Beyaz yaka suçları kapsamında endüstriyel bilgi hırsızlığı suçunun sosyolojik analizi: Sanayi sektöründe bir uygulama

Abstract

Özellikle son yıllarda savunma ve sivil sanayii alanlarında önemli millî projeler üretmeye başlayan Türk firmalarının, endüstriyel bilgi hırsızlarının hedefi haline gelmesiyle; beyaz yaka suçları kapsamında endüstriyel bilgi hırsızlığı suçunu sosyolojik bir analize tâbi tutmayı hedefleyen bu çalışmaya ihtiyaç duyulmuştur. Ülkemizin henüz yabancı sayıldığı ve yalnız firmaların kâr oranlarına değil, aynı zamanda millî ekonomiye de büyük darbe vuran bu suçla mücadeleyi zorlaştıran; bilgiyi korumanın güçlüğü, şahıs ve kurum bazında konu hakkında yeterli bilgi düzeyine ulaşılamamış olması ve kanunların suçu tanımlamada ve faillere cezai yaptırım öngörmede yetersiz kalmasıdır. Ayrıca kişi ve şirketleri bu suçu işlemeye iten nedenlerin ve suç tekniklerinin ortaya çıkarılmasının, suça karşı alınacak önlemlerin belirlenmesinde çok büyük önem arz ettiği düşünülmektedir.Çalışmanın kuramsal bölümüne, beyaz yaka suçlarının suç sosyolojisindeki konumu irdelenerek başlanmış; bunun için öncelikle beyaz yaka suçları ile ilgili tanımlar ve beyaz yaka suçlarını açıklamaya yönelik suç teorileri ortaya konmuştur. Daha sonra beyaz yaka suçlarının güncel bir türü olarak kabul edilen endüstriyel bilgi hırsızlığının, uluslararası kabul görmüş tanımları ve tarihsel gelişim süreci ele alınmıştır.Araştırma sonucu elde edilen verilerin analiz edildiği bölümde ise; ülkemizde endüstriyel bilgi hırsızlığı suçunun tanımı, suçun nedenleri, işleniş teknikleri, suça karşı alınacak önlemler ve suça maruz kalınması durumunda kriz yönetiminin nasıl olması gerektiği konularında bilgilere ulaşılmaya çalışılmıştır.Sonuç olarak, ülkemizde endüstriyel bilgi hırsızlığına zemin hazırlayan başlıca etmenlerin; çalışanların bilgi ve eğitim eksikliği, firmaların suça karşı önlem almada başarısız olması ve kanunların yetersizliği olduğu ortaya çıkmıştır. Bu suçla mücadelede en etkili yöntemin, devlet desteğinde verilecek eğitimlerle insanlarda farkındalık yaratmak, fiziksel ve siber güvenlik tedbirleri almak ve firmalar tarafından, suça maruz kalınması halinde yetkililerle işbirliği yapmak olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler : Beyaz Yaka Suçları, Suç Teorileri, Endüstriyel Bilgi Hırsızlığı, Endüstriyel Casusluk, Ekonomik Espiyonaj, Ticari Sır, Fikrî Mülkiyet

The need for this study that aims to analyse the crime of industrial information theft sociologically within the context of white-collar crime emerged from the fact that the Turkish companies, having started producing national projects of defense and industry, especially in the recent years, have become the targets of industrial information thieves. What makes it even harder to fight against this crime which is still unfamiliar to our country and seriously damages not only the profitability of the companies but also the national economy, is that protecting the intellectual property is difficult, the level of knowledge about this issue is low on an individual and institutional basis, and the laws are insufficient to define the crime and to offer criminal sanctions against the offenders. Besides, it is believed that revealing the reasons that prompts people and companies to commit this crime, and the techniques used is of utmost importance for the detection of the measures to be taken against this type of crime.The theoretical chapter of the study is started with the examination of the position of white-collar crime within the sociology of crime. Therefore the definitions related to white-collar crime and the theories of crime aiming to explain white-collar crime are primarily presented. Afterwards internationally accepted definitions and historical development process of industrial information theft, which is accepted as a current form of white-collar crime are addressed.In the chapter where the data acquired as a result of the research is analysed, tangible information is sought on the definition and the motives of, the techniques for, the measures against and the crisis management in case of industrial information theft in our country.In conclusion, it is found out that what sets the ground for industrial information theft in our country is the lack of knowledge and education of the employees, the failure of companies in taking measures against the crime, and the insufficiency of the laws. Finally it is concluded that the most effective way to fight against this crime is raising people?s awareness via state-supported education, taking necessary physical and cyber precautions, and cooperation of the companies with the authorities in case of the detection of the crime.Keywords : White-Collar Crime, Crime Theories, Industrial Information Theft, Industrial Spying, Economic Espionage, Trade Secret, Intellectual Property.