Michel Foucault-Giorgio Agamben ve Thomas Hobbes'un iktidar anlayışlarının biyopolitik paradoks bağlamında değerlendirilmesi

Abstract

Bir işi yapabilme gücü, erk gibi anlamlara gelen iktidar kavramı, siyasal anlamıyla bir toplumda egemenliği elinde bulunduran kurumu ifade etmek için kullanılmaktadır. Bu tanım ışığında yönetme ve yönetilme olgusunun insanlık tarihinin başlangıcından günümüze değin var olduğunu söyleyebiliriz. Başlangıçta ilkel olarak adlandırabileceğimiz yöntemlerle sağlanmaya çalışılan yönetme olgusu, zamanla çeşitli değişimlere uğramış ve bu değişimlerle birlikte iktidar anlayışları farklı yorumların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. İktidar kavramının tanımı, kapsamı ve kaynağına yönelik dönüşümlerin ortaya çıkmasında sanayi devrimi, nüfus artışı, savaşlar, göçler, salgın hastalıklar gibi etmenler etkili olmuştur. Yani değişimler ve dönüşümler sonucunda güç, iktidar algılarında çeşitlenmeler başlamıştır. Günümüzün iktidar yöntemi olarak kabul edebileceğimiz yöntem ise biyo-iktidar yöntemidir. Biyo-iktidar önceki iktidarlardan farklı olarak bedenleri yönetmeye bunlar üzerinde tahakküm kurmaya yönelik bir yol izlemektedir. Nüfustan tıbba, eğitimden kentsel yapılanmaya kadar pek çok alanda gücünü hissettirmeye başlamıştır. Klasik dönem iktidar anlayışları korku ve cezalandırma temelinde bir oluşum gösterirken günümüzde biyo-iktidar olarak tanımlayabileceğimiz yönetim şekli ise hem yaşamı hem de ölümü denetlemektedir. Peki biyo-iktidar bir yandan insanı yaşatırken bir yandan nasıl öldürme mekanizması haline gelebilmektedir? Biyo-politik paradoks kavramsallaştırmasıyla ifade edeceğimiz bu sorunsal çalışmamızın omurgasını oluşturmaktadır. Bu sorunsalımızın cevabını bulmak amacıyla siyaset felsefesine yön vermiş, Thomas Hobbes, Michel Foucault ve Giorgio Agamben'in biyopolitikaya yönelik fikirlerini çalışmamızın temeline oturtmaya gayret gösterdik. Tahmin edileceği gibi bu üç büyük düşünürün siyaset felsefesine yönelik çalışmaları ve fikirleri tezimizin kapsamını aşacağından biz konunun daha iyi anlaşılması adına düşünürlerimizin biyo-politika felsefelerinde kilit öneme sahip kavramlarını çalışmamızın merkezine aldık. Bu amaçla T. Hobbes'un `doğa durumu`, M. Foucault'nun `ırkçılık` ve G. Agamben'in `çıplak hayatın tahakkümü` kavramları çalışmamızın ana noktasını teşkil etmektedir. Çalışmamızı kalitatif yöntem ekseninde sürdürmek amacıyla mümkün olduğunca birincil kaynaklardan faydalanmaya gayret gösterdik.

The concept of power, which means the power to do a job, is used to express the institution that holds the sovereignty in a society in its political sense. In the light of this definition, we can say that the phenomenon of governing and being governed has existed from the beginning of human history to the present. The phenomenon of governing, which was tried to be achieved by methods that we can call primitive in the beginning, has undergone various changes over time and with these changes, the understanding of power has led to the emergence of different interpretations. Factors such as the industrial revolution, population growth, wars, migrations, epidemics have been effective in the emergence of transformations in the definition, scope and source of the concept of power. In other words, as a result of changes and transformations, the perceptions of power have started to diversify. The method that we can accept as today's method of power is the method of bio-power. Unlike previous governments, biopower follows a way of managing bodies and dominating them.It has begun to make its power felt in many areas from population to medicine, from education to urban structuring. While the classical period understanding of power shows a formation on the basis of fear and punishment, the form of government that we can define as biopower today controls both life and death. So, how can biopower become a killing mechanism while keeping people alive? This problematic, which we will express with the conceptualization of biopolitical paradox, forms the backbone of our study.In order to find the answer to this question of ours, we tried to put the ideas of Thomas Hobbes, Michel Foucault and Giorgio Agamben on biopolitics, who shaped political philosophy, into the basis of our study. As can be expected, since the studies and ideas of these three great thinkers on political philosophy will exceed the scope of our thesis, we have put the key concepts of our thinkers in their biopolitics philosophies at the center of our study for a better understanding of the subject. For this purpose, T. Hobbes's `state of nature`, M. Foucault's `racism` and G. Agamben's `domination of bare life` constitute the main point of our study. We tried to benefit from primary sources as much as possible in order to continue our work on the axis of qualitative method.