Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel kontrol ve esneklik ile yansıtıcı düşünme becerilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme beceriler puanları bilişsel kontrol ve esneklik becerileri puanlarını anlamlı düzeyde yordamakta mıdır? sorusuna cevap aramaktır. Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel kontrol ve esneklik ile yansıtıcı düşünme becerilerini inceleyen bu çalışma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli ile çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 öğretim yılında Konya il merkezinde Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapmakta olan ve basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen 417 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada araştırmacı tarafından hazırlanan ve okul öncesi öğretmenlerinin demografik bilgilerine ilişkin soruları içeren `Genel Bilgi Formu` uygulanmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklik düzeylerini belirlemek amacı ile Gabrys, Tabri, Anisman ve Matheson (2018) tarafından geliştirilen ve Türkçe' ye uyarlanması Demirtaş (2019) tarafından yapılan `Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği` kullanılmıştır. Ayrıca okul öncesi öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeylerini belirlemek amacıyla Nancy Lynelle Burrows (2012) tarafından geliştirilen ve Türkçe' ye uyarlaması Aykar (2019) tarafından yapılmış olan `Öğretmenlerin Yansıtıcı Düşünme Becerilerini Ölçme Anketi` kullanılmıştır. Çalışmada verilerin toplanması sürecinde öncelikle araştırmanın yapılacağı İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nden gerekli izinler alınmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel kontrol ve esneklik ile yansıtıcı düşünme beceri düzeyi puanları arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon Analizi yapılmıştır. Çalışmada okul öncesi öğretmenlerinin demografik veriler ile bilişsel kontrol ve esneklik beceri düzeylerinin puan ortalamaları ile yansıtıcı düşünme beceri düzeyleri puan ortalamaları arasındaki farklılaşmayı incelemek için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile analizler gerçekleştirilmiştir. Pearson Korelasyon Analizi sonucunda bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisi, basit doğrusal regresyon analizi yapılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel kontrol ve esneklik beceri puan ortalamalarında ve yansıtıcı düşünme beceri puan ortalamalarında yaşlarına göre anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel kontrol ve esneklik beceri puanları ile yansıtıcı düşünme beceri puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme beceri puanlarının bilişsel kontrol ve esneklik beceri puanlarını anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.

The aim of this research is to answer question: Do preschool teachers' reflective thinking skill scores significantly predict cognitive control and flexibility skill scores? This study, which examines the cognitive control and flexibility and reflective thinking skills of preschool teachers, was studied with the relational screening method that is one of the descriptive methods. The research group consists of 417 preschool teachers working in pre-school education institutions affiliated to the Ministry of National Education in the city centre of Konya in the 2020-2021 academic year. The sample group was determined by simple random sampling method. In the study, the `General Information Form` developed for demographic information of the participants by the researcher. The `Cognitive Control and Flexibility Scale` developed by Gabrys, Tabri, Anisman, and Matheson (2018) and adapted into Turkish context by Demirtaş (2019) was used to determine the cognitive flexibility levels of preschool teachers. In addition, to determine the reflective thinking levels of preschool teachers, the `Questionnaire for Measuring the Reflective Thinking Skills of Teachers` developed by Nancy Lynelle Burrows (2012) and adapted into Turkish context by Aykar (2019) was used. In the data collection stage, the necessary approvals were gathered primarily from the Provincial Directorate of National Education. Pearson Correlation Analysis was conducted to examine the relationship between preschool teachers' cognitive control and flexibility and reflective thinking skill level scores. In the study, analyses were carried out with One-Way Analysis of Variance (ANOVA) to examine the difference between the demographic data of preschool teachers, the mean score of cognitive control and flexibility skill levels, and the mean score of reflective thinking skill levels. As a result of Pearson Correlation Analysis, the effect of the independent variable on the dependent variable was examined by performing simple linear regression analysis. As a result of the study, it was concluded that there was no significant difference in the mean scores of cognitive control and flexibility skills and reflective thinking skills of preschool teachers according to their ages. A positive and significant relationship was found between preschool teachers' cognitive control and flexibility skill scores and reflective thinking skill scores. Reflective thinking skill scores of preschool teachers were significantly predicting cognitive control and flexibility skill scores.