Okuma güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliğine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okuma güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmelerindeki gereksinimlerine bağlı olarak yeterliklerini arttırmaya yönelik geliştirilen eğitim programının etkililiğinin sınanmasıdır. Nitel ve nicel yaklaşımların birlikte kullanıldığı karma yöntem desenlerinden biri olan keşfedici sıralı karma yöntem deseni ile desenlenen araştırmanın nitel boyutunda durum çalışması deseni; nicel boyutunda ön test son test kontrol gruplu deneysel desen tercih edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutuna ihtiyaç analizi için yirmi sınıf öğretmeni ve eğitim programının etkililiğine ilişkin görüşleri belirleyebilmek için deney grubundaki on altı sınıf öğretmeni; nicel boyutuna on altısı deney grubunda on altısı kontrol grubunda olmak üzere otuz iki sınıf öğretmeni katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında nitel boyut için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Nicel veriler ise, Öğretmenler İçin Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Okuma Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Öz Yeterlik Değerlendirme Ölçeği (OGÖYEPÖ), Başarı Testi ve Okuma Becerisi Geliştirme Öğretim Etkinliği Değerlendirme Formu ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi tekniği; nicel verilerin analizinde ise verilerin normal dağılım göstermesi nedeniyle parametrik analiz tekniklerinden t testi kullanılmıştır. Araştırma bulguları öğretmenlerin okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmelerinde kullanabilecekleri yöntem, teknik ve stratejiler konusunda desteğe gereksinim duyduklarını göstermiştir. Öğretmenlerin bu gereksinimlerinin karşılanması için geliştirilen eğitim programında okuma öncesi yöntem, teknik ve stratejiler, okuma sırası yöntem, teknik ve stratejiler, okuma sonrası yöntem, teknik ve stratejiler, okuma sürecinin tamamında kullanılabilecek yöntem, teknik ve stratejiler olmak üzere dört üniteye yer verilmiştir. Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerle Çalışan Öğretmenlerin Öğrencilerinin Okuma Becerilerinin Arttırılmasıyla İlgili Yeterliklerini Arttırıcı Eğitim Programı'na (OGÖYEP) katılan deney grubundaki öğretmenlerle katılmayan kontrol grubundaki öğretmenlerin son test-ön test farkı puan ortalamaları arasında yüksek etki büyüklüğüne sahip anlamlı bir farklılık olduğu; deney grubundaki öğretmenlerin kontrol grubundaki öğretmenlere göre okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerini geliştirme yönelik bilgi ve yeterliklerinin arttığı ve öğretmen eğitim programının etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deney grubundaki öğretmenlerin, öğretmen eğitim programına ilişkin görüşlerinin olumlu olduğu; programı faydalı ve verimli buldukları görülmüştür.

The purpose of this research is to analyse the effectiveness of the training program developed by the researcher to increase the competencies on improving students' reading skills for teachers who are working with students with reading difficulties. The research was designed with a mixed method in which qualitative and quantitative approaches were used together. In quantitative terms, experimental design with pretest and final test control group was preferred. Twenty classroom teachers participated in the qualitative dimension of the research, and thirty two classroom teachers, sixteen in the experimental group and sixteen in the control group, participated in the quantitative dimension. A semi-structured interview form was used for the qualitative dimension in collecting the research data. Quantitative data were collected with the Self-Efficacy Assessment Scale for Teachers to Improve the Reading Skills of Students with Reading Disabilities, an Achievement Test and a Reading Activity Preparation Form. Content analysis technique in the analysis of qualitative data obtained from the research. Parametric analysis techniques (such as t test) were used because the quantitative data showed normal distribution. The research findings showed that teachers need support for strategies, methods and techniques that they can use to improve the reading skills of students with reading difficulties. Four units are included in the training program developed to meet these needs of teachers. Methods, techniques and strategies before, during and after reading, which can be used in the entire reading process. It was observed that there was a significant difference between the posttest-pretest scores of the teachers in the experimental group who participated in the Education Program for Increasing the Reading Skills of the Teachers Working with Students with Reading Difficulties and those in the control group who did not. It was concluded that the teacher training program was effective to be able to increase the competencies of teachers on their reading skills of students with reading difficulties. It was found that the teachers in the experimental group had positive opinions about the teacher training program saying that it was highly useful and efficient.