1989-1990 yıllarında Theut ve ark. taraf ından yürütül müş bir follow-up çalışma için üretilmiştir. Görüşme Çizelgesi olguların sosyodemograf ik, obs- tetrik- jinekolojik verilerini toplamak, aynı zamanda da özgeçmiş ve soygeçmişleri ile doğmuş/doğacak çocukları- 55 - ile ilgili bilgi edinmek için hazırlanmıştır. SCL-59 ile annelerdeki ruhsal belirti düzeyinin bulunması ve hangi alanlara yayıldığının saptanması amaçlanmıştır. Yoksunluk Skalaları adı altında toplanan PBS ve DPBS ile ÎFBÖ veya olasılığı karşısında annelerin duygu ve düşünceleri araş tırılmıştır. Tüm bu çizelge ve skalalar tek görüşmede olgulara sunulmuştur. Toplanan bilgilere istatistiksel çalışmalar la anlam kazandırılmak istenmiş; her iki küme karşılıklı olarak, alt kümeler kendi içlerinde ve diğer olguların alt kümeleriyle koşut ve çapraz olarak tüm maddeler (item) açısından karşılaştırılmıştır. Elde edilen veriler gözden geçirildiğinde, toplu mumuzda batılı toplumlardakilerden farklı olarak, kaybı olan annelerin anksiyete ve depresyon gibi ruhsal belir tiler göstermedikleri anlaşılmıştır. Yalnız, araştırma olgularının tümüyle alt sosyal sınıftan, düşük eğitim düzeyli olmaları; SCL-90-R'nin güvenirlik ve geçerlik araştırmaları sonucunda ancak üniversite öğrencilerine uygulandığında ve toplu indeksler gözönüne alındığında deerli olduğu görüşleri; PBS ve DPBS'nin daha önce geçer lik ve güvenirlik araştırmalarının yapılmamış skalalar olması tartışmaya açık noktalardır. Varsayımın doğrulanmamış olmasına karşın, düşük sosyoekonomik ve sosyokültürel düzeydeki ülkemiz kadın larının İFBÖ'ne verdikleri tepkilerin dinsel inanış, gö renek ve gelenekler doğrultusunda özgün, karmaşık ve yeni araştırmalara açık olduğu düşünülmektedir.