Çanakkale Muharebeleri'nde Türk ordusunun lojistik faaliyetleri

Abstract

Osmanlı Devleti'nin, kapitülasyonlardan kurtularak geleceğini güvence altına alması için güçlü bir müttefike ihtiyacı vardır. Aynı süreçte, Almanya için de Avrupa'da savaş yükünü hafifletmek ve Rusya'yı savaş dışı bırakmak maksadıyla tali bir cephe açması büyük önem taşımaktadır. Her iki ülkenin amaçlarına ulaşmasında, 1 nci Dünya Savaşı'nın en önemli cephelerinden biri olan Çanakkale Cephesi düğüm noktası olmuştur.Osmanlı Devleti'nin kaynakları, birbiri ardına yapılan savaşlar ve kapitülasyonlar sebebiyle hemen hemen tükenmiştir. Sanayisinin ve teknolojisinin yetersiz olması sebebiyle üretimi çok sınırlıdır. Silah, mühimmat, teçhizat vb. de dahil olduğu bir çok nihai ürün yurt dışından getirilmektedir. Ulaşım ağları ve araçları yetersizdir. Almanya'dan alınan menzil teşkilâtı, alt teşkilatlan ile 1 nci Dünya Savaşı'nın başladığı tarihe kadar tam olarak kurulamamıştır.Tüm bu olumsuzluklara rağmen; Çanakkale Savaşları'nı kazandıran en büyük faktörlerden biri, personelin fiziki gücünü ve moralini etkileyen, muharebe yeteneğini artıran iaşe, ibate, sağlık ve posta hizmetlerinin yanı sıra; silah, mühimmat ve teçhizat bütünlemesi gibi lojistik faaliyetlerdir. Çanakkale Cephesi'nde ihtiyaç duyulan her türlü ordu malı ve personel tedariki; çok zor şartlar altında, Türk Milleti'nin fedakarlıkları ve orada görev yapan personelin özverili çalışmalarıyla yapılabilmiştir.Anahtar Kelimeler: Çanakkale Cephesi, Menzil Teşkilâtı, Menzil Genel Müfettişliği, 5 nci Ordu Menzil Müfettişliği, Levazım Dairesi Başkanlığı.

Ottoman Empire needed a powerful partner to save her future by getting rid of the capitulations. At the same period of time, having a secondary battle field for Germany was so important to relieve the burdens in Europe and to eliminate Russia from the war. Dardanelles battle field was the connection point to achieve the purposes of these two countries.The resources of Ottoman Empire were almost exhausted because of the successive wars and capitulations. Production of the country was so limited because of her poor industry and technology. Most of the end items, including weapon, ammunition, equipment etc, were imported. Transportation network and vehicles were inefficient. Logistics system which was adopted from Germany was not founded with its sub organizations by the beginning of the First World War.Although all these negative conditions, one of the most important factors to win the Dardanelles War was logistics activities like food supply, housing, health and postal services, those effected physical condition and moral of the personnel, in addition to the replenishment of weapon, ammunition, equipment. In Dardanelles battle field, acquisition of required materials and human power could be achieved under very difficult situations with great effort of the battle field personnel and sacrifice of Turkish citizens.Keywords: Dardanelles battle field, Menzil (name of the logisticssystem), Organization, Menzil Genel Müfettişliği (Menzil Organization Head Office), 5 nci Ordu Menzil Müfettişliği (5th Army Menzil Organization, Levazım Dairesi Başkanlığı (Food Supply Head Office). Advisor: Dr. (E) Ög.Alb. Hamdi GÜRLER