Yapay zekâ bağlamında insan kaynakları yönetimi

Abstract

Bu çalışmada yapay zekâ (yapay zekâya yönelik pozitif genel tutumlar, yapay zekâya yönelik negatif genel tutumlar) ve insan kaynakları yönetimi konuları (seçim, eğitim, performans değerlendirme, kariyer planlama, ücretlendirme, iş tanımı, çalışan katılımı) ele alınmıştır. Bu çalışmanın ana amacı; yapay zekâya yönelik algılamaların insan kaynakları yönetimi uygulamalarına ilişkin algılamalara etkisini test etmektir. Ayrıca, çalışma kapsamındaki değişkenler arasındaki ilişkilerin, düzeyi ve yönü test edilmiştir. Bunun yanında, katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ile çalışmanın değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı da test edilmiştir. Bu çalışma, Türkiye'de yapay zekâ teknolojisini kullanan veya bu teknolojiyi kullanmasa dahi işgörenlerine yapay zekâ ile ilgili eğitim faaliyetleri düzenleyen işletmelerde görev yapan yöneticiler üzerinde gerçekleştirilen bir alan çalışmasıyla desteklenmiştir. Çalışmada, nicel araştırma yöntemine başvurulmuş ve veri toplama aracı olarak anket formundan faydalanılmıştır. Çalışmanın örneklemi, Türkiye'de faaliyetlerini gerçekleştirirken yapay zekâ teknolojisini kullanan veya bu teknolojiyi kullanmasa dahi işgörenlerine yapay zekâ ile ilgili eğitim faaliyetleri düzenleyen işletmelerdeki 496 yöneticiden oluşmaktadır. Verileri analiz etmek için SPSS 20.0 ve AMOS 21.0 programları kullanılmıştır.Hipotez testlerinden elde edilen sonuçlar incelendiğinde; yapay zekâya yönelik pozitif genel tutumların (yapay zekâ boyutu), insan kaynakları yönetimi boyutlarına yönelik algılamaları (seçim, eğitim, performans değerlendirme, kariyer planlama, ücretlendirme, iş tanımı, çalışan katılımı) pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, yapay zekâya yönelik negatif genel tutumların (yapay zekâ boyutu) ise insan kaynakları yönetimi boyutlarına yönelik algılamaları (seçim, eğitim, performans değerlendirme, kariyer planlama, ücretlendirme, iş tanımı, çalışan katılımı) negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, katılımcılar medeni durumları ile yapay zekâya yönelik pozitif genel tutumları arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların sosyal medya kullanım sıklıkları ile eğitim, performans değerlendirme, kariyer planlama, iş tanımı ve çalışan katılımı algılamaları arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir.

In this study, artificial intelligence (positive general attitudes towards artificial intelligence, negative general attitudes towards artificial intelligence) and human resources management issues (selection, training, performance evaluation, career planning, compensation, job description, employee participation) are discussed. The main purpose of this study; The aim is to test the effects of perceptions on artificial intelligence on perceptions of human resource management practices. In addition, the level and direction of the relationships between the variables within the scope of the study were tested. In addition, it was also tested whether there was a significant difference between the socio-demographic characteristics of the participants and the variables of the study. This study was supported by a field study conducted on managers working in companies that use artificial intelligence technology or organize training activities related to artificial intelligence for their employees even if they do not use this technology. In the study, quantitative research method was used and a questionnaire form was used as a data collection tool. The sample of the study consists of 496 managers in businesses that use artificial intelligence technology while carrying out their activities in Turkey or organize training activities related to artificial intelligence for their employees even if they do not use this technology. SPSS 20.0 and AMOS 21.0 programs were used to analyze the data.When the results obtained from the hypothesis tests are examined; It has been determined that positive general attitudes towards artificial intelligence (artificial intelligence dimension) positively affect perceptions of human resources management dimensions (selection, training, performance evaluation, career planning, compensation, job description, employee participation). However, it has been determined that negative general attitudes towards artificial intelligence (artificial intelligence dimension) negatively affect perceptions of human resources management dimensions (selection, training, performance evaluation, career planning, compensation, job description, employee participation). However, it was determined that there was a significant difference between the marital status of the participants and their positive general attitudes towards artificial intelligence. In addition, it was determined that there was a significant difference between the frequency of social media use of the participants and their perceptions of education, performance evaluation, career planning, job description and employee participation.