T.S. Elıot'tan yapılan Türkçe çeviriler ve Türk edebiyatındaki etkileri

Abstract

Bu tez çalışmasında şiir ve tiyatro başta olmak üzere fikir yazıları ve edebiyat teorisine dair metinlerinin bütünü geniş bir külliyat oluşturan T. S. Eliot'ın eserlerinin ne kadarının Türkçeye çevrildiği, bu çevirilerin nitelikleri ve Türk edebiyatına yansımaları araştırılmış ve Eliot'ın Türk şair, yazar ve eleştirmenlerine etkisi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Eliot, XX. Yüzyıl Anglo - Sakson edebiyatında büyük rol oynamıştır. Dönemin dünya edebiyatında büyük şair ve eleştirmenler arasında değerlendirilmiştir. Bu çalışmada Türk edebiyatı araştırmaları alanında adından sıklıkla söz edilen Eliot'ın hayatı, edebî kişiliği, şiirleri, tiyatro oyunları ve düz yazıları ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır.Bu çalışmada, Eliot'ın eserlerinin İngilizcesi ile Türkçe çevirileri mukayese edilmiştir. Daha sonra Türk edebiyatına yansımaları türlere göre sınıflandırılarak incelenmiştir. Bu bağlamda şöyle bir yol izlenmiştir: Eliot'ın şiir, tiyatro ve düzyazılarından oluşan eserlerinin Türkçeye çevrilmesi aşamasında ortaya çıkan problemler ve benimsenen çeviri yöntemleri tespit edilmiştir. Ayrıca Eliot'ın fikirlerinin Türk edebiyatına yansımaları ve edebiyat araştırmacılarının Eliot'ı değerlendirme biçimleri üzerinde durularak şiir ve edebî eleştiriye getirdiği yenilikler değerlendirilmiştir. Sonuçta Türkçede adından çok söz edilen Eliot'ın hayatı, edebî kişiliği ve eserleri bütün yönleriyle tanıtıldıktan sonra eserlerinin Türkçeye çevrilerinde hangi yöntemlerin benimsendiği ve Türk sanatçı ve eleştirmenlerini hangi yönlerden etkilediği ortaya konmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Modern şiir, Yeni Eleştiri, T. S. Eliot, Türkçede T. S. Eliot.

In this thesis, it has been investigated how much of T. S. Eliot's works, which constitute a large corpus of works on opinion writings and literary theory, especially poetry and theater, have been translated into Turkish, the qualities of these translations and their reflections on Turkish literature, and their effects on Turkish poets, writers and critics have been tried to be revealed.Eliot played a major role in Anglo-Saxon literature in the twentieth century. He is considered among the great poets and critics in the world literature of the period. In this study, the life, literary personality, poems, plays and prose writings of Eliot, whose name is frequently mentioned in Turkish literature, are discussed in detail.In this study, the English and Turkish translations of Eliot's works were compared. Then, their reflections on Turkish literature were analysed by classifying them with respect to genres. In this context, the following approach was followed: The problems that emerged during the translation of Eliot's poetry, theater and prose works into Turkish and the translation methods adopted were identified. In addition, the innovations Eliot brought to poetry and literary criticism are evaluated by considering the reflections of Eliot's ideas on Turkish literature and the ways in which literary researchers evaluate him.In conclusion, after the life, literary personality and works of Eliot, whose name is mentioned a lot in Turkish, were introduced in all aspects, it was tried to reveal which methods were adopted in the translations of his works into Turkish and in which ways he influenced Turkish artists and critics.Key words: Modern poetry, New Criticism, T. S. Eliot, T. S. Eliot in Turkish.