Ameliyathanede patoloji örnek güvenliğinin sağlanmasında protokolün etkisi: Yarı-deneysel tasarım

Abstract

Amaç: Cerrahi patoloji örnek yönetim sürecinde gerçekleşen sorunlar hasta ve çalışan güvenliğini tehlikeye atar, birçok yeni planlama ve uygulama gerektirir. Bu araştırmada ameliyathanede patoloji örnek yönetim sürecini sistematize eden bir protokol kullanılarak örnek sorunlarının azaltılması amaçlandı. Gereç ve yöntemler: Bu çalışma hekim, hemşire ve destek personellerinin katılımı ile bir eğitim ve araştırma hastanesinin ameliyathane ünitesinde, yarı-deneysel türde gerçekleştirildi. Araştırmanın yapıldığı hastanede; son altı aylık döneme ait patoloji laboratuarı tarafından kabul ve reddedilen cerrahi patoloji örneklerinin sayısı ve reddedilme nedenleri, ilgili Kalite Yönetim Biriminin kayıtlarından elde edildi. Daha sonra insan, sistem ve organizasyon kaynaklı sorunlar saptandı. Araştırmacılar tarafından, güvenli cerrahi patoloji örnek yönetim sürecini sistematize eden mevcut literatürler ışığında hazırlanmış bir protokol kullanılarak, cerrahi ekip üyelerinin eğitim gereksinimi karşılandı. Ameliyathanede patoloji örnek yönetim güvenliğini tehlikeye atan sistem ve organizasyon kaynaklı sorunlar giderildi. Bir ay boyunca protokolde yer alan iş ve işlemler bütünüyle uygulandı ve sonraki altı aylık sürecin sonunda, prospektif olarak Kalite Yönetim Biriminden, patoloji laboratuarı tarafından kabul ve reddilen cerrahi patoloji örneklerinin sayısı ve reddedilme nedenlerine ilişkin kayıtlar elde edildi. Tanımlayıcı veriler sayı ve yüzdelik olarak hesaplandı. Cerrahi patoloji örnek yönetim sürecinde girişim öncesi ve sonrası gerçekleşen sorunlar arasındaki fark Ki Kare(χ2) testi ile hesaplananarak, protokolün etkinliği test edildi.Bulgular: Bu araştırma; yüzde 53.13'ü (n=17) ameliyathane hemşiresi, yüzde 37.5'i (n=12) hekim, yüzde 9.37'si (n=3) destek personeli olmak üzere toplam 32 katılımcı ile gerçekleştirildi. Hemşirelerin yüzde 70'i lisans ve üstü mezunu, yüzde 76'sı beş yıldan daha uzun süredir ameliyathanede çalışmakta, tamamı kadın katılımcılardır. Hekimlerin yüzde 33'ü 20-25 yaş aralığında, yüzde 41'i 3-5 yıl aralığında ameliyathanede çalışmakta, tamamı erkek katılımcılardır. Destek personelinin tamamı lise mezunu, yüzde 66'sı 5 yıl ve daha fazla süredir ameliyathanede çalışmaktadır. Katılımcıların yüzde 34'ünün patoloji örnek yönetim sürecine ilişkin hiç eğitim almadığı belirlendi. Ameliyathanede sistem ve organizasyon temelli sorunlar arasında patoloji örnek yönetim sürecini sistematize eden bir protokolün kullanılmadığı, laboratuar öncesi dönemde ve transfer sırasında örneklerin uygun sıcaklıkta korunmadığı, çalışan güvenliği ilkelerinin tam anlamıyla uygulanmadığı ve eksik kayıt tutulduğu saptandı. Araştırmacılar tarafından hazırlanmış cerrahi patoloji örnek yönetim sürecini sistematize eden protokol uygulandıktan sonraki altı aylık süreçte cerrahi patoloji örnek yönetim hatalarının yüzde 90 oranında azaldığı saptandı, sorunlardaki düşüşün istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi.Sonuç: Bu çalışmanın sonucunda; ameliyathanede insan, sistem ve organizasyon kaynaklı sorunların, cerrahi patoloji örnek yönetim sürecini sistematize eden ve uluslararası literatürler temel alınarak hazırlanmış bir protokol kullanılarak kontrol altına alınabildiği belirlendi. Bu araştırmadan elde edilen verilere dayanarak ameliyathanede pataloji örnek yönetim protokolü kullanımı önerilir.

Purpose: Surgical specimen administration errors jeopardize patient and occupational safety. New practices require for specimens rejected by the pathology laboratory. In this study; it was aimed to reduce specimen problems with using a protocol systematized the pathology specimen management process in the operating room.Material and method: This study was realized that attending with physician, nurse and support personnel in education and research hospital as a quasi-experimental. In this study, retrospective data for last six month the rate of acceptance and reject specimen by the pathology laboratory was obtained from the Quality Management Department. Then; it was determined system, organizational and human-based problems. Information requirement of intra-operative team members was completed with protocol prepared by the researchers about safe surgical pathology specimen management. All of the activity and proceeding in the protocol has applied during a month. Then the end of six months, prospective data was gained on the rate of acceptance and reject specimen by the pathology laboratory. Descriptive data were calculated as numeric and percentage, effectiveness of protocol with chi squared(χ2). Findings: This study was realized with a total of 32 participants as 53.13(n=17) percent intra operating nurse, 37.5(n=12) percent physician, 9.37(n=3) percent support staff. In the nurses have 70 percent faculty graduate and superior, 66 percent worked in the operating-room for more 5 years, in all women. In the physicians have 33 percent of surgeon 20-25 range of age, 41 percent of surgeon have worked 3-5 range of year in the operating-room and in all men, all of the support staff college graduate and 66 percent have worked in the operating-room for more 5 years. It was determined that 34 percent of participants have not ever educated about surgical specimen management. In the operating room, system and organizational problems were detected that such as no use of the protocol, specimens have not held in appropriate air temperature during the pre-laboratory phase as well as it was not applied occupational safety principles as completely and there are inadequate records and about transfer-related. Specimen errors reducedon the post-intervention as 90 percent and there is statistical significance.Conclusions: The result of this study shows that the problems originated from the system, organizational and human could be managed to a protocol of surgical specimen administration have prepared based on international literature. It is adviced to using of surgical pathology specimen management protocol thank to this data.