Faili meçhul öldürme olaylarında olay yeri çözümlemesi ile suçlu profilinin oluşturulması: Soruşturma deneyimi ve suçlu profilleme eğitiminin etkisi

Abstract

Olay yeri çözümlemesi ile suçlu profilleme, olay yerinden başlayıp mağdurun incelenmesi ile devam eden ve suçluya doğru uzanan bir araştırma sürecidir. Bu süreçte, suçun bilinen değişkenleri olan olay yeri, mağdur ve suçun işleniş biçiminden yola çıkarak bilinmeyen değişkeni olan failin özelliklerine ilişkin çıkarımda bulunulur.Temel olarak, suçun aydınlatılması amacına yönelik olarak geliştirilen bu yöntem, özellikle, fail ile mağdur arasında ilişkinin bulunmadığı, altında psikolojik sorunların yattığı, şiddet ve cinsellik içeren faili meçhul öldürme olaylarında, soruşturma alanının, başka bir deyişle, failin etrafındaki çemberin daraltılmasında kullanılmaktadır.Bu araştırmada, soruşturma deneyimi ve suçlu profili oluşturma eğitiminin, suçlu profili oluşturma başarısı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu doğrultuda birinci bölüm, suçlu profilleme ile ilgili kuramsal incelemeye ayrılmıştır. Bu bölümde ilk önce, suçlu profilleme yöntemleri tarihsel gelişimi içinde tanıtılmış; daha sonra bu yöntemlerden olay yeri çözümlemesi ile suçlu profilleme yöntemi aşama aşama açıklanmış ve bu yöntem kullanılarak suçun aydınlatıldığı bir örnek olaya yer verilmiştir.Çalışmanın ikinci bölümünde, olay yeri çözümlemesi ile suçlu profilleme yöntemine ilişkin bir uygulama çalışması yer almaktadır. Uygulama çalışmasında ilk olarak, ?Faili Meçhul Öldürme Olayları İçin Suçlu Profilleme Ölçeği? geliştirilmiştir. Daha sonra bu ölçekten yararlanılarak soruşturma deneyiminin ve suçlu profili oluşturma eğitiminin suçlu profili oluşturma başarısına etkisi araştırılmış ve bulgular rapor edilmiştir.Suçlu profilinin oluşturmasında, soruşturma deneyiminin yarattığı farkı görmek amacıyla yapılan birinci çalışmanın bulgularına göre; suçlu profilinin oluşturulmasındaki başarı düzeyi, kolluk görevlilerinin soruşturma deneyimine sahip olma ve olmama durumlarına göre farklılaşmamaktadır.Suçlu profilinin oluşturulmasında, suçlu profili oluşturma eğitiminin etkisini görmek amacıyla yapılan ikinci çalışmanın bulgularına göre ise, suçlu profilini oluşturma başarısı bakımından, suçlu profili oluşturma eğitimi almış olan kolluk görevlilerinin, almamış olanlardan daha başarılı olduğu görülmüştür.Araştırmanın son bölümünde, her iki çalışmanın bulguları, ilgili literatür çerçevesinde yeniden ele alınarak genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Criminal profiling that follows the crime scene investigation is an examination process that begins in the crime scene, proceeds with the investigation of the victim and finally leads to the exposure of the criminal. In this process, the characteristics of the criminal, who is the unknown variable, are to be surmised through the known variables which are the crime scene, the victim and the way the crime is committed.Developed to expose the crime, this method is especially used to constrict the area of investigation, or in other words, the circle around the criminal in the cases where there is not a relationship between the criminal and the victim, and where psychological problems cause unresolved murders which are driven by violence and sexuality.In this research, the effect of the investigation experience and the training of criminal profiling over the success of the criminal profiling are examined. In this respect, first chapter is devoted to a theoretical study of criminal profiling. In this chapter, firstly, criminal profiling methods are introduced chronologically. Then, crime scene investigation and criminal profiling are examined step by step and an example is given where this method worked to resolve a crime.In the second chapter of the study, there is a practical study on criminal profiling. In the first step of this practical study, ?Criminal Profiling Scale for Unresolved Crimes? has been developed. With this scale, the effect of the investigation experience and the training of criminal profiling over the success of criminal profiling are explored and the results have been reported.With respect to the results of the first study, which has been carried out to see whether the investigation experience has a considerable influence, it can be seen that the success rate in criminal profiling does not change with respect to the investigation experience the police force has.According to the results of the second study, which has been carried out to see the effect of the training of criminal profiling over criminal profiling, it has been observed that the police force that has been trained in criminal profiling are more successful than those who have not been.In the last part of the study, the results of both studies are examined once more within the framework of the whole work and a general assessment is presented.