Morbid obezite cerrahisi geçiren bireylerin ameliyat öncesi ve sonrası uyku kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Araştırma, morbid obezite cerrahisi geçiren bireylerin ameliyat öncesi ve sonrası uyku kalitelerini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak planlandı ve gerçekleştirildi.Araştırmanın evrenini Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniğinde 01 ekim 2018-15 Haziran 2019 tarihleri arasında,morbid obezite cerrahi girişimi geçiren 72 hasta oluşturdu.Analiz sonrasında,araştırma kriterlerine uygun ve çalışmaya katılmayı kabul eden 51 hasta çalışma kapsamına alındı.Etik kurul ve kurum izni alındı.Veriler araştırmacılar tarafından literatür bilgileri doğrultusunda hazırlanan Sosyodemografik Veri Formu ve Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKİ) kullanılarak toplandı ve uygun istatiksel yöntemler kullanılarak değerlendirilmeye alındı.Araştırma sonucunda; Hastaların PUKİ toplam puanları açısından ameliyat öncesi-ameliyat sonrası süreçlere göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edildi (Z=-5,901; p=0,000).Ameliyat öncesi hastaların uyku kalitelerinin, ameliyat sonrası duruma göre daha düşük olduğu belirlendi. Aynı şekilde, PUKİ sınıflamasına göre incelendiğinde hastaların ameliyat öncesi durumda (PUKİ<5; kötü uyku kalitesi) kötü uyku kalitesine sahip olduğu, ameliyat sonrası durumda ise (PUKİ≥5; iyi uyku kalitesi) iyi uyku kalitesine sahip oldukları belirlendi. Ayrıca hastaların ameliyat öncesi BKİ değerleri ile ameliyat öncesi PUKİ değerleri arasında pozitif yönde, zayıf derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (r=0,331; p=0,018).Sonuç olarak obezite cerrahisi geçiren bireylerin ameliyat sonrasında ameliyat öncesine gore uyku kalitesinin daha iyi olduğu tespit edildi.Anahtar Kelimeler: Morbid obezite, obezite cerrahisi, uyku, uyku kalitesi, beden kitle indeksi

The aim of this descriptive research was to evaluate the preoperative and postoperative sleep quality of patients undergoing bariatric surgery.The research population consisted of 72 patients who underwent bariatric surgery between October 2018 and May 2019 in the General Surgery Department of University of Health Sciences Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital. As a result of the analysis, the study sample included 51 patients who met the inclusion criteria and agreed to participate in the study. Necessary permissions were obtained from the ethical committee and the institution prior to the research. Data were collected using a Socio-demographic Data Form prepared by the researcher based on the literature and the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and evaluated using appropriate statistical methods.The results showed that there was a statistically significant difference between the preoperative and postoperative periods in terms of the total PSQI scores of the patients (Z=-5.901; p=0.000). It was determined that the preoperative sleep quality of the patients was lower than the postoperative period. Similarly, according to the PSQI classification, it was found that the patients had poor quality of sleep (PSQI<5; poor sleep quality) in preoperative period but good quality of sleep (PSQI≥5; good sleep quality) in postoperative period. In addition, there was a positive and weak correlation between the patients' preoperative BMI and preoperative PSQI scores (r=0.331; p=0.018).In conclusion, it was determined that the individuals who underwent bariatric surgery had better postoperative sleep quality. Keywords: morbid obesity, bariatric surgery, sleep, sleep quality, body mass index