İmparatorluktan Cumhuriyete yapı üretimi, sosyal ve iktisadi dönüşümün etkisi

Abstract

Osmanlı Devleti tarih boyunca fethettiği topraklarda iskan politikasını uygulamış, böylelikle hüküm sürdüğü coğrafyalarda yapı ve imar faaliyetlerine ağırlık vermiştir. Çalışma boyunca Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde yer alan farklı fonlarda ki belgeler temel kaynaklar olarak kullanılmıştır. Yapı inşaat alanında etkili olan kurumların, geçirmiş oldukları değişimin üzerinde durulmuştur. Yapı ve imar faaliyetlerini gösteren bireylerin çok geniş bir yetkiye sahip olmaları neticesinde esasında müteahhitlik hizmeti sunuyor olmalarına karşılık çoğunlukla mimar olarak anılmalarının altında yatan sebeplerin ne olduğu hususuna vurgu yapılmıştır. Osmanlı Devleti'nin nizam-ı kadim döneminden erken cumhuriyete intikal eden yapı müteahhitlerinin ifa ettikleri görevlerinin neler olduğu, inşa etmiş oldukları yapılar, Osmanlı başkenti İstanbul ve Cumhuriyet başkenti Ankara özelinde mukayese edilerek sivil ve kamu yapıları üzerinde araştırma yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Müteahhitler, Kamu Yapıları, Sivil Yapılar

Throughout history the Ottoman Empire implemented the policy of resettlement in the lands it conquered, thus giving weight to construction and zoning activities in the geographies it ruled. Throughout the study, documents in different funds in the Prime Ministry Ottoman Archives were used as basic sources. The changes that the institutions that are influential in the field of building construction have undergone are emphasized. Despite the fact that the individuals who show the building and zoning activities hava a very wide authority, they actually offer contracting services, but the underlying reasons for being referred to as architects are emphasized. A research was conducted on civil and public buildings by comparing the duties of the building contractors who were transferred from the ancient order of the Ottoman Empire to the early republic, the structures they built, the Ottoman capital Istanbul and the republican capıtal Ankara.Keywords: Ottoman State, Contractors, Public Buildings, Civil Structures