Türk Halk Şiiri - müzik ilişkisi üzerine teorik bir yaklaşım

Abstract

Tarihin her döneminde bütün sanat dallarının birbirlerinden etkilenmiş olduğugörülür. Bu etkileşim, disiplinler arası bir sentez niteliğinde dönüşümlere zeminoluşturarak sanatın alanını adeta sınırsızlaştırmıştır. Sanat dalları arasındaki buetkileşim şiir ile müzik arasında da bulunmaktadır. Üstelik bu etkileşim ötekisanatlardan çok daha fazla ve kompleks bir durumdadır. Ayrı iki sanat olan şiir vemüziğin bağımsız varlıkları bir yana her biri içinde diğeriyle ilgili özelliklerbulunur. Bu çalışmanın konusunu ise şiir-müzik ilişkisinin Türk halkkültüründeki durumu oluşturmaktadır. Diğer kültürlerde olduğu gibi Türkkültüründe de başlangıçtan beri şiir ile müzik daima birlikte var olmuştur.Geleneksel halk şiiri ile halk müziği bir bütünün iki görünümü durumundadır. Bubütünün tam ortasında da gelenekli halk şairi durmaktadır. Müzisyen şair ya daozan-aşık olarak adlandırılan bu tip, şiir-müzik ürününün oluşumunda başlıca rolsahibi olan kişidir. `Türk Halk Kültüründe Şiir-Müzik İlişkisi` adını taşıyan buçalışma giriş niteliğindeki kuramsal açıklamalar sonrasında Türk Halk Şiiri veTürk Halk Müziği, Türk Halk Kültüründe şiir-müzik ilişkisinin sosyo-kültüreldurumu, şiir-müzik ilişkisinin unsurları ve birleşenleri başlıklarıyladeğerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sanat, şiir, müzik, etkileşim, halk kültürü

interaction is much more complex than other arts. Apart from the independentexistence of poetry and music, which are two separate arts, each has featuresrelated to the other. The subject of this study is the situation of poetry-musicrelationship in Turkish folk culture. As in other cultures, poetry and music havealways existed together in Turkish culture from the very beginning. Traditionalfolk poetry and folk music are two aspects of a whole. In the middle of this whole,the traditional folk poet stands. This type, called a musician poet or poet-aşık, isthe person who has a major role in the formation of a poetry-musical product. Thisstudy, named `Poetry-Music Relationship in Turkish Folk Culture`, has beenevaluated with the titles of Turkish Folk Poetry and Turkish Folk Music, the sociocultural situation of the poetry-music relationship in Turkish Folk Culture, theelements and components of the poetry-music relationship, after the introductorytheoretical explanations.Keywords: Art, poetry, music, interaction, folk culture