1872-1950 dönemleri arası Türk romanlarında eğitim, yönetim, denetim, öğretmen, öğrenci kavramlarının incelenmesi

Abstract

Türk Millî Eğitimiyle alakalı sorunların çözümlerine ilişkin arayışlar, senelerdir devam etmektedir. Bakıldığında amaç ve gerekçe en doğru olan ve mükemmele ulaşmaktır. Osmanlı Devletinde özellikle eğitim sisteminin içerisinde medresenin önemi oldukça fazladır. Yalnız medrese geleneğinin özellikle Tanzimat ile beraber, tartışılır bir duruma geldiği görülmektedir. On dokuzuncu yüzyıla gelindiğinde medrese geleneğine alternatif olacak olan İstanbul'da muallim mektepleri eğitim ve öğretim vermeye başlamıştır. Bu mektepleri bitirmiş olan öğretmenler özellikle merkezi yerlerin dışında taşralara da atanmaya başlamasının ardından Osmanlı Devletinin eğitim kurumları içerisinde daha fazla ön plana çıkmaya başlamışlardır. Tanzimat Dönemi'nde roman türünün özellikle edebiyatımızın içine girmesinin ardından özellikle öğretmenlerin mücadeleleri, elde ettikleri başarıları, çaresiz kalışları edebiyatımız içerisinde birden fazla romanın konusu haline gelmiştir. Yaşadığımız dönemde en fazla çözüme ihtiyacı olan `öğretmenlik ve eğitim` gibi iki önemli konu, `pedagoji` alanı içerisinde gerçekleştirilen araştırmaların yanı sıra bir edebiyat ürünü olan `roman` türünde birden fazla yazar tarafından farklı yönleri ile roman tekniğinin içinde ele alınmıştır. Bu yaklaşımlar çoğunlukla yararlı ve başarılı olmuştur. Buradan hareketle, Türk romanında `öğretmen ve eğitim` olgusu araştırmaya değer bulunmuştur. Bu çalışmada, Türk edebiyatında Tanzimat Dönemi olarak adlandırılan 1860'lı yıllardan, Köy Enstitülerinin açıldığı 1950'lı yıllara kadar yayınlanan Türk romanlarındaki öğretmen şahıslar ile devlet kurumları tarafından verilen eğitim olgusunun irdelendiği romanlar, tarama yöntemiyle ele alınmıştır. Araştırma 1872 – 1950 yılları arasındaki romanlarda geçen eğitim, yönetim, denetim, öğretmen ve öğrenci kavramlarının nasıl ele alındığını incelemek amacıyla oluşturulmuştur.Anahtar Kelimeler: Mürebbiye, Öğretmen, Roman, Tip

The search for the solution of the problems related to Turkish National Education has been going on for centuries. The purpose and justification has always been to achieve the most accurate and perfect. Madrasah education has an important place in the education system of the Ottoman State. However, we see that this tradition is debatable with the Tanzimat (1839). In the middle of the nineteenth century, as an alternative to the madrasa tradition, teacher schools were opened for the first time in Istanbul. Teachers who graduated from these schools started to be appointed to provincial provinces outside of the central government and became more prominent in Ottoman educational institutions. Teachers' struggles, achievements, desperation have been the subject of many novels in our literature with the new introduction of the novel genre into our literature in the Tanzimat Period. Today's waiting most solutions in Turkey `teaching and learning` as two key issues, `pedagogy` In addition to the research carried out in the order, a literary product of `novel` genre in the various aspects by many authors, are discussed in the novel technique. These approaches have mostly been useful and successful. From this point of view, the phenomenon of `teacher and education` in the Turkish novel has been found worth researching. In this study, the novels in which the teacher characters in Turkish novels published from the 1860s, which are called the Tanzimat Period in Turkish literature, until the 1950s, when the Village Institutes were opened, and the novels in which the phenomenon of education given by the state institutions was examined, was examined by scanning method. The research was done in order to examine how the concepts of education, administration, supervision, teacher and student in the novels between the periods 1872 – 1950 were handled.Keywords: Governess, Teacher, Novel, Type.