Türkiye'de mevduatların krediye dönüşümünün büyüme etkileri; tüketim çekişli mi? Yatırım itişli mi?

Abstract

Finansal piyasaların gelişmişliği ve sabit sermaye yatırımlarının büyüklüğü ülkelerin ekonomik gelişmişlik düzeylerinin temel göstergelerinden kabul edilmektedir. Bir ülkenin belirli bir dönemde mal ve hizmet üretme kapasitesi sabit sermaye yatırımlarının büyüklüğüne bağlıdır. Ülke ekonomilerinin büyümesinde, refah ve gelişmişlik seviyelerinin arttırılmasında, ulusal tasarruf düzeyinin arttırılması ve mevcut tasarrufların yatırıma dönüştürülmesi önem arz eder. Tasarrufların yatırıma yönlendirilmesi de sermaye birikiminin artmasına neden olur.Türkiye'de finansal sistem içerisinde tabana en fazla yayılmış finansal aktör bankacılık sektörü olup tasarrufların krediye dönüşümü ve yatırımlara yönlendirilmesinde fonksiyonel öneme sahiptir. Çalışmada Türkiye'de 2006Ç1-2020Ç4 dönem aralığında mevduatların krediye dönüşümünde tüketici ve yatırım kredilerinin dönüşüm oranlarının büyüme etkileri analiz edilmiştir. Kontrol değişkenler olarak alınan işgücü başına düşen sabit sermaye yatırımları ve faizin ekonomik büyümeyi temsilen işgücü başına reel gayri safi yurtiçi hâsıla üzerinde oluşturduğu etkiler zaman serisi analiz yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen bulgularda Türkiye ekonomisinin büyümesinde tüketici kredilerinin negatif ve yatırım kredilerinin ise pozitif etkiler yarattığı belirlenmiştir.

The development of financial markets and the size of fixed capital investments are accepted as the basic indicators of the economic development level of countries. The capacity of a country to produce goods and services in a given period depends on the size of its fixed capital investments. It is important to increase the level of national savings and to transform existing savings into investments in the growth of the country's economies, in increasing the level of welfare and development. Directing savings into investment also leads to an increase in capital accumulation.The banking sector is the most widespread financial actor in the financial system in Turkey, and it has functional importance in transforming savings into loans and directing them to investments. In the study, the growth effects of the conversion rates of consumer and investment loans on the conversion of deposits to loans in the period 2006Q1-2020Q4 in Turkey were analyzed. The effects of fixed capital investments per labor force and interest, which are taken as control variables, on the real gross domestic product per labor force representing economic growth are examined using time series analysis methods. In the findings obtained, it has been determined that consumer loans have negative and investment loans have positive effects on growth of the Turkish economy.