Beş faktör kişilik yapısı ile etkili liderlik arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Kişilik, liderin davranışlarını yönlendiren temel değişkenlerden biridir. Etkili liderlere sahip olmak isteyen her örgüt hangi kişilik yapısına sahip bireylerin daha etkili liderlik etme eğiliminde olduğunu bilmek durumundadır. Beş faktör kişilik modeli bize kişiliği beş ana boyutta değerlendirme imkânı sunarken her bir boyutun etkili liderlik etme davranışını hangi yönde etkilediğini ortaya koymaya yardımcı olmaktadır.Liderin örgüt için önemi değerlendirildiğinde bu araştırmanın amacı, `Etkili Liderliğe` çok büyük önem ve değer atfeden kurumların sürekli bir faaliyeti olan personel temin sürecinde hangi kişilik yapısındaki personelin etkili liderlik etme eğiliminin daha fazla olduğunu ortaya koymak suretiyle personel temin sürecinde bu konunun da seçim esasları arasında göz önünde bulundurulmasını sağlamaktır. Bu maksatla çalışmada bir öğrenim kurumunda yönetici olarak görev yapan on iki personelin kişilik özelliklerini belirlemek üzere Beş Faktör Kişilik Özelliği ölçeği uygulanmıştır. Yine bu personelin sergiledikleri `etkili liderlik` davranışı ortaya koymak üzere kendi birimindeki 35 öğrenciye (toplam 420 öğrenci) Etkili Liderlik ölçeği uygulanarak her bir liderin Etkili Liderlik etme davranışları sorgulanmıştır. Neticede kişilik özelliklerinin beş alt boyutundan biri olan `açıklık` ile Etkili Liderliğin yedi alt boyutu olarak tespit edilmiş çalışanlarla ilişkiler, çalışanları önemseme, sorumluluk, bilgiyi paylaşma, hedefe ulaşma, etkili karar alma, zaman yönetimi arasında regresyon analizi anlamlı düzeyde bulunanlar tespit edilmiştir.

Personality is one of the main variables to drive leader's behavior. Organizations that want to owneffective leaders should know of individuals having a specific personality type that makes the individual inclined to lead more effectively. Five-factors-personality model helps to determine how every single dimension affects the effective leadership behavior while providing the possibility of evaluating the personality in five main dimensions.In terms of the leaders importance for the organization, the purpose of this study is to find which characteristics of personality are more prone to effective leadership qualities for the institution that attributes a great importance to effective leadership and offer those qualities as selection criteria for personnel procurement. In this sense, five factors personality model test is applied on twelve the first -level managers who serve in the institution to determine their personality qualities. Similarly, effective leadership measurement test is applied over random thirty-five students of each officer's companies to understand those leaders effective leadership behavior over subordinates. Consequently, openness which is a sub-dimension of personality qualities and seven sub-dimensions of effective leadership- relations with colleagues, importance attributed to colleagues, responsibility, information sharing, achieving goals, effective decision-making, and time management with regression analysis- are found significantly related.