Erken çocukluk döneminde bilişsel oyun temelli dil gelişim programının çocukların dil gelişimleri üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırma, `Bilişsel Oyun Temelli Dil Gelişim Programı''nın (BOTDGP) 48-60 aylık çocukların dil gelişimleri üzerindeki etkisini incelemek amacı ile yapılmıştır. Araştırmada bağımlı değişken 48-60 aylık çocukların dil gelişimleridir. Çocukların dil gelişimleri üzerinde etkisi incelenen bağımsız değişken ise `Bilişsel Oyun Temelli Dil Gelişim Programı'dır. Araştırmada gerçek deneme modellerinden olan ön test/son test kontrol gruplu model kullanılmıştır.Araştırmanın evreni; 2020-2021 eğitim öğretim yılında Konya ilinde ikamet eden ve okul öncesi eğitim görmekte olan 48-60 aylık çocuklardan oluşmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu; Konya il merkezinde yer alan Selçuklu Belediyesi Hoşgörü Anaokulunda eğitimini sürdürmekte olan 20 çocuk (10 deneme, 10 kontrol grubu) ile köy okulları içerisinden belirlenen Üzümlü Cengiz Topel Ortaokulu bünyesindeki anasınıfında eğitimini sürdürmekte olan 20 (10 deneme, 10 kontrol grubu) çocuktan oluşmaktadır. Çalışma grubunda toplam 40 çocuk (20 deneme, 20 kontrol grubu) yer almaktadır.Araştırma kapsamında deneme grubunda yer alan çocuklara, araştırmacı tarafından hazırlanan `Bilişsel Oyun Temelli Dil Gelişim Programı' uygulanmıştır. Uygulama 8 hafta boyunca haftada 3 gün ve günde 1 saat olmak üzere toplam 24 saat devam etmiştir. Deneme grubuna 8 hafta boyunca söz konusu program uygulanırken kontrol grubu bu sürede okul öncesi eğitime ek herhangi bir eğitim almamıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak çocuklara ve ebeveynlere yönelik soruları içeren Genel Bilgi Formu ve programın etkisinin belirlenmesi için Peabody Resim-Kelime Testi kullanılmıştır.İstatistiksel analizlerde; çocuklara ve ebeveynlere ait değişkenlerin betimlenmesinde yüzde (%) kullanılmıştır. Karşılaştırma gruplarının parametrik testler için yeterli sayıda olduğu durumlarda, ikili karşılaştırmalarda Bağımsız Gruplar için t-Testi; karşılaştırma gruplarının parametrik testler için yeterli sayıda olmadığı durumlarda ikili karşılaştırmalar için Mann-Whitney U, üçlü karşılaştırmalar içinse Kruskal-Wallis H testi; grup içi ön test-son test karşılaştırmalarında ise Eşleşmiş Örneklemler t-Testi yürütülmüştür. Bütün analiz sonuçları için anlamlılık düzeyi p < .05 olarak belirlenmiştir.Bulgular incelendiğinde, Bilişsel Oyun Temelli Dil Gelişim Programı uygulanmasından önce deneme ve kontrol grubu çocuklarının dil becerileri ön-test puanları arasında anlamlı düzeyde bir fark bulunamamıştır. Deneme grubunda yer alan çocukların son-test puanları ile kontrol grubunda yer alan çocukların son-test puanları arasında deneme grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Araştırma kapsamında deneme grubunda yer alan çocuklara uygulanan program sonucu çocukların dil becerileri ön-test/son-test puan ortalamaları arasında anlamlı bir artış saptanmıştır. Kontrol grubunu oluşturan çocukların dil becerileri ön-test/son-test puan ortalamaları arasında da anlamlı bir fark bulunmuştur. Deneme grubundaki son test ve ön test puan farkı ortalamaları kontrol grubundaki son test ve ön test puan farkı ortalamalarından anlamlı olarak daha yüksektir. Deneme grubu çocuklarının dil beceri düzeyleri son-test puan ortalamalarının şehirde yaşayan, daha önce okul öncesi eğitim alan, ekonomik düzeyi yüksek ailelere sahip, ebeveyn eğitim durumu yüksek olan ve çalışan anneye sahip çocukların lehine anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bu bulgulara ek olarak deneme grubu çocuklarının dil beceri düzeyleri son-test puan ortalamalarının dil gelişimini destekleyici tarzda kutu oyunları ve bilgisayar oyunları oynayan, ebeveynleri tarafından sıklıkla kitap okunan ve günlük rutinlerinde aile oyun saati, kitap okuma saati gibi aktivitelere yer verilen çocukların lehine anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu bulgulara dayalı olarak Bilişsel Oyun Temelli Dil Gelişim Programı'nın ve bu programda yer verilen bilişsel oyunların çocukların dil gelişimi üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

This research was conducted to examine the influence of the `Cognitive Game Based Language Development Program` (BOTDGP) on the language development of 48-60 month old children. The dependent variable in the study is the language development of 48-60 month old children. The independent variable whose effect on children's language development is examined is `Cognitive Game Based Language Development Program`. The pretest/posttest control group model, which is one of the real experimental models was used in the research.The universe of the research; It consists of 48-60 month old children residing in Konya and receiving pre-school education in the 2020-2021 academic year. The study group of the research; It consists of 20 children (10 test, 10 control groups) continuing their education in Selçuklu Municipality Tolerance Kindergarten located in the city center of Konya, and 20 children (10 test, 10 control group) continuing their education in the kindergarten of Üzümlü Cengiz Topel Secondary School, which was determined from among village schools. A total of 40 children (20 test and 20 control groups) are included in the study group.In the scope of the research; The `Cognitive Game Based Language Development Program` prepared by the researcher was applied to the children in the experimental group. This implementation, continued for a total of 24 hours, 3 days a week and 1 hour a day for 8 weeks. While this program was applied to the experimental group for 8 weeks, the control group did not receive any training in addition to the pre-school education during this period. In this research; to determine the influence of this program, General Information Form including questions for children and parents was used as data collection tool, and Peabody Picture-Word Test was used. In statistical analysis; Percentage (%) was used to describe the variables of children and parents. T-Test for Independent Groups in pairwise comparisons, when comparison groups are sufficient for parametric tests; Mann-Whitney U test for pairwise comparisons and Kruskal-Wallis H test for triple comparisons when comparison groups are not sufficient for parametric tests; Paired Samples T-Test was conducted in intra-group pre-test-post-test comparisons. The significance level for all analysis results was determined as p<.05.When the findings were examined, no significant difference was found between the language skills pre-test scores of the experimental and control group children before the implementation of the Cognitive Game Based Language Development Program. A significant difference was found between the post-test scores of the children in the experimental group and the post-test scores of the children in the control group in favor of the experimental group. In the scope of reserach; a significant increase was found between the language skills pre-test/post-test mean scores of the children, as a result of the program applied to the children in the experimental group. There was also a significant difference between the language skills pre-test/post-test mean scores of the children in the control group. The mean of posttest and pretest score difference in the experimental group was significantly higher than the mean of posttest and pretest score difference in the control group. It was found that the post-test mean scores of the experimental group children's language skill levels were found to be significantly higher in favor of the children living in the city, having pre-school education, having families with high economic levels, having a high parental education level and working mothers. In addition to these findings, the language skill levels of the experimental group children's post-test mean scores were significantly determined to be higher in favor of the children who play board games and computer games in a way that supports language development, who are frequently read by their parents, and whose daily routines include activities such as family game time and book reading time. Based on these findings, it was determined that the Cognitive Game Based Language Development Program and the cognitive games included in this program were effective on children's language development.