Çiv (Allium schoenoprasum L.) genotiplerinde in vitro da ginogenik ve somatik rejenerasyon uyartımı

Abstract

Çiv (Allium schoenoprasum L.) kuzey yarım kürede doğal yayılım gösteren çok yıllık bir Allium türüdür. Diploid (2n= 2x= 16) olan bu tür birçok ülkede doğal olarak kendiliğinden büyür. Çiv Avrupa ve Asya ülkelerinde insanlar tarafından gıda olarak ve süs bitkisi olarak kullanılır. Türkiyede doğadan toplanarak taze veya fermente edilerek kullanılır. Çiv ile ilgili çok az bilimsel çalışma vardır. Bu tez çalışmasının amacı bazı çiv türlerinde in vitro şartlarda ginogenesis ve somatik gelişimin uyartımı için protokollerin geliştirilmesidir. Yabancı tozlanma eğilimi gösteren bu türde genetik olarak saf hatlar mevcut değildir ve ticari önemi olan genotip sayısı oldukça azdır. Çiv'in aseptik olarak doku kültürü ortamlarında çoğaltımı ile ilgili yayınlar sınırlı sayıdadır. Yapılacak bu çalışmada farklı çiv genotiplerinden alınacak olan açmamış çiçek tomurcuğu eksplanları farklı uyartım ortamlarında kültüre alınacak ve bu ortamlarda ginogenik ve somatik bitkilerin rejenerasyonu gözlenecektir.

Chives (Allium schoenoprasum L.) is a prennial Allium species growing naturally in northern hemisphere. This diploid (2n= 2x= 16) species grows naturally in many countries. Chives is used as food and ornamental plant in European and Asian countries. In Turkey chives is collected from nature and consumed as fresh or after fermentation. There are very few scientific studies about chieves. The aim of this thesis work is developing protocols for induction of gynogenesis and somatic development of chives in in vitro. There are not genetically pure lines of chives due to tendency to out crossing and there are very few economically important genotypes. There are very few publications about aseptic propagation of chives in tissue culture conditions. It this proposed work whole flower buds collected from different chives genotypes will be cultured in various induction media and regeneration of gynogenic and somatic shoots will be observed.