Serdivan çevresinde nüfus ve yerleşme

Abstract

Marmara Bölgesi, Kocaeli Yarımadası, Sakarya ilinin batısında yer alan Serdivan ilçesi, mübadele döneminde Bulgaristan ve Yunanistan'dan gelenlerin yerleştirilmesi ile (göç olarak) kurulan bir yerleşmedir. Serdivan çevresinde ilk yerleşmelerin kuruluşu 17. yüzyıla dayanmaktadır. Dolayısı ile Serdivan'ın kuruluşu mübadele döneminden daha eski bir tarihe denk gelmektedir. Kuruluşu bir Rum yerleşkesi (Petrades) olup, mübadele vasıtasıyla gelenlerin bu yöreye yerleştirilmesi ile Türk yerleşkesine evrilen Serdivan, günümüzde ağırlıklı olarak Karadeniz Bölgesi'nden aldığı iç göçle nüfuslanmıştır.Zamanla 14 mahalleye ulaşan ve 2008 yılından itibaren Adapazarı'ndan bağlanan 10 orman köyünün katılımı ile şu anda 24 mahalleye sahip olan Serdivan'ın yerleşim alanı genişlemiştir. 1999 depreminden sonra, Serdivan'ın bulunduğu sahanın zemininin sağlam olduğunun tespit edilmesi ile nüfus çekmeye başlayan Serdivan, günümüzde Sakarya ili genelinde en fazla nüfus artışına sahip ilçe olma niteliği kazanmıştır. Geçmişten günümüze kadar tarımsal fonksiyonlara sahip olan ilçe, şehirleşme ile beraberinde artan yoğun nüfusun yerleşme ihtiyacını karşılama maksadıyla verimli tarım arazilerini iskâna açmaktadır. İlçenin Adapazarı istikametinde (doğu) yer alan sahasının yerleşim açısından doluluk oranı fazladır. Bölgeye yeni eklenen 10 orman köyü (mahalle) ile beraber Serdivan'da yeni alanlar iskâna açılarak ilçe yerleşimi batı yönüne (Kocaeli-İstanbul) doğru gelişim göstermektedir. 1992 yılında Sakarya Üniversitesi'nin kurulması ile nüfuslanmaya başlayan Serdivan'ın nüfusunun artış göstermesinde etkili olan diğer faktörler; küçük sanayi tesislerinin varlığı, Adapazarı'ndaki fabrikalara yakın konumda bulunması, Sapanca Gölü'nün kuzeyinde ve kıyısında yer alması, D-100 karayolunun Serdivan'dan geçiyor olması dolayısı ile şehirlerarası geçiş güzergâhında yer alması, çalışma sahasının nüfus çekici diğer özellikleri arasındadır. Önemli coğrafi konuma ve nitelikli potansiyel alanlara sahip olan Serdivan çevresi için nüfus ve yerleşim alanı bakımından öncesinde bir çalışmanın yapılmamış olması bu çalışmanın oluşturulmasına zemin hazırlamıştır. Serdivan'ın nüfus ve yerleşme coğrafyası açısından incelenmesi ve ilçenin potansiyel doğal ve beşeri varlığının ortaya konulması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmaya; literatür taraması ile doküman analizi yapılarak başlanmış, nitel ve nicel veri yöntemleri kullanılmıştır. Birincil veri kaynaklarından yararlanmak amacıyla saha çalışması yapılmıştır. Saha çalışması esnasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veri toplanmış, gerekli kurum ve kişilerle mülakat yapılarak bilgiler elde edilmiştir. Bir taraftan doküman analizi, diğer taraftan birincil kaynaklardan elde edilen veriler ile saha çalışması sırasında yapılan gözlem sonuçlarından faydalanılarak coğrafi bakış açısı ile Serdivan ve çevresinde nüfus ve yerleşme araştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Nüfus, Yerleşme, Serdivan

`daha sonra doldurulacaktır`