Türk savaş romanlarında gerçeklik (1950-1980)

Abstract

Tanımı konusunda kesin çizgileri bulunmayan roman, Türk edebiyatında Batı etkisiyle Tanzimat döneminden itibaren yazılmaya başlamıştır. Günümüze kadar farklı temalar etrafında kaleme alınan Türk romanlarında savaş teması da yer almaktadır. Millî bilincin oluşması ve toplumsal hafızanın tazelenmesi için yazılan savaş romanlarında romanların inandırıcılığını artıran gerçeklik unsuru kurmaca kadar önemlidir. Bu romanlarda gerçeklik olgusu dış ve iç gerçeklik şeklinde iki farklı tarzda karşımıza çıkmaktadır. 1950-1980 yılları arasında yayımlanan ve klasik gerçekçilik çerçevesinde yazılan savaş romanlarında iç ve dış gerçekliğin izleri sürülebilmektedir. Savaşların yaşandığı yıllara ait sosyal, askerî, siyasî, dinî yapılar ve eğitim-kültür hayatı tutarlı bir şekilde iç gerçekliğe uygun olarak anlatılırken savaş romanlarında romanların yazıldığı dönemin gerçekliği ve romancıların fikir dünyalarının da etkileri görülmektedir.

The novel, which has no definite lines about its definition, has been written in Turkish literature since the Tanzimat period with the influence of the West. There is also the theme of war in Turkish novels written around different themes until today. In war novels written for the formation of national consciousness and the renewal of social memory, the element of reality that increases the credibility of the novels is as important as fiction. In these novels, the phenomenon of reality appears in two different ways as external and internal reality. The traces of inner and outer reality can be traced in war novels published between 1950-1980 and written within the framework of classical realism. While the social, military, political, religious structures and educational-cultural life of the years of the wars are consistently described in accordance with the internal reality, the reality of the period in which the novels were written and effects of the intellectual worlds of novelists are also seen in the war novels.