Ahmed Âsım'ın `Numûne-i İnşâ` adlı eserinde yazma becerisinin öğretimi

Abstract

Dilin insan yaşamındaki rolü son derece önemlidir. Çünkü insanlığın ürettiği tüm bilgi birikimi yeni kuşaklara dil vasıtasıyla aktarılmaktadır. Bundan dolayı ana dili eğitimine yüzyıllar boyunca önem verilmiş ve bu alanda pek çok çalışma yapılmıştır. Dilin dört temel beceri alanından biri olan yazma becerisine yönelik çalışmalar, bu alanın bir kolunu oluşturmuştur.Yazma dersleri, yazma becerisini kazandırmayı ve geliştirmeyi amaçlar. Bu dersler Türk eğitim tarihinde `inşâ, münşeât, tahrîr, imlâ` gibi isimler altında yürütülmüştür. Yazma dersleri için hazırlanan kitaplar da yine bahsi geçen bu adları taşımaktadır. Bu kitaplar yazma becerisini geliştirmeye yönelik kuramsal bilgileri ve uygulamaları içermektedir. Ayrıca öğrencilere doğru, düzgün ve güzel yazmanın yollarını öğretmektedir. Ahmed Âsım Bey'in 19.yüzyılda yazdığı Numûne-i İnşâ adlı eseri de bu alanda hazırlanan kitaplardan biridir.Bu çalışmada Numûne-i İnşâ'nın günümüz alfabesine aktarılması ve yazma becerisinin öğretimi bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Söz konusu eserin 1307 yılında Mahmud Bey Matbaası'nda 127 sayfa olarak basılmış olan nüshası doküman analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir.Numûne-i İnşâ, yazma becerisine dair teorik bilgilerin ve konuyla ilgili uygulama örneklerinin yer aldığı bir ders kitabı olarak düzenlenmiştir. Eserde ilk olarak yazılı anlatımın unsurları, iyi bir yazı yazabilmenin önemi ve yolları hakkında bilgiler verilmiştir. Daha sonra eser üç bölüme ayrılmış ve her bir bölümde sırasıyla metin türlerinden olan dilekçe, mektup ve senet anlatılmıştır.Eser bir bütün olarak incelendiğinde içeriğinde yer alan konu ve kavramların kısa ve sade bir biçimde anlatıldığı tespit edilmiştir. Kitapta teorik bilgilerin yanı sıra örnek metinlere de yer verildiği için yazma becerisinin öğretiminde uygulamalı eğitim anlayışının benimsendiği sonucuna ulaşılmıştır.

The role of language in human life is extremely important. Because all the knowledge produced by humanity is transferred to new generations through language. For this reason, mother tongue education has been given importance for centuries and many studies have been carried out in this field. Studies on writing skill, which is one of the four basic skill areas of language, have formed a branch of this area.Writing lessons aiming to gain and develop writing skills have been carried out under the names such as `inşâ, münşeât, tahrîr, imlâ` in the history of Turkish education. The books prepared for writing classes also bear these names. These books contain theoretical information and applications to improve writing skills; teaches students how to write correctly, neatly and beautifully. Ahmed Asım Bey's work Numune-i İnşâ, written in the 19th century, is one of the books prepared in this field.In this study it is aimed to transfer Numune-i İnşâ to today's alphabet and to investigate it in the context of writing skills instruction. The copy of the aforementioned work, which was printed as 127 pages in Mahmud Bey Printing House in 1307, was examined using the document analysis method.Numune-i İnşâ is organized as a coursebook that includes theoretical information on writing skills and practical examples on the subject. In the work, firstly, information is given about the elements of written expression, the importance of good writing and the ways. Then the work is divided into three parts and in each section, petition, letter and promissory note, which are text types, are explained respectively.When the work is analyzed as a whole, it has been determined that the subjects and notion in its content are explained in a short and simple way. Since the book includes sample texts as well as theoretical information, it was concluded that applied education approach was adopted in teaching writing skill.