Bertolt Brecht'in `Cesaret Ana ve Çocukları` ile Sabahattin Ali'nin `Kuyucaklı Yusuf` adlı eserlerinde toplumun ahlaki açıdan yozlaşması: Karşılaştırmalı bir çalışma

Abstract

Toplumsal yaşam anlayışı ve değer yargıları çağın gerektirdiği şekilde yeni bir düzenle karşılaştığında, toplum farklı bir anlayış benimsemekte, ahlaklılık ikinci plana atılmaktadır. Bu durum ister savaşlar, isterse insanın kötü yanlarının su yüzüne çıkması sebebiyle ortaya çıksın, erdemliliklerini sürdüren birey baskılanmaktan, toplumun yozlaşmış değerlerine başkaldırıda bulunduğunda zamanla kendini sorgulamaktan kaçamamaktadır. Savaşın bireysel ahlaklılığın sürdürülmesini güçleştirmesi ve toplumda sebep olduğu ahlaki yıkım her iki eserden örneklerle sosyolojik, karşılaştırmalı ve metne bağlı yöntemler başta olmak üzere çoğulcu bir yaklaşım ile incelenmiştir. Ahlak çöküntüsüyle yüzleşen toplumların bireysel erdemlilikleri sınırlandırdığı, sınırlamanın ise değerlerin devamlılıklarına ket vurduğu ve toplumsal kimliklerden bağımsız olarak savaşların ahlaka aykırı, ortaklaşa bir düzen yarattığı görülmektedir. Ortaya çıkan ahlaki yozlaşma, savaş sonlandığında dahi önüne geçilemeyecek kadar derinleşmekte, süregelen değerler yerini özünü yitirmiş ahlak yargılarına bırakmaktadır.

When social living approach and value judgments are confronted with a new order in the way required for the age, community adopts a different approach and morality remains in the background. Regardless of whether this situation arises due to wars or as a result of situation where malicious aspects of humans come out to appear, the individual who preserves his virtues, can not keep away from being repressed and from questionning himself when he rebels against the degenerated values of community. The fact that war makes it difficult for individual morality to be sustained and the moral degeneration it causes in the society, have been examined with a pluralist approach mainly by using sociological, comparative and text dependent methods with respect to examples from both of the works. It is observed that communities confronted with moral degeneration, limit individual virtues and that these limitations impede sustainability of values and that wars create a common order that is against moral aspects, as being independent from communal identities. The moral destruction coming out deepens in a way that can not be avoided even at the end of war times, while the sustained values are replaced by moral judgments deprived from their essence.