Eskişehir il halk kütüphanesi resimli çocuk kitaplarının değerlendirilmesi

Abstract

Çocuk edebiyatı ürünlerinin taşıdığı özellikler, hitap ettiği yaş grubuna göre farklılık göstermektedir. Çocuğun, yaşına uygun, gelişimini destekleyecek nitelikte kitaplarla buluşturulması, halk kütüphanelerinin temel görevleri arasında yer alır. Bu kapsamda, her çocuğa eşit hizmet veren halk kütüphanelerinin çocuk dermelerinin, çocuk kitapları tasarım ilkeleri ışığında değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Eskişehir İl Halk Kütüphanesi resimli çocuk kitapları dermesi dış yapı ve içyapı unsurları açısından değerlendirilmiş ve bu unsurların kitapların ödünç alınması üzerindeki etkisi incelenmiştir. Kitapları değerlendirmek amacıyla araştırmacı tarafından `Resimli Çocuk Kitaplarını Değerlendirme Formu` oluşturulmuştur. Çalışmanın evrenini, Eskişehir İl Halk Kütüphanesi'nin 0-7 yaş çocuklara hitap eden ve 2015-2019 yılları arasında yayınlanmış resimli çocuk kitapları oluşturmaktadır. Betimleme yöntemiyle gerçekleştirilen çalışmada, 2197 kitap arasından rastgele örnekleme yöntemi ile seçilmiş 130 resimli çocuk kitabı değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, kitap kapağının görsel etkisinin ilgi çekici olması, kapak resimlerinin konuyu yansıtması, resimlerin çocuğun öykü oluşturabileceği nitelikte olması, resim ve metin oranının uygunluğu, kitabın çocuğun gelişim düzeyine, ilgi ve gereksinimlerine uygunluğu, kitabın çocukta okuma isteği uyandıracak nitelikte olması gibi dış yapı ve içyapı unsurları, kitapların ödünç alma durumunu olumlu yönde etkilemektedir. Elde edilen sonuçlara göre, `Eskişehir İl Halk Kütüphanesi dermesinde bulunan resimli çocuk kitaplarının dış yapı ve içyapı özellikleri ile çocuğa görelik (uygunluk) unsurları onların ödünç alınma durumlarını etkilemektedir` şeklinde oluşturulan hipotezi doğrulanmıştır. Çalışma sonunda önerilerde bulunulmuştur.

The characteristics of children's literature work change according to the targeted age group. It is among the main duties of public libraries to bring children together with books that are suitable for their age and will support their development. In this regard, it is important to evaluate the children's collections of public libraries serving every child equally in the light of the principles of children's book design. The aim of the study was to evaluate the children's picture book collection in the Eskisehir Province Public Library in terms of external and internal structural elements and to examine the effect of these elements on the state of borrowing these books. The researcher developed a `Children's Picture Book Evaluation Form` to evaluate the books. The population of the study included children's picture books published between 2015 and 2019 for children aged between 0-7 in the Eskisehir Province Public Library. The random sampling method was used in this descriptive study and selected 130 children's picture books were evaluated. According to the results of the study, the external and internal structural elements such as the interesting visual effect of the book cover, cover pictures' reflecting the subject, pictures qualified in a way for the child to form a story, the suitability of the ratio of pictures to text, the suitability of the book to the development level, interest and needs of the child, and the book's quality of making the child willing to read it positively affect the state of borrowing the books. The results confirmed the hypothesis that `The external and internal structural properties and the elements of suitability for children of the children's picture books in the collection of the Eskisehir Province Public Library affect their state of borrowing`. Some recommendations were made at the end of the study.