Giresun ili dağlık alanlarında sürdürülebilir kalkınma

Abstract

Sürdürülebilirliğin kalkınma kavramına dahil edilmesi ve sonrasında gerçekleştirilen sürdürülebilir kalkınma süreçlerindeki gelişimler, dünya toplumlarının dikkatini çekmiş ve bunlarla ilgili uluslararası ortamlarda çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. Bu girişimler sürdürülebilir toplum ve çevre, kaynakların korunması, gelecek nesillere aktarım konularında planlamaların yapılması ve güncel politikalar üretilmesi gibi konularla desteklenmiştir. Sürdürülebilir kalkınmanın kentsel alanlarda oluşturduğu olanakların yanı sıra dağlık ve kırsal alanlardaki gelişimi günümüzde daha fazla dikkat çekerek çeşitli araştırmalara konu olmuştur. `Giresun İli Dağlık Alanlarında Sürdürülebilir Kalkınma` konulu bu çalışmada; kalkınma, sürdürülebilir kalkınma, dağlık alanda sürdürülebilirliğin geçmişi, bugünü ve geleceğiyle ilgili uygulamalar ile geliştirilebilir süreçlerin incelenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada, Coğrafya biliminin temelini oluşturan ilkelere bağlı kalınarak uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri ile haritalama süreçleri ve gezi gözlem yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sahasında çeşitli zamanlarda gerçekleştirilen arazi gözlemleriyle dağlık alanlardaki sürdürülebilir kalkınma uygulamalarının nasıl gerçekleştiği, potansiyeli olan kaynakların değerlendirilmesi, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri, yöre halkı ile anket ve mülakatlardan edinilen bilgiler çalışmaya aktarılmıştır. Bu araştırmalara bağlı olarak Giresun ili dağlık alanlarda yöre halkı ve ülkemizce uygulanabilirliği az bilinen birçok süreç ayrı ayrı ele alınarak bu süreçlerin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur. Araştırma sahasındaki dağlık alanlarda sürdürülebilir kalkınma uygulamalarının belirlenmesi amacıyla Sayısallaştırılmış SWOT (GZFT) analizi oluşturularak, uzman ve karar verici gruplara yönelik Analitik Hiyerarşi Süreçleri (AHP) ile kriterler arasındaki öncelikler ve etki değerleri analiz edilmiştir. Bu bağlamda araştırma sahasının dağ ekosistemi yönünden zenginliği dikkate alınarak Giresun ili dağlık alanlarında uygulanacak kalkınma süreçlerinde kalkınmanın temeli olan toplumun ana rol üstlenmesinin gerektiği, doğal ve beşeri kaynakların yönetiminde insan ve çevre faktörünün dikkate alınması, dağlık alanlardaki yöre halkının alternatif geçim tarzları ile desteklenmesi ve yapılan uygulama desteklerinin arttırılması kanısına varılmıştır. Bunlara ek olarak yapılacak olan uzun yıllık planlamalar ve bu uygulamaların gelecek nesillere aktarımı, insan-çevre ilişkisi içinde dağlık alandaki bağlantıların güçlenmesi, sürdürülebilir kalkınma süreçlerinin toplum ve sürdürülebilir çevre odaklı alan uygulamaları ile mümkün olacağı açıktır.

The inclusion of sustainability in the concept of development and the subsequent advancements in the sustainable development processes have attracted the attention of world societies, and various attempts regarding these advancements have been made in the international environment. Issues such as sustainable society and environment, conservation of resources, planning for future generations, and producing up-to-date policies have been used to fortify these attempts. Alongside the opportunities created by sustainable development in urban areas, its development in mountainside and rural areas attracts more attention today and constitutes the subject of various researches. This study on `Sustainable Development in The Mountainous Areas of Giresun Province` aims to examine the development, sustainable development, the past, present, and future of the sustainability practices in the mountainside, and the processes to be improved. The study uses remote sensing and geographic information systems, mapping processes, and travel observation methods in accordance with the principles that form the basis of geographical studies. How the sustainable development practices are performed in mountainside through field observations performed at various times in the study area, the exploitation of resources with potential, and the information obtained from surveys and interviews with state organizations and institutions, non-governmental organizations, and local people were transferred to the study. Depending on these efforts, numerous processes in Giresun mountainside, the applicability of which are less known by the local people and by our country in general, were independently discussed, and suggestions were made for the development of these processes. A quantitative SWOT analysis was designed to specify the sustainable development practices in the mountainside of the study area, and the priorities among criteria and the impact factors were analyzed through Analytical Hierarchy Processes (AHP) aiming groups of experts and decision-makers. In this context, considering the richness of the study area in terms of mountain ecosystems, the society should assume the primary role as the basis of the development processes to be managed in Giresun mountainside; the human and environmental factor in the management of natural and social resources should be considered; the local people in mountainside should be supported with alternative means of livelihood; and the already-existing supports to certain practices should be increased. Besides, it is evident that long-term plans, the transfer of these practices to the future generations, and strengthening the ties in the mountainside within the human-environment relationship are only possible by the field practices of the sustainable development processes that focus on the society and the sustainable environment