Translation of adult-oriented humour in children's animated movies: A corpus-based study

Abstract

Bu tezin amacı, çocuk animasyon filmlerinde yetişkin odaklı dilsel mizahı çevirmede çevirmenlerin stratejilerini incelemektir. Araştırma, mizah çevirisi, çocuk edebiyatı çevirisi (özellikle çocuk edebiyatındaki alıcı belirsizliği) ve görsel-işitsel çeviriden yararlanan bütünce temelli karma bir çalışma sunmaktadır. Veriler 2010-2019 yılları arasında gösterime giren Hollywood yapımı kırk animasyon filminden toplanmıştır. Bir mizah örneğini yetişkinlere yönelik mizah olarak kabul edebilmek için kaynak ve hedef verilere Akers'ın (2013) yetişkinlere yönelik mizah filtreleri uygulanmıştır. Hedef filmlere uygulanan çeviri stratejileri, işlevlerine göre tutma, değiştirme ve çıkarma olarak sınıflandırılmıştır. Bu çalışmada kullanılan çeviri stratejilerinin sınıflandırması, Delabastita'nın (1996) kelime oyunları için, Leppihalme'nin (1997) imalar için ve Mateo'nun (1995) ironi için mevcut çeviri stratejilerine dayanılarak geliştirilmiştir. Ayrıca veriler Asimakoulas'ın (2004) mizah çevirisine yönelik kuramsal modeline göre niteliksel ve niceliksel olarak yorumlanmıştır. Derlem verilerinin analizi sonucunda, yetişkinlere yönelik mizahı korumak için en başarılı çeviri stratejilerinin Değiştirme Seti'ne ait olduğu, en başarısız çeviri strateji setinin ise Çıkarma Seti olduğu ortaya konmuştur. Genel sonuçlara göre, eğilim yetişkinlere yönelik mizahın hedef filmlere aktarılmaması yönündedir. Bu tez, çocuklara yönelik eserlerde yetişkinlere yönelik dilsel mizahı çevirirken olası sorunların üstesinden gelebilmek adına çevirmenlere bir kılavuz oluşturma girişiminde bulunarak mizah çevirisi alanına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

The aim of this thesis is to examine the translators' strategies in translating adult-oriented linguistic humour in children's animated movies. The research presents a corpus-based mixed study which draws insights from humour translation, translation of children's literature (most especially the address problem in children's literature), and audiovisual translation. The corpus-data was collected from forty Hollywood-made animated movies released between the years of 2010-2019. In order to distinguish a humorous instance as adult-oriented, Akers' (2013) adult humour filters were applied to the source and target data. The translation strategies applied to the target movies were categorised in accordance with their functions as retainment, replacement, and omission. The classification of translation strategies used in this study was developed relying on the available translation strategies of Delabastita's (1996) for puns, Leppihalme's (1997) for allusions, and Mateo's (1995) strategies for irony. Further, the data were interpreted both qualitatively in accordance with Asimakoulas (2004) theoretical model for the translation of humour and quantitively. The analysis of the corpus-data revealed that in order to preserve the adult humour, the most successful translation strategies belong to Replacement Set while the least successful translation strategy set is Omission Set. According to the overall results, the general tendency is towards the elimination of adult humour. The thesis aims to contribute to the field of humour translation through initiating an attempt to come up with a guideline for translators in order to overcome possible issues while translating linguistic adult humour in works aimed for children.