Malul gazilerin gazi ve gazilik kavramına bakışı

Abstract

ÖZET Ülkemizde uzun yıllardır süregelen bölücü terör, binlerce vatan evladının hayatını kaybetmesine, yaralanmasına ya da sakatlanmasına yol açmıştır. Sayıları 3500' ü bulan malul gazilerimiz de, bölücü terör örgütü ile kahramanca mücadelede uzuvlarını kaybeden ve sakat kalan askerlerimizden oluşmaktadır. Bu çalışmada malul gazilerimizin dünyasında maluliyetin etkilerinin incelenmesi ve onların gazilik kavramı hakkındaki düşüncelerinin öğrenilmesi amaçlanmıştır. Örneklemi T.S.K Rehabilitasyon ve Bakım Merkezinde kalmakta olan malul gazilerimiz oluşturmaktadır. Gazilerimizin yaş ortalaması 29' dur. Okuma yazma bilmeyen bir kişi bulunmaktadır. Ömeklemin % 85' ini çoğunluk sırasıyla ilkokul, lise ve ortaokul mezunları oluşturmaktadır. Katılımcıların % 75,6' sının askerliğini erbaş ve er olarak yapan gazilerimiz oluşturmaktadır. Gazilerimizin % 63' ünün evli olduğu ve bunların % 70,2' sinin de maluliyet sonrasında evlendiği görülmektedir. Bu da gazilerimizin maluliyetlerinin evliliklerine engel teşkil etmediğini göstermektedir. Katılımcıların % 61' i büyükşehir veya şehirlerde yaşamaktadır. Malul gazilerimizin % 75,6' sının protez, ortez veya tekerlekli sandalyeden en az birisini kullandıkları görülmüştür. Bu da gazilerimizin çoğunun fiziksel görüntüsünde bir değişim olduğunu göstermektedir. ` Bir başkasının yardım ve desteğine muhtaç` olan malul gazilerimizin oranı ise % 28,9' dur. Gazilerimizin bir başkasının yardım ve desteğine muhtaç olup olmamasının, onların dünyaya bakışlarını etkilediği tespit edilmiştir. Gazilerimizin % 34,4' ünün kendine ait bir arabası bulunmaktadır. Araba sahibi olmanın, malul bir kişi için önemli bir sosyalleşme aracı ve kişinin kendine güvenini kazanmasında ve sosyal çevre ile olan ilişkilerinde önemli etkisi olduğu görülmüştür. Malul gazilerimizin, gaziliği bir kültürel değer olarak algıladıkları ve yüksek değer atfettikleri görülmüştür. Gaziliğe atfedilen değer ikamet edilen yere, sosyo ekonomik statüye ya da başka bir değişkene göre farklılaşmamıştır. Ayrıca gazilerimiz toplumun kendilerine bakışından çoğunlukla memnun olmasa da, unutulduklarını düşünse de, gaziliğin halen toplumumuzda kutsal bir yere sahip olduğuna inandıklarını ifade etmişlerdir.Malul gazilerimizin aile, arkadaş ve sosyal çevre ile ilişkilerinden genel anlamda orta derecede memnun oldukları belirlenmiştir. Anne, baba, eş, kardeş ile olan ilişkilerden ise yüksek düzeyde bir memnuniyet görülmektedir. Yakın çevrelerinin malul gazilerimize %68,18 ile manevi destek, % 50 ile fiziksel kısıtlılığı sebebi ile yapamadığı ya da yapmakta zorlandığı işlerde veya ev dışında bir işi olduğunda götürmeleri ya da yerine yapmaları; banyo, giyim, kuşam gibi kişisel ihtiyaçlarında yardımcı olunması ve % 15,15 ile maddi destek cevapları öne çıkmaktadır. Malul gazilerimizin ağır psikiyatrik sorunlara maruz kalmamalarında geleneksel aile sisteminin destekleyici yapısının rolünün olduğu düşünülmektedir.

ABSTRACT In our country, the divisive terror which is continuing for a long time, costed thousands of our men to lose their life, become injured or disabled. Our disabled veterans that we count exactly 3500 are the soldiers who sacrificed their part of body and became disabled while bravely struggling with this terror. In this study, we tried to understand what happened in our disabled veterans' world with the loss and learn their ideas about being a veteran in our culture. Our sample is formed with the disabled veterans staying at the Turkish Armed Forces' Rehabilitation and Care Center. Their average age is 29. There is one who is illiterate. % 85 of the sample is, in turn of amount; primary, high and secondary school graduates. % 75,6 of the sample is formed with privates, corporals and sergeants who are temporarily joined the army. % 63 of the disabled veterans are married and % 70,2 of them married after their injury. As we can see, disablement didn't become a barrier before their marrige. % 61 of the sample are living in metropolis or other cities. % 75,6 of the sample use one or more of, prosthesis, orthesis and wheelchair. This shows that a change which can be seen in our veteran' s physical image happened. ` Ones who are in need of the others' help and support for surviving` form % 28,9 of the sample. Veteran's being in need of one's help and support for living affects his ideas significantly in perceiving the world. % 34,4 of the sample has their own car. Having a car for the disabled, an important socialization instrument and have significant effect on his self esteem and relations with the social enviroment. Our disabled veterans perceive that being a veteran is a cultural appreciation and they give it high value. Value given to being a veteran didn't differ upon living in a metropolis or a country, or having high or low level of socioeconomic position, or another factor. However our veterans, especially doesn't satisfied of the society's look on them and think that they are forgotten, already believe that being a veteran in our culture or society is still has a holy place. Our disabled veterans are generally medium level satisfied with family, friend and social relations. But their relationship with mother, father, wife and mbrother seem to have high satisfaction. Their dose social enviroment's help and support consist of; with % 68,18 spiritual support, with % 50 (because of his disability he is limited physically) they help in personal needs like having a bath, wearing or do the things for him which he has difficulty with or take him outside to do another jobs or do the jobs for him and with % 15,15 monetary support. We suppose that if our disabled veterans not exposed to heavy psychiatric problems, this is because of our traditional family system and its supportive role. IV