Günümüz dünyası savaşlarında devlet dışı aktörlerin silahlı kuvvetlerle ortak kullanımı

Abstract

Savaş kavramı yaşanan her dönemin özelliklerine göre tarih boyunca değişmiştir. Günümüzde savaş ve çatışmalar, artık devletler arasında sık olarak görülmemektedir. Soğuk Savaş sonrası dönemdeki savaşta meydana değişim, `asimetrik savaş`, `üçüncü dalga savaş`, `dördüncü nesil savaş`, `sınırsız savaş , `beşinci nesli savaş` ve ''dördüncü donem savaş` Teorileri ile açıklanmaya çalışılmaktadır. Bu teorilere göre günümüzde deviet dışı silahlı aktörler arasında veya bunıaria devlet arasında meydana gelen çatışmalarda, silahlı kuvvetler başarı elde edebilmek için, artık sadece devlet kuruluşları ile çalışmaklar yetinmemeli, diğer devlet dışı aktörlerle beraber çalışmalıdır.Silahlı kuvvetlerin günümüz savaş ve çatışmalarında beraber çalışmak zorunda kaldığı devlet dışı aktörlerden bin medyadır. Medya yünümüzde dördüncü kuvvet olarak tanımlanmaktadır Dünya kamuoyunun kazanılmasında ve etkilemedeki rolü, Soğuk Savaş sonrası dönemde ileri sürülen savaş teorıleıınde, medyaya önemli bir yer verilmesine neden olmuştur. Medya ile silahlı kuvvetler arasındaki kurumsal kültür farkı nedeniyle oluşan gerilim tarih boyunca görülmüştür. Bu gerilimin azaltılmasıiçin değişik yöntemler kullanılmıştır. İliştirilmiş gazetecilik bu maksatla Irak Savaşında kullanılmıştır. Bu şekilde medya ile silahlı kuvvetlerin ortak kullanımı geliştirilmeye çalışılmıştır.Savaş ve çatışma ortamlarında diğer kurum ve kuruluşlardan önce hizmet vermeye başlayan hükümet dışı kuruluşlar günümüzde silahlı kuvvetlerin ortak çalıştığı diğer bir devlet dışı aktördür Hükümet dışı kuruluşlar tarafsızlık ve yansızlıklarını korumak için silahlı kuvvetlerle beraber çalışmak istemese bile, günümüz koşullarında bu bazen mecburiyet hâline gelmektodir.Özel askerî şirketler, günümüz çatışmalarında sık olarak görülmeye başlanan diğer bir devlet dışı aktördür. Bu şirketlerin müşterileri arasında kendi ülkesinde emniyet ve düzenini sağlayamavan veya sağlamak için desteğe ihtiyaç duyan, vereceği kayıplar ile kamuoyunda yapmış olduğu harekâta olan desteği kaybedeceğini düşünen vo silahlı kuvvetlerin sadece temel görevleri üzerine odaklanmasını isteyen devletler ile güvenlik sorunlarını çözmek isteyen hükümet dışı kuruluşlar, uluslararası kuruluşlar, çok uluslu şirketler ve kişiler bulunmaktadır. Özel askerî şirketle1, ile silahlı kuvvetlerin ortak kullanımı dış kaynaklardan yararlanma esaslarına göre olmaktadır. Bu kullanımın fayda ve mahzurları bulunmasına rağmen gelişeceği değerlendirilmektedir.Görüldüğü gibi günümüz çatışmalarında kendi görevlerini yerine getirmek için, hem siiahlı kuvvetler hem de devlet dışı aktörler ortak kullanım hakkında stratejiler geliştirmelidir Geliştirilen stratejiler her durum için gözden geçirilmeli ve gerekli değişiklikler yapılmalıdır. Ortak kullanımın temelinde karşılıklı anlayış, işDirliyı için duyulan isıek ve iletişim olmalıdır.Anahtar Kelimeler: Devlet Dışı Aktörler, silahlı kuvvetler, Soğuk Savaş sonrası savaş teoriler; medya, hükümet dışı kuruluşlaı özel askerî şirketler

The warfare has changed through the history according to the properties of each era. Nowadays, the wars and conflicts among the nation states are very rare. The changes in the warfare in the Post-Cold War era has been explained with the thories of `Asymmetric Warfare`, `Third Wave Warfare`, `Fourth Generation Warfare`, `Unrestirected Warfare`, `Fifth Generation Warfare`, and `Fourth Epoch Warfare`. In these theories, the military should work with non-states actors to achieve its missions at the conflicts and wars among the armed non-states actors and military.At the contemporary conflicts and wars, the media is one of the nonstate actors military must work with. The media is called `the fourth power`. Because the media has a great influence on public opinion, the warfare theories of the post-cold War era give a big importance to it. In fact, the media is itself a battlefield in these theories. So far, there have been cultural differences between the media and the military. Different methods have been used to handle with these differences. The embedded journalists were used at Iraq War for this purpose. This method was used to develop the joint use of the media and the military.Non-governmental organisations start to give necessary sen/ices to the people who needs help in the areas of the crisis, conflicts, and wars before the other international actors. NGO's are the other non-state actors the military work jointly with. Although NGO's don't want to work with the military to prevent their impartiality and neutrality, it becomes an obligation under some current circumstances. The relationship, each actor perceives differently, has been developped since the end of Cold War.The private military companies are the other non-state actor increasingly seen in the contemparary conflicts. Their customers are the states that cannot restore law and order in their countries, that need to help to restore them, that don't want to give casualties not to lose their public support, and that want their militaries to focus on the core missions. Their other customers are NGO's, multinational companies, and the people that need security. The joint use of the private military companies and the military happens according to the rules of outsourcing. In spite of advantages and disadvantages, this joint use of these actors is expected to develop in the future.Both the military and non-state actors have to improve the strategies for the joint use in order to achieve their missions at the contemparary conflicts. These strategies should be reviewed under each situation and be changed according to the requirements. Mutual understanding, the desire for cooperation, and communication are the factors at the base of joint use.Keywords: Non state actors, warfare theories in post-Cold War era,military, media, NGO's, private military companies.