Adıyaman ili Gölbaşı ilçesi'nin kültürel coğrafyası

Abstract

Gölbaşı İlçesi Adıyaman İli'nin en batısında yer alır. İlçe üç coğrafi bölgenin sınırlarının kesiştiği bir alanda bulunmaktadır. İlçenin doğusunda Adıyaman İlinin Besni ve Tut İlçeleri, kuzeyinde Malatya ili, batısında Kahramanmaraş, güneyinde ise Gaziantep ili yer alır. Gölbaşı 1958 yılı itibariyle ilçe olmuştur. Adıyaman İli 'ne bağlı 8 ilçeden biri olan Gölbaşı'nın 30 köyü bulunmaktadır. 2019 yılı TÜİK verilerine göre ise toplam nüfus 49.253'tür.Araştırma sahası DAF üzerinde yer alan tektonik çukurluklardan birisidir. Dolayısıyla DAF havzanın şekillenmesinde temel etkendir. Araştırma sahasının iklimi `Karasallığın Etkili Olduğu Gecikmiş Akdeniz İklimi` olarak nitelenebilir. Alanın geçiş bölgesi olmasıyla alakalı pek çok bitki türüne de ev sahipliği yapmaktadır. Araştırma sahasında topografyanın geçirdiği jeolojik ve jeomorfolojik süreçler ilçe de farklı yaşam şekillerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.Gölbaşı tarihsel süreç itibariyle pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Sahanın iklimi, jeolojik ve jeomorfolojik evrimi insanlara farklı şartlar sunmuştur. Sahada yaşayan insanlar bu şartları kendi lehine çevirebilmek amacıyla farklı uygulamalar geliştirmiştir. Bu uygulamalar zamanla tarihi birikim ve inançlar sayesinde de gelişmiş, böylece yöre insanının yaşamında yer edinmiştir. Araştırma sahasının maddi ve manevi kültürel değerleri coğrafya ilminin temel ilkelerine bağlı kalınarak araştırılmaya ve ortaya konmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Gölbaşı, Kültür, Kültürel Coğrafya

Gölbaşı District is located in the far west of Adıyaman Province, which is also intersection point of three geographic areas. Besni and Tut districts of Adıyaman Province are located in the east of the district, Malatya province in the north, Kahramanmaraş in the west, and Gaziantep province in the south. Gölbaşı became a district as of 1958. Gölbaşı, one of the 8 districts of Adıyaman province, has 30 villages in it. According to 2019 TÜİK data, the total population is 49.253.The research field is one of the tectonic lakes on DAF*. Because of this, DAF is the main factor in forming the water basin. This field could be described as `Late Mediterranean Climate with Continentality Effects`. Due to its transitional location, the area hosts various plant species in it. The geologic and geomorphologic changes in the topography lead up to different ways of living in the district.The climate of the field, also geologic and geomorphologic changes provides different conditions to people living there, who developed different methods to use these conditions in their favor. Throughout the time, with historical events and beliefs, these methods advanced, thus taking place in the daily lives of these people. The purpose of this study is the research of material and spiritual values of the field in accord with the main principles of the geographical science*DAF: Doğu Anadolu fay hattı (Eastern Anatolia faultline)Keywords: Gölbaşı, Culture, Cultural Geography