Öğretmen değerlendirmelerine göre öğretmenlik mesleği imajı

Abstract

Öğretmenlerin meslekleri hakkında yapacakları değerlendirmeleri bilmenin ve bu değerlendirmelerin hayata geçmesinin, eğitim sistemimize yani geleceğimize büyük katkılar sağlayacağını söyleyebiliriz. Bu nedenle asıl işi yapan, eğitim-öğretim sürecini en aktif şekilde yürüten öğretmenlerin değerlendirmelerini bilmek ve dikkate almak çok önemlidir.Karma yöntem araştırması modeli kullanılarak yürütülen bu araştırmada, öğretmenlerin öğretmenlik mesleği imajına yönelik düşüncelerini, gözlemlerini ve öğretmenlik mesleği imajı ile ilgili görülen sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin mesleği yapanlar tarafından nasıl göründüğünün açıklanmasını ve mevcut durumun düzeltilmesi/iyileştirilmesi konusunda Millî Eğitim Bakanlığı'na ve siyasi aktörlere vs. fikir olması, yol gösterebilecek bir çalışma olmasını amaçlamaktadır. Araştırma 2020-2021 Eğitim Öğretim yılı Konya ili merkez ilçeleri olan Selçuklu, Meram ve Karatay'da resmi devlet okullarında görev yapan öğretmenler ile yürütülmüştür. Araştırmanın nicel verileri tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemiyle 439 öğretmenden, nitel verileri ise maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemiyle 16 öğretmenden elde edilmiştir. Araştırmanın nicel verileri Doğan ve Bayrak (2019) tarafından geliştirilen Öğretmenlik Mesleği İmaj Ölçeği kullanılarak, nitel verileri ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırma bulgularına göre; öğretmenlik mesleği imajının orta düzeyde olduğu, alt boyutlardan mesleki ve kişisel özellikleri, mesleki cazibe ve statü için yüksek düzeyde; toplumsal algı ve medya boyutlarında ise düşük düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Demografik değişkenlerden cinsiyet, eğitim durumu, yaş, medeni durum, çalışılan okul türü, branş ve kıdeme göre anlamlı bir farklılaşma bulunamamıştır. Nitel bulgulara göre; öğretmenlerin sahip olması gereken mesleki ve kişisel özelliklerde kendini geliştiren, dürüst ve araştıran öğretmen olmalı ifadesi; öğretmenlik mesleği imajının daha iyi bir seviyeye gelebilmesi için öğretmenlerin yapması gerekenlerde kendini sürekli geliştirmeli, olumlu davranış sergilemeli ifadeleri, toplumun yapması gerekenlerde toplumun güvenmesi ve MEB ve siyasi aktörlerin yapması gerekenlerde sahip çıkmalı ve reklam yapmalı/artırmalı önerileri ön plana çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: İmaj, öğretmenlik mesleği imajı, öğretmenlerin değerlendirmeleri

We can say that knowing the evaluations of teachers' professions and realizing these evaluations will make great contributions to our education system, in other words, to our future. For this reason, it is very important to know and take into account the evaluations of the teachers who do the main job and carry out the education-teaching process most actively.In this research, which was carried out using the mixed method research model, it is aimed to explain the opinions and observations of the teachers about the image of the teaching profession and how the solution proposals for the problems related to the image of the teaching profession are seen by the professionals and it is also aimed to be a work that can guide the Ministry of National Education and political actors etc. on the correction / improvement of the current situation. The research was carried out with teachers working in public schools in Selçuklu, Meram and Karatay, which are the central districts of Konya in the 2020-2021 academic year. Quantitative data of the study were obtained from 439 teachers by stratified random sampling method, and qualitative data were obtained from 16 teachers by maximum variation sampling method. The quantitative data of the study were collected using the Teaching Profession Image Scale developed by Özcan and Doğan (2019), and the qualitative data were collected using a semi-structured interview form.According to the findings of the research; It was concluded that the image of the teaching profession is at a moderate level, from the sub-dimensions, a high level result for professional and personal characteristics, professional attractiveness and status and also social perception and media dimensions are at a low level. No significant difference was found according to demographic variables such as gender, educational status, age, marital status, type of school, branch and seniority. According to the qualitative findings; the statement `must be an honest, self-developing, researching teacher in terms of professional and personal characteristics that teachers should have`; the statements that teachers should constantly improve themselves and show positive behavior in what teachers should do in order for the image of the teaching profession to reach a better level; suggestions that the society should trust in what the society should do and that the Ministry of National Education and political actors should protect the teachers and advertise/increase the teaching profession came to the fore.Keywords: Image, image of the teaching profession, teachers' evaluations