Avrupa Birliğindeki savunma sanayii gelişmelerinin, Türk Sanayiine etkileri; savunma sanayii için strateji önerileri

Abstract

ÖZET Soğuk savaşın bitişi ile birlikte ortak tehdit ortadan kalkarken özellikle 11 Eylül sonrası asimetrik tehdit olarak da tanımlanan yeni tehdit biçimleri belirginleşmiştir. Değişen tehdit algılaması, kuvvet yapılarındaki küçülmeyi bu ise beraberinde savunma bütçelerinin azalması ve savunma pazarlarının daralmasını beraberinde getirmiştir, öte yandan, savunma sistemlerinin artan maliyetleri, küresel rekabet ortamı, tasarım ve yenilik oluşturma kabiliyetine sahip, rekabetçi savunma sanayilerinin oluşmasını kaçınılmaz kılmıştır. Tüm bu gelişmeler, başta ABD olmak üzere tüm ülkeleri, savunma sanayilerini yeniden yapılandırmaya yönlendirmiştir. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından savunma sanayinde, dupiikasyonîn önlemek, ölçek ekonomilerinin avantajıyla üretim yapabilmek ve global rekabete dayanabilmek maksadıyla idari ve politik yapılanmalara gidilirken, savunma sanayi firmaları da hızlı bir konsolidasyon sürecine girmişlerdir. Bu süreç sonunda AB bünyesinde özgün tasarım yeteneği ve ölçek ekonomilerine sahip dev savunma sanayi firmaları doğmuştur. Çalışmada; yaşanan bu gelişmelerin, AB'ye üyelik sürecinde bulunan Türkiye'nin savunma sanayi üzerinde oluşturacağı muhtemel etkilerin tespiti ve buna yönelik Türk savunma sanayi SWOT analizi yapılmıştır. Belirlenen ana yönelim alanları doğrultusunda, teknoloji yoğun özgün tasarım ve yenilik oluşturma yeteneği ile TSK'nın savunma teçhizat ihtiyaçlarını karşılayabilen, AB ve dünya ölçeğinde rekabet edebilir bir savunma sanayinin oluşturulabilmesi doğrultusunda kısa, orta ve uzun vadede izlenmesi gereken stratejiler öngörülmüştür.

ABSTRACT With the end of Cold War the common threat disappeared and especially after the September 11, new types of threats, defined as asymmetric threats have been emerged. Changing perception of the threat brought downsizing of the military forces, in addition to this; reducing defence budgets and contracting of defence market. Furthermore, the global competition environment and the rising costs of defence systems has led to take form of competitive defence industries that has ability of making design and innovation. All of this advances have directed initially the USA and then the other countries to reconstruction of their defence industries. in order to endure global competition, produce with the advantages of the economy of scale and prevent duplications, the European Union countries have been making governmental and politic arrangements, and also defence industry firms have incurred rapid consolidation process. At the last of this process, giant defence industry firms have emerged within the European Union, that have innovative design capability. At this study; the probable influences of these recent developments on Turkish defence industry are examined and at that direction a SWOT analysis is made. After defining main objectives, some short, middle and long term strategies are proposed in order to restructure the Turkish defence industry that could meet the Turkish Armed Forces requirements with competence to invent technology based original design and innovations. ill