Otizm Spektrum Bozukluğu olan bireylere zekâ oyunlarının öğretiminde video ipucu uygulamasının etkililiği

Abstract

Oyun, OSB'li bireylerin gelişiminde çok önemlidir. Oyun, sosyal becerilerin kazandırılması ve geliştirilmesindeki öneminden dolayı alan yazında oyunla ilgili birçok çalışma bulunmaktadır. OSB'li bireylere oyun becerilerinin öğretiminde kullanılan ve kanıt temelli uygulama kriterine sahip 23 uygulama bulunmaktadır. Video ipucu uygulaması da bu uygulamalar arasında yer almaktadır.Bu çalışmanın amacı OSB tanısı almış bireylere zekâ oyunları oynama becerilerinin öğretiminde video ipucu uygulamasının etkililiğinin belirlenmesidir. Araştırmanın yöntemi tek denekli araştırma desenlerinden Katılımcılar Arası Yoklama Evreli Çoklu Yoklama Modelidir. Araştırmanın katılımcıları OSB tanısı bulunan biri kız, ikisi erkek üç çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada Penta, Rush hour ve Q-Bitz oyunlarının öğretimi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın etkililik bulguları, OSB tanısı almış üç katılımcının video ipucu uygulaması ile zekâ oyunları oynama becerisini edinerek kurala uygun şekilde oynadıklarını göstermektedir. Araştırmanın genelleme bulguları, zekâ oyunları oynama becerisinin kişiler, ortamlar, kişiler ve ortamlar arası genelleme oturumlarında yüzde yüz oranında etkili olduğunu göstermektedir. Araştırmanın, öğretim sona erdikten bir, iki ve dört hafta sonra alınan kalıcılık bulguları, zekâ oyunları oynama becerilerinin yüzde yüz oranında korunduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar OSB'li bireylere zekâ oyunları öğretiminde video ipucu uygulamasının etkili olduğunu göstermektedir. Araştırmanın sosyal geçerlik bulguları, OSB'li çocuklara zekâ oyunları öğretiminin faydalı, yöntemin etkili bulunduğunu ve sosyal geçerliği olduğunu göstermektedir. Yöntem olarak Video ipucu uygulamasını faydalı bulan eğitimciler yeni becerilerin öğretiminde Video ipucu uygulamasına eğitim programlarında yer vermiştir.Anahtar Kelimeler: Otizm Spektrum Bozukluğu, sosyal beceri, zekâ oyunları, eğitsel oyunlar, oyun becerileri, video ipucu, video model

Play is very important in the development of individuals with ASD. Due to the importance of play in the acquisition and development of social skills, there are many studies related to play in the literature. There are 23 practices that have evidence-based practice criteria and are used in teaching play skills to individuals with ASD. Video prompting is also among these applications.The aim of this study is to determine the effectiveness of video prompting applications in teaching the skills of playing mind games to individuals diagnosed with ASD. The method of the research is the Inter-Participant Probe Multiple Probe Model, which is one of the single-subject research designs. The participants of the study consisted of three children, one girl and two boys, who were diagnosed with ASD. In the research, Penta, Rush hour and Q-Bitz games were taught.The efficacy findings of the study show that three participants diagnosed with ASD acquired the skill of playing mind games with the application of video prompting and played in accordance with the rules. The generalization findings of the study show that the skill of playing mind games is 100% effective in generalization sessions between person, environments, person and environments. The permanence findings of the study, taken one, two, and four weeks after the end of the education, show that the skills of playing mind games are preserved at %100 . These results show that video prompting is effective in teaching mind games to individuals with ASD. The social validity findings of the study show that teaching mind games to children with ASD is beneficial, the method is effective, and it has social validity. Educators who found the video prompting application useful as a method included the video prompting application in their education programs in teaching new skills.Keywords: Autism Spektrum Disorder, Social Skills, Mind Games, Educational Games, Play Skills, Video Prompting, Video Model