Fen bilimleri öğretmen adaylarının nanoteknolojiye yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada fen bilimleri öğretmen adaylarının nanoteknolojiye yönelik tutumlarının cinsiyet, sınıf düzeyi ve akademik başarı düzeyi değişkenlerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışma nicel araştırma yöntemlerinden biri olan tarama araştırmalarından `kesitsel tarama` yöntemine göre yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu uygun örnekleme kullanılarak belirlenen 2019-2020 eğitim öğretim döneminde öğrenim görmekte olan 199 fen bilimleri öğretmen adayı (170 kız, 29 erkek) oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak üç alt bileşenden oluşan (pozitif, negatif ve fayda) `Nanoteknolojiye Yönelik Tutum Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS-21 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel ve çıkarımsal analizleri yapılmıştır. Tutum ölçeğinden elde edilen toplam puanların ve ölçeğin alt boyutlarından alınan puanların cinsiyet, sınıf düzeyi ve akademik başarı düzeyine göre farklılaşma gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla t-testi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Verilerin karşılaştırılmasında anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir. Çalışmada elde edilen verilerin analiz edilmesiyle elde edilen sonuçlar incelendiğinde fen bilimleri öğretmen adaylarının tüm ölçeklerde nanoteknolojiye yönelik ortalama tutum puanlarının X̅=3,78 olduğu ve nanoteknolojiye yönelik tutumlarının `yüksek` düzeyde olduğu görülmüştür. Fen bilimleri öğretmen adaylarının cinsiyet değişkenine göre nanoteknolojiye yönelik tutumları incelendiğinde, erkek öğretmen adaylarının, kız öğretmen adaylarından daha yüksek ortalama tutum puanına sahip olduğu tespit edilmiştir. NTY-TÖ'nin pozitif alt boyutunda erkek öğretmen adaylarının lehine anlamlı farklılık bulunmaktadır. Fen bilimleri öğretmen adaylarının sınıf düzeyi değişkenine göre nanoteknolojiye yönelik tutumları incelendiğinde, 3. sınıfta öğrenim gören öğretmen adayları en yüksek ortalama tutum puanına sahip olduğu görülürken, 2. sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının en düşük ortalama tutum puanına sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca NYT-TÖ'nin pozitif alt boyutunda 3. sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının nanoteknolojiye yönelik tutumları ile 2. sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının nanoteknolojiye yönelik tutumları arasında 3. sınıfların lehine anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Fen bilimleri öğretmen adaylarının akademik başarı düzeyi değişkenine göre nanoteknolojiye yönelik tutumları incelendiğinde, yüksek akademik başarı sahip öğretmen adaylarının düşük başarı düzeyine sahip öğretmen adaylarından daha yüksek ortalama tutum puanına sahip oldukları görülmektedir. Ayrıca NTY-TÖ'nin negatif alt boyutunda yüksek başarı düzeyine sahip öğretmenlerin lehine anlamlı farklılık bulunmaktadır. Verilerin analizi ile elde edilen bulgular literatür kapsamında tartışılarak fen bilimleri öğretmen adaylarının nanoteknolojiye yönelik tutumlarının bilgi düzeylerine, duyumlarına, nanoteknolojinin yararları ve riskleri üzerine algılarına, nanoteknoloji ile okul ve derslerde karşılaşmalarına, akademik başarılarına, bilişsel farkındalıklarına, teknolojiye yönelik ilgi ve isteklerine göre farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre fen bilimleri öğretmen adaylarının nanoteknolojiye yönelik tutumlarını arttırmaya yönelik öneriler verilmiştir.

In this study, it is aimed to examine the attitudes of preservice science teachers' towards nanotechnology according to the variables of gender, grade level and academic achievement level. For this purpose, the study was carried out according to the `cross-sectional survey` method, which is one of the quantitative research methods. The study group of the research consisted of 199 preservice science teachers' (170 girls, 29 boys) studying in the 2019-2020 academic year, which was determined by using convenience sampling. `Nanotechnology Attitude Scale For Preservice Science Fields Teachers` consisting of three sub-components (positive, negative and benefit) was used as a data collection tool in the research. The analysis of the data was made using the SPSS-21 package program. In the analysis of the obtained data, descriptive and inferential analyzes were made. t-test and ANOVA were used to determine whether the total scores obtained from the attitude scale and the scores attain from the sub-dimensions of the scale differ according to gender, grade level and academic achievement level. The level of significance was accepted as .05 in the comparison of the data. When the data obtained in the study were examined, it was seen that the average attitude scores of preservice science teachers' towards nanotechnology in all scales were X̅=3,78 and these attitudes were at a high level. When the preservice science teachers' attitudes towards nanotechnology were examined according to the gender variable, it was determined that male preservice teachers' had a higher average attitude score than female preservice teachers'. In the positive sub-dimension of NTY-TO, there is a significant difference in favor of male preservice teachers'. When the attitudes of preservice science teachers' towards nanotechnology according to the class level variable were examined, while it was seen that the preservice teachers' studying in the 3rd year of university had the highest average attitude score, it was determined that the preservice teachers' studying in the 2nd year of the university had the lowest average attitude score. In addition, in the positive sub-dimension of NYT-TO, there is a significant difference between the attitudes of the 3rd year of university preservice teachers' towards nanotechnology and the 2nd year of the university preservice teachers' attitudes towards nanotechnology in favor of the third graders. When the attitudes of preservice science teachers' towards nanotechnology are examined according to the variable of academic achievement level, it is seen that preservice teachers' with high academic achievement have higher average attitude scores than preservice teachers' with low achievement levels. Additionally, there is a significant difference in favor of teacher with high achievement levels in the negative sub-dimension of NTY-TO. The analysis of the data and the findings of the literature discussed in the context of preservice science teachers' attitudes towards nanotechnology to increase the level of knowledge, sensations, and perceptions on the benefits and risks of nanotechnology, nanotechnology with schools and courses, competitions, academic achievement, their cognitive awareness, technology-oriented is concluded that differ according to the interests and wishes. According to the results of the research, suggestions were given to increase the attitudes of preservice science teachers' towards nanotechnology.