Ermeni basını ve Çağdaş Yunan Edebiyatı 30 kuşağı romanlarında Milli Mücadele Dönemi

Abstract

1789 yılında ortaya çıkan Fransız İhtilali'nin yarattığı ulusçuluk hareketi, Avrupa'daki tüm krallıklarda olduğu gibi Osmanlı İmparatorluğu'nda da dağılmalara neden olmuştur. İmparatorluk çatısı altında yaşayan farklı etnik topluluklardan biri olan Yunanlar da bu hareketten etkilenerek zaman içerisinde ulus devlet olma düşüncesiyle tebaası oldukları Osmanlı hakimiyetinden ayrılmak istemişlerdir.Megali İdea anlayışıyla hareket eden Yunanlar, Osmanlı İmparatorluğu içinde bir takım isyan hareketlerinde bulunmuşlardır. Balkanlar ve Ege adaları bu isyanlar süresince önemli noktalar olmuştur. Özellikle XVIII. yüzyıldan itibaren Girit'te yaşanan ayaklanmalar Osmanlı Devleti ve Yunanistan arasında çoğu kez kriz noktasına gelmiştir. Büyük Devletlerin getirdiği çözümler pek kalıcı olmamış, bu çekişmeler 1913 Atina Antlaşması'yla, Osmanlı Devleti'nin Girit'i kaybetmesine kadar sürmüştür. Bununla birlikte 1910 yılında iktidara gelen Venizelos, Yunanistan haritasının büyümesinde önemli bir figür olmuştur. Balkan Savaşları ile başlayan bu süreç, Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle Yunanistan topraklarını en geniş sınırlarına ulaştırmıştır. Tüm bu kazanımların Venizelos'ta yarattığı daha geniş topraklara ulaşma hırsı, diğer bir deyişle Megali İdea fikri, Yunanistan'ı büyük bir çıkmaza sürüklemiştir. Bu çıkmaz, Yunanistan'ın Anadolu'dan toprak elde etme gayesiyle 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir'i fiilen kuşatmasıyla başlamıştır. Aynı günlerde, Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919'da Samsun'a giderek Ulusal Kurtuluş Mücadelesini başlatmıştır. 1920 yılının sonlarına doğru başlayan Türk – Yunan Savaşı, 1922 yılındaki Büyük Taarruzun neticesinde Yunan ordusunun yenilgisiyle sona ermiştir.Bu yenilginin sonrasındaki süreç Batı Anadolu'da yaşayan halk için zorlu olmuştur. Bilhassa İzmir büyük çatışmaların adresi olmuş, yağma, şiddet, yangın gibi son derece vahim olaylar cereyan etmiştir. Çoğunlukla Rum ve Ermenilerden oluşan büyük bir kitle İzmir ve çevresini boşaltmak zorunda kalmıştır. Tam da bu bağlamda yaşanan olaylar, Rumlar tarafından `felaket` olarak adlandırılmıştır.Bu tarihi süreç çalışmamız dâhilinde Ermeni basını ve Çağdaş Yunan Edebiyatı 30 Kuşağı Romanları'ndan örneklerle ele alınmıştır.

Nationalist movement that came up with the French Revoloution in the year of 1789, also caused divisions in Ottoman Empire as it did in all European kingdoms. Varios different ethnicg groups that have live under Ottoman Empire, wanted to become nation state over time by getting influenced of this movement.One of these grops were the Greeks who were subjects of the Ottoman Empire. Greeks that acted according to Megali Idea, made some rebel movements in areas that are inside the borders of Ottoman Empire. Balkans and Aegean Island became significant points throughout this rebellions. Especially riots that took place in Crete from the XVII. Century, many times came to crisis point between Ottoman Empire and Greece. Solutions that are brought by Great States couldn't become permanent, these disputes continued till Ottoman Empire's lose of Crete with the 1913 Athens Treaty. Venizelos who came to power in 1910 with this became an important figure in expansion of Greek lands. This process that started with the Balkan Wars, with the end of First World war led Greece to reach it's largest borders. Megali Idea which was created due to this gains, led Greece into a dead-end. This dead-end started with the defacto siege of İzmir in 15 May 1919 by Greek Army. At the same time Mustafa Kemal Pasha started War of Independence in 19 May 1919 by going to Samsun. Greco- Turkish War that started at the end of 1920, finalized with the defeat of Greek Army with Great Offence. The process after this period became difficult for people of Anatolia. Especially, Izmir became the adress of great conflicts; terrible occassions happened such as lootings, violence, fires. A big community mostly composed of Greeks and Armenians had to leave Izmir and its surroundings. Especially that is why events that occurred according to this process was called `catastrophe` by Greeks.Throughout our research Armenian Press and excamples from 30' Generation of Contemporary Modern Greek Literature.