Felsefe - mitos ilişkisinde Platoncu izler: Hegel ve Derrida'nın Platon yorumu

Abstract

Hegel temel öğesi düşünce olan felsefenin mitik öğelerden arındırılması gerektiğini belirtirken Derrida felsefenin tamamıyla logos merkezli bir etkinlik olması gerektiği düşüncesine karşı çıkar. Bu düşünceleri filozofların Platon yorumlarını belirlemiştir. Ortaya iki farklı belirlenim çıkar ve bu iki belirlenim birbiriyle çelişir. Hegel Platon'un felsefesini mitos barındırması sebebiyle kusurlu bulurken Derrida ona logos merkezli felsefe geleneğini başlatan isim olarak işaret eder. Platon'un bir yandan mitosu logosa karşı aşağı konumlandırdığını bir yandan da felsefesini mitosla beslediğini anımsadığımızda neden birbiriyle çelişen yorumlara açık olduğunu anlarız. Bu yüzden Hegel ve Derrida'nın karşıt yorumları arasında bir karar verebilmek için öncelikle Platon'un neden mitos kullandığı sorusuna yanıt vermek gerekmektedir. Bu çalışmada ilkin bu soruya bir yanıt vermek ve bu yanıt ışığında filozofların birbirine karşıt yorumlarından hangisinin Platon'u daha iyi yansıttığını belirlemek hedeflenmektedir. Nihayetinde logos ile mitosun özgün, farklı ve benzer özellikleri yadsınmadan felsefenin mitosla olan tartışmalı ilişkisi yeniden değerlendirilecektir.

While Hegel claims that philosophical thought should be purged of mythical elements Derrida objects to the idea of philosophy as a purely logocentric endeavour. Thus, their ideas of what philosophy is or should be determine their interpretations of Plato which are opposing and contradictory. On one hand Hegel finds Plato's philosophy to be flawed on account of it's use of myths while on the other hand Derrida thinks that Plato is responsible for the beginning of a logocentric philosophical tradition. The reason of this discrepancy becomes clear when we consider that Plato in the opposition of myth and logos, devalues the former and keeps the latter in high esteem while his philosophy is animated by myths. Therefore, in order to judge among the contradictory interpretations of Hegel and Derrida requires answering the question of why Plato used myths in his philosophical texts. This study aims to find an answer to this question, and in light of this answer to determine which of the two interpretations are more faithful to Plato. Finally, taking into account the unique, distinct and common characteristics of mythos and logos the disputed relation of philosophy and myth will be re-evaluated.