Salgın hastalıkların ibadet hayatına etkisi

Abstract

Tarih boyunca zaman zaman insanoğlunun salgın hastalıklara maruz kaldığı bilinmektedir. Veba, Kolera ve yaklaşık üç yıldan beri devam eden Covid-19 gibi bazı hastalıklar hızla bulaşarak salgın halini almakta, kitlesel ölümlere sebep olmaktadır. Bunlar ve benzerleri sabrı gerektiren birer imtihan vesilesidir ve mü'minler, bunu böyle bilmektedirler. Bu salgınlar ibadet hayatını önemli ölçüde etkilemekte; özellikle cemaatle yapılan ibadetlere ara verilmesi gibi farklı uygulamaları gerektirmektedir. Hastalık hallerinde ibadet hayatıyla ilgili uygulamaların nasıl yapılacağı fıkıh kaynaklarında, `Kitâbü'ṭ-ṭahâre`, `kitâbü's-salât`, `kitâbü's-savm`, `kitâbü'l-hac` gibi başlıklar altında çeşitli vesilelerle delilleriyle anlatılmıştır. Bu konuda fıkıh literatüründe çeşitli fetvalar da yer almış; bazı çağdaş eserlerde de fıkhın salgın hastalık gibi olağanüstü hallere bakışı incelenmiştir. Covid-19 pandemisinin yaşandığı yıllarda Diyanet İşleri Başkanlığı'nın fetva ve açıklamaları da halkı aydınlatmada çok önemli bir yer tutmuştur. Bunlarla birlikte konuyla ilgili olarak müstakil bir akademik çalışmaya ihtiyaç duyulmuş `Salgın Hastalıkların İbadet Hayatına Etkisi` adıyla bir yüksek lisans tezi hazırlanması uygun görülmüştür. Bu çalışmada geçmişte de hastalık durumlarında farklı uygulamalara gidildiği örneklerle izah edilmiş, bu uygulamaların fıkha uygun olup olmadığı açıklanmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Fıkıh, Hastalık, İbadet Hayatı, Karantina, Salgın Hastalık, Tedâvi.

It is well known that throughout history people have been afflicted by epidemic diseases from time to time. Some diseases, such as plague, cholera, and covid-19, which has been rampant for about three years, are rapidly transmitted and become epidemics that cause mass deaths. These and similar diseases are a test that requires patience, and believers know this. These epidemics have a significant impact on worship life. They require various practices, especially interruption of worship in the church. How to perform the practices related to the worship life in case of illness has been explained on various occasions under the titles `Kitâbue'ṭ-ṭahâre`, `kitâbue's-salât`, `kitâbue's-savm`, `kitâbue'l-hac` in the sources of fiqh with proofs. Various fatwas have also been published on this subject in fiqh literature. Some contemporary works have examined the view of fiqh on extraordinary situations such as epidemics. In the years when the Covid 19 pandemic occurred, the fatwa and the statements of the Presidency of Religious Affairs also played a very important role in educating the public. In addition, an independent academic study on this topic was needed, and it was deemed appropriate to write a master's thesis entitled ` The Impact of Epidemics on Worshipful Life.` In this study, examples were used to explain that various practices were used in the past in cases of illness, and an attempt was made to explain whether these practices were appropriate for fiqh.Keywords: Fiqh, Illness, Worship, Quarantine, Epidemic, Treatment.