Adlî Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı Trafik İhtisas Dairesi`ne kusur durumu tespiti istemiyle gönderilen ölümlü araç kazalarının sürücü kusur durumları ve sürücülerin sosyo-demografik özellikleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmanın amacı; Adlî Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı Trafik İhtisas Dairesi'ne kusur durumu tespiti istemiyle gönderilen ölümlü araç kazalarına ait adlî dosyalar incelenerek, bir yıl içinde ölümlü trafik kazalarındaki sürücü kusur durumlarının tespiti ile kontrol grubu olarak alınan yaralanmalı trafik kazaları ve diğer bilirkişi raporlarıyla karşılaştırılması ve sürücülerin sosyo-demografik özelliklerine göre ölümlü kazaya karışma sıklığının değerlendirilmesidir.Dava dosyaları incelenerek dosyanın gönderildiği makam, sürücünün cinsiyeti, yaşı, öğrenim durumu, ehliyeti olup olmadığı, alkol düzeyi, emniyet kemeri takıp takmadığı, sabıka kaydı, olayın meydana geldiği yolun özellikleri, kazanın meydana geldiği tarih, saat, mevsim, gün durumu, hava durumu, araç sayısı ve cinsi, kaza mahalli, bilirkişi raporları ve sonuçları, Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi rapor sonuçları, ölen kişilerin sürücü veya yolcu mu olduğu, adlî tıp rapor sonucundaki sürücü kusur durumu ile olay yeri incelemesindeki veya diğer bilirkişi raporundaki sürücü kusur durumlarının paralelliği, ehliyetin ve alkolün kazaya etkisi, sürücülerin sosyo-demografik yapısının kazaya etkileri belirlenerek değerlendirilmiştir.Çalışmada; ölümle sonuçlanan kazaları %46,2'sinin çift yönlü yollarda, %81,4'ünün kuru zeminli yollarda, güzergah bakımından % 76,7'sinin düz yolda, açık havada ve gündüz vakitlerinde daha çok meydana geldiği, kazaya karışan otomobil oranının %38,4 oranında olduğu, çekici (TIR) ve kamyon oranlarının da anlamlı derecede yüksek olduğu, kazaya karışan sürücüler açısından hem çalışma grubumuz hem de kontrol grubumuzda 30 yaş altı sürücülerin oranının en yüksek olduğu, %14'ünün ehliyetinin olmadığı, en çok ilkokul mezunlarının trafik kazalarına karıştığı, trafiğe alkollü olarak çıkan sürücülerin oranının %8,4 olduğu, sürücülerin %84,5'inin emniyet kemeri takıp takmadığının belirsiz olduğu tespit edilmiştir.Bilirkişi raporları ile Adlî Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı Trafik İhtisas Dairesi'nin raporları arasında çok yüksek oranda uyumluluk bulunduğu görülmüştür. Trafik kazası gibi farklı disiplinlerin alanına giren bir konunun sadece trafik kolluğuna bırakılarak kaza tespit tutanağı verileri ışığında bilirkişi raporu düzenlenmesi sağlıklı olmayan değerlendirmelere yol açabilir. Trafik kazalarında kusur tespiti uzmanlık işidir. Çalışmamızda, dosyalardaki, ölümlü trafik kazalarında olay anı görüntüsü %9,0'dur. Kusur tespitinin konusunda uzman kişilerce mevcut tüm veriler değerlendirilerek yapılması bu konudaki tereddüt ve soru işaretlerini azaltacağı, adaletin tecellisinde önemli rol oynayacağı kuşkusuzdur.

In Turkey, in parallel with the increase of population and vehicles each year ,the number of traffic accidents and people dying and getting injured in these accidents also increases.Less traffic accidents occur in China where cars are six times more than Turkey.Also in France even though the number of cars is four times more than Turkey , the number of accidents is three times less than Turkey.The aim of the study is to evaluate the frequency of driver's involvement in fatal accidents according to his socio-demographical characteristic and to compare the driver's fault rate determination in fatal traffic accidents in a year with the other expert reports by examining the fatal traffic accidents forensic files sent to traffic expertise board of Ankara group chairmanship of the council of forensic medicine with formal request for fault situation determination. By examining the case files,the court where files are sent ,the gender and educational status of the driver ,if he has a licence or not,alcohol level,if he wears a safety belt or not, his criminal record,the features of the way where the accident occurs,the date when the accident occurs,the hour,the season,day condition,weather condition,the number and the type of cars,accident scene ,expert's reports and results, ATK traffic Specialization Department report results,whether dead people are the driver or the passenger,the comparison of driver's fault in forensic medicine report result with the driver's fault in the other expert's report, effect of alcohol and licence to the accident, effects of the driver's socio demographic structure to the accident were identified and determined.In the study : it was determined that 46,2 % of the accidents resulting in death occurs on double road, 81,4% on dry ground, in terms of route 76,7% occurs on straight roads in clear weather and mostly in daytime ,the number of cars involved in accidents is 38,4%, the number of long vehicles and trucks is significantly high , in terms of drivers involved in accidents both in our study group and control group the ratio of drivers under 30 is high,14% of these do not have a driving licence,mostly primary school graduated involves in accidents,the ratio of drunk drivers is 8,4% and 84,5% of the drivers are not determined if they wear a safety belt or not.It was detected that there is a high coherency between the expert's reports and Ankara group chairmanship of the council of forensic medicine. In a condition about traffic accidents which combines different discipline it may cause wrong evaluation to prepare an expert report depending on only fact finding reports prepared by police.It is expert's job to determine the fault rate in traffic accidents.In our studies, in the folders, accident moment record is 9% in fatal traffic accidents .It is no doubt that it plays a big role in justice that fault rate determination is done by the people experted on their jobs by evaluating all existing knowledge ,which also helps to decrease hesitation and question marks about it.