Tanzimat Dönemi İstanbul'unda iç güvenlik ve suçla mücadele

Abstract

Tanzimat Dönemi boyunca yaşanan mali sorunlar, iç güvenlik meselesinin zamana yayılmasına neden olmuştur. Bu nedenle İstanbul'da, ilk etapta kavaslar zaptiye askeri olarak istihdâm edilmiştir. İstanbul'da maaşlı ve rütbe esasına dayanan düzende zaptiye askerlerinin kuruluşu 1848 yılını bulmuştur. İç ve dış güvenliğin birbirinden ayrı tutulması, zaptiye ve nizâmiye askerlerinin görev tanımlarının belirlenmesi ve İstanbul'daki karakolhânelerin ordudan zaptiye askerlerine bırakılması önemli gelişmelerdi. Ancak sorunlar nedeniyle İstanbul gibi kalabalık bir şehrin nüfusuna kıyasla zaptiye askerlerinin mevcudu yetersiz kalmış, karakolhânelere yeterli sayıda asker yerleştirilememiş ve askerlerin maaşları verilememiştir. Hükümet, karşılaşılan sorunlara kalıcı çözümler üretememiştir. Bu sorunlar İstanbul'un asâyişine de olumsuz yönde etki etmiş, İstanbul asâyişi halk ve basın tarafından sürekli eleştirilerek, yabancı devletlerin baskısına ve müdahalesine sebep vermiştir. Kısıtlı olanaklara rağmen, halkın istekleri doğrultusunda karakolhânelerin ve nokta alanlarının kurulması, vardiyalar halinde kol gezdirilmesi ve kol sandallarını kullanmak gibi suçla mücâdele anlamında önemli adımlar atılmıştır. Ayrıca birçok alanda çeşitli tenbih, denetim ve yasaklar ile İstanbul'un asâyişi kontrol altında tutulmak istenmiştir. Meydana gelen suç hadiselerinin ardından yapılan işlemler de en az önleyici talimatlar kadar önemli olmuştur. Şahısların sorgulanması, hadiselerin soruşturulması ve hekimlerden yardım alınması iddia ve şüpheleri ortadan kaldırabilmekteydi. Olay yerini inceleme ve şekillendirme gibi çeşitli tekniklerden faydalanılırken, serseri, şüpheli ve sabıkalı şahıslar tespit edilmeye çalışılmıştır. Kontorato, mürûr ve kefil gibi uygulamalara başvurulurken, en etkili girişim Bâb-ı Zaptiye'de tutuklu bulunan şahısların fotoğraflarının çekilmesi ve resimler halinde çoğaltılması olmuştur. Tanzimat Dönemi'nde iç güvenlik alanında önemli düzenlemeler yapılmasına rağmen, Osmanlı Devleti'nin mali sorunlarla, yapılan baskı ve dış müdahalelerle ve yanlış uygulamalar ile aynı anda başa çıkabilmesi mümkün değildi.

Financial problems during the Tanzimat period have caused the issue of internal security to spread over time. For this reason, in Istanbul, in the first place, the fives were recruitted as a zaptai soldier. In Istanbul, the establishment of the zyptae soldiers has found 1848 years in the order of salary and rank. Keeping internal and external security separate, identifying the mission definitions of the veterans and the soldiers of the military and the deposition of the police officers in İstanbul was important developments. However, in comparison to the population of a crowded city such as Istanbul, the presence of zetzit soldiers was insufficient, the police station had not been able to place enough troops and the soldiers salaries were not paid. The government has not been able to provide permanent solutions to the problems encountered. These problems have also had a negative impact on Istanbul's staff, and the Istanbul staff has been repeatedly criticized by the public and the press, causing the pressure and intervention of foreign states. Despite the limited possibilities, significant steps have been taken to establish police stations and spot areas, move arms in shifts and use armchairs as a result of the public's demands. In addition, various tenbies, audits and prohibitions in many areas, and the nobility of Istanbul has been sought to be kept under control. The actions carried out after the crimes that occurred were as important as preventive instructions. The questioning of individuals, the investigation of events and the assistance of physicians was able to eliminate the allegations and suspicions. While several techniques such as examining and shaping the scene were used, tramps, suspects and criminal figures were tried to be identified. While applications such as the Contorato, mürûr and guarantor have been applied, the most effective initiative has been taking photos and reproducing the prisoners in the form of pictures in Bâb-ı Zaptiye. Although important regulations were made in the area of internal security in the Tanzimat period, it was not possible for the Ottoman State to deal with financial problems, pressure and foreign interventions, and misplaced practices at the same time.