Ebu Bekir İbnü'l-Arabî'nin nesih anlayışı

Abstract

Bu çalışmada İbnü'l-Arabî'nin nesih anlayışı iki ana bölümde ele alınarakmüfessirin kimliğinin yanı sıra nesh olgusuna dair teorik ve pratik açıdan yaklaşımınıntespit edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için birinci bölümde her mesele hakkında temelusul kaynakları esas alınarak tartışmalara yer verilmiş, İbnü'l-Arabî'nin butartışmalardaki yeri belirlenip ayet örneği verilerek her mesele detaylı bir şekildeincelenmiştir. İkinci bölümde İbnü'l-Arabî'nin teorideki nesih anlayışının pratik olarakyansıması ele alınarak diğer müfessirlerin konu hakkındaki görüşleriyle karşılaştırmalıbi metot izlenmiştir. Böylece neshe konu olan ayetler, İbnü'l-Arabî açısından dahakapsamlı bir şekilde ortaya konulmuştur.İbnü'l-Arabî'nin nesih anlayışında ailesi, yaşadığı dönemin ilmi ve siyasîatmosferi, kendisinin ilmi birikimi gibi faktörlerin etkili olduğu söylenebilir. Her nekadar İbnü'l-Arabî'nin mensuh ayetlerin sayısında titiz davrandığı söylenilse deesasında eserlerinde diğer neshe konu olan ayetlerin dışında seyf ve kıtal ayetleriyleyetmiş beş ayeti neshettiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte tefsiri ve nesih konusunayer verdiği usul eserleri arasında büyük ölçüde tutarlı olduğu ancak bazı hususlardaçelişkili ifadelerin olduğu saptanmıştır. Netice itibariyle tefsirden fıkha, hadisten kelamabirçok ilim dalında söz sahibi olan İbnü'l-Arabî'nin, nesih konusu hakkındaki görüşlerinesih literatürü açısından önemli addedilmiştir.

This study aims to discuss Ibn al-Arabi's understanding of abrogation bydetermining his theoretical and practical approach to the phenomenon of naskh, as wellas his identity in two chapters. In the first chapter, the discussions on each issue arepresented on the basis of the main sources of methodology of the Qur'an and the placeof Ibn al-Arabi in these discussions is determined by examining each issue in detail withexamples from the verses of the Qur'an. In the second chapter, the practical side of Ibnal-Arabi's theory of abrogation is discussed by referring to his commentary work and hisother methodological works where he talked about abrogation with a comparisonbetween his opinions and the views of other commentators on the subject.It can be said that factors such as family, the scientific and politicalatmosphere in the era in which he lived, and his intellectual background were influentialin Ibn al-Arabi's understanding of abrogation. Although it is said that Ibn al-Arabi wasmore careful when it comes to determining the number of abrogated verses in theQur'an, this study shows that he actually came to the conclusion that `sayf` and `qitāl`verses abrogated seventy verses in the Qur'an, apart from the verses that have been thesubject of abrogation. Although his exegetical and methodological works where heincludes the subject of abrogation are in cohesion to a great extent, some contradictorystatements were determined. As a result, the opinions of Ibn al-Arabi, who has a say inmany branches of science from Qur'anic interpretation to jurisprudence, from hadith totheology were found important in terms of the literature of abrogation.