Endüstriler arası yayılma ve transmedya hikâye anlatıcılığı: Marvel Evreni örneği

Abstract

Küresel medya olgusu ve yakınsama kültürüyle birlikte ortaya çıkan transmedya hikâye anlatıcılığı, üretilen medya içeriklerinin metinsel açıdan gelişmesine katkı sağlarken aynı zamanda endüstriler arasında yayılma stratejilerinde ve küresel ölçekli tekel şirketlerin oluşmasında da etkili olan bir uygulamadır. Metinlerdeki boşlukları tamamlayan, hikâyenin devamlılığı sağlayan ve metinlerarası bağlantılı yapılar oluşturan transmedya uygulamaları, izleyicilere de içerikleri üretme, dâhil olma ve dağıtma olanağı sunarak evrenin bir parçası haline getirmektedir. Bu bağlamda çalışmada, çizgi roman olarak yayın hayatına başlayan ve gelinen noktada küresel çaplı bir şirkete dönüşen Marvel'in, transmedya uygulaması olarak hangi birimleri ve stratejileri kullandığının ortaya konulması amaçlanmıştır. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, endüstriler arasında yayılma politikalarının başlangıcı kabul edilen küresel medya olgusu ve bu kavramın oluştuğu zemin olarak yakınsama kültürü ve bağlantılı kavramlar incelenmiştir. Tranmedya hikâye anlatıcılığının tanımının yapıldığı ikinci bölümde, anlatıların tasarlanma, genişletilme süreçlerinin yanı sıra farklı transmedya kuramlarına ve uygulama örneklerine değinilmiştir. Son olarak üçüncü bölümde ise Marvel evreninde kullanılan transmedya birimlerine, bu birimler arasındaki metinsel ilişkilere ve sektörler arasında yayılma stratejilerine değinilerek günümüz medya şirketlerinin farklı endüstriler arasıda yayılma noktasında üretim, tüketim ve dağıtım süreçlerine ilişkin genel bir değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Küresel Medya, Yakınsama Kültürü, Tranmedya Hikâye Anlatıcılığı, Endüstirler Arası Yayılma, Marvel

Transmedia storytelling, which has emerged with the global media phenomenon and convergence culture, causes the development of sample media contents in the textual environment, while at the same time, it is an application that is effective in spreading strategies between industries and the formation of global monopoly companies. Transmedia applications that complement the gaps in the texts, ensure the continuity of the story and create intertextual connections make it a part of the universe by offering viewers the opportunity to produce, include and distribute content. In this context, it is aimed to reveal which units and strategies Marvel uses as a transmedia application, which has started its publishing life as a comic book and turned into a global company at the point reached. In the first part of the study, which consists of three parts, the global media phenomenon, accepted as the beginning of the diffusion policies among the industries, and the convergence culture and related concepts as the ground on which this concept occurs, are examined. In the second part, where the definition of Tranmedya storytelling is made, besides the process of designing and expanding the narratives, different transmedia theories and application examples are mentioned. Finally, in the third chapter, a general evaluation is made regarding the production, consumption and distribution processes of today's media companies in the distribution of different industries by referring to the transmedia units used in the Marvel universe, the textual relationships between these units and the expansion strategies among the sectors.Key Words: Global Media, Convergence Culture, Transmedia Storytelling, Cross-industry Spread, Marvel.rgence Culture, Transmedia Storytelling, Cross-industry Spread, Marvel