Türk bankacılık sektöründeki risklerin belirleyicileri ve bu risklerin yatırım davranışları üzerindeki etkisi

Abstract

Türk Finansal sistemi içerisinde bankacılık sektörünün merkezi bir rolü vardır. Bu bakımdan, bankacılık kesiminde ortaya çıkan risk ve istikrarsızlıklar, bütün ekonomiyi etkileyebilmektedir. Bu araştırmada Türk Bankacılık Sektörünün sahip olduğu bireysel, sistematik ve sistemik risklerin üzerinde seçili makroekonomik ve kurumsal değişkenlerin etkisi ne olduğu incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda seçili dokuz mevduat bankasının 2008: Q3-2019: Q3 arasındaki dönemi, panel veri analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, seçili makroekonomik ve kurumsal değişkenlerin bankaların mevcut riskleri üzerindeki etkisi anlamlıdır. Bulgular, Türk bankacılık sektöründeki risklerin hangi makroekonomik ve finansal değişkenlerden ne ölçüde etkilendiğini göstermesi bakımından son derece önemlidir. Aynı zamanda, küresel piyasa değişkenlerinin bankacılık risklerini yönlendirmede son derece güçlü oldukları gösterilmiştir. Araştırmada ikinci olarak Türk Bankacılık Sektöründeki risklerin, reel kesimi temsil eden yatırımcıların piyasalara yönelik algı ve tutumlarını nasıl etkilediği görülmek istenmiştir. Başka bir ifadeyle, reel sektör yatırım davranışlarının bankacılık risklerinden ne ölçüde etkilendiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bulgular, hisse senedi getirilerinin yatırımcı duyarlılığı üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkisi olduğunu gösterirken, sistemik ve sistematik risklerin yatırımcı duyarlılığı üzerindeki etkisi negatif yönlü ve anlamlıdır. Buna göre, reel kesim yatırımcıları artan hisse senedi getirilerine pozitif yönlü tepki gösterirken, sistemik ve sistematik risk artışları karşısında ise karamsarlık düzeyleri artmaktadır. Araştırma bulguları politika yapıcıları, ekonomistler, banka yöneticileri, yatırımcı ve araştırmacılar için önemli imalar sunmuştur.

The banking sector has a central role within the Turkish financial system. In this regard, risks and instability arising in the banking sector can affect the entire economy. In this study, the impact of selected macroeconomic and institutional variables on individual, systematic and systemic risks of the Turkish banking sector was examined. For this purpose, the period between 2008: Q3-2019: Q3 of the nine deposit banks selected was analyzed using the panel data analysis method. According to the results of the analysis, the impact of selected macroeconomic and institutional variables on the current risks of banks is significant. The findings are extremely important in that they show the extent to which macroeconomic and financial variables the risks in the Turkish banking sector are affected. At the same time, global market variables have been shown to be extremely strong in driving banking risks. Second, the study asked to see how risks in the Turkish banking sector affect the perception and attitudes of investors representing the real sector towards the markets. In other words, it has been attempted to determine the extent to which real sector investment behavior is affected by banking risks. The results show that stock returns have a positive and significant effect on investor sentiment, while the effect of systemic and systematic risks on investor sentiment is negative and significant. Accordingly, real sector investors react positively to rising stock returns, while pessimism levels increase in the face of systemic and systematic risk increases. The research findings offered important implications for policymakers, economists, bank managers, investors and researchers.