Yönetici ve lider geliştirme: Üniversitelerin işletme yüksek lisans programlarının analizi ve program önerisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı nicelik ve nitelik olarak farklılaşan birçok yönetici-lider geliştirme programının içinde süre, kapsam ve bilimsel temelleriyle diğerlerinden ayrılan işletme yüksek lisans programlarına odaklanarak dünya genelindeki en iyi uygulamaların analiz edilmesiyle yönetici-lider geliştirme açısından etkin bir program önerisi sunmaktır. Bu çalışmada, öncelikle liderlik kavramına ilişkin tanım ve yaklaşımlar ayrıntılı bir şekilde ele alınarak liderlik sürecine dair yapılan çalışmalarda gelinen son nokta tespit edilmeye çalışılmıştır. Liderlikle benzer kavramlar olarak adlandırılabilecek yöneticilik, koçluk, mentorluk, danışmanlık gibi kavramların birbirleri arasındaki benzerlik, farklılık ve ilişki ifade edildikten sonra günümüzün kurumsal ihtiyaçları doğrultusunda şekillenen ?Lider Yöneticilik? kavramı tartışılmıştır. Eğitim, yetiştirme, geliştirme kavramlarının sınırları belirlendikten sonra yönetici-lider geliştirme sürecinde kullanılan teknik ve yöntemler genelden özele doğru ele alınarak işletme yüksek lisans programlarının tarihi gelişimi ve bu alanda yapılan araştırmalar incelenmiştir. Örneklemi, Şangay Üniversitesi 2011 yılı verilerine göre ekonomi-işletme alanındaki sıralamada ilk yüzde yer alan üniversiteler oluşturmaktadır. Bu üniversitelerin işletme yüksek lisans programları üzerinde yapılan analizlerle zorunlu dersler bağlamında belirlenen odak noktalarının sıralamaya belirgin bir etkisi olmadığı ve genel anlamda programlar arasında bir eşbiçimlilik olduğu tespit edilmiştir. Yapılan frekans analizleri ile en çok uygulanan ders ve ders dışı uygulamalar belirlenmiş ve önerilen modelin temelleri oluşturulmuştur. Yerli işletme yüksek lisans programlarının tasarımında bir kaynak olabileceği değerlendirilen bu çalışmanın, seçkin bir örneklemden elde edilen bulgularla ve farklı veri toplama teknikleri ile yapılmış olması çalışmanın önemi ve özgünlüğünü arttırmaktadır.

There are many executive-leader development programs differing in quantity and quality. Between these programs graduate business programs are distinguished for their scope, duration and scientific fundamentals. The purpose of this study is to propose an effective program with the scope of executive-leader development by the analysis of the best practices around the world. In this study, firstly, leadership definitions and approaches were examined in detail and it is tried to determine the last point reached in leadership studies. ?Leader executive? concept which is shaped by the institutional demands of our time was examined after similar concepts to leadership like management, coaching, mentoring and counseling concepts are discussed. Similarities and differences between education, training and development are studied in order to determine the techniques and methods in development process from general to specific ones. Also historical development of graduate business programs and researches in this field are investigated. The sample is formed by the top 100 universities in economy and business field according to the data obtained from Shangai University ranking of 2011. Analyzes were made on graduate business programs of these universities and it was observed that focus dimensions derived from the compulsory courses have no significant effect to ranking and there is an isomorphism between programs. Frequency analyzes were made to determine the most used courses and extracurricular practices. This data established the foundation of the proposed program. This study is evaluated as a basis for the local program designs. Findings gathered from an exclusive sample and different data collecting techniques increase the importance and originality of this study.