Coğrafya eğitiminde öğretmen yaklaşımları: Sakarya örneği

Abstract

Bilimlerde zaman içerisinde inceleme sahası ve odaklanılan konular ve bu konulara yaklaşım bakımından değişim ve dönüşümün yaşanması olağandır. Coğrafya biliminin gelişim sürecinde ve öğretiminde yüzyıllar içerisinde coğrafyadan anlaşılanlar, beklentiler ve paradigmalar açısından farklılıkların yaşanması da olağandır. Ortaya çıkan yeni paradigmaların yanında eskileri de bir yerlerde var olmaya devam etmektedir. Geçmişte fen bilimleri arasında kaybolan coğrafya bugün hangi sosyal meselelerin içinde kendini buluyor. Çalışmamız ile günümüz dünyasında coğrafya ve eğitiminin geldiği noktayı anlamak, coğrafya öğretmenlerimizin coğrafya bilimine bakışlarını ortaya koymak amacındayız. Değişen dünyada coğrafya eğitiminde istikametin de ne yönde olması gerektiği sorununa katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Öğretmenlerimizin coğrafya bilimine ve eğitimine yönelik algılarını keşfetmeye çalışacağız. Coğrafya öğretmenlerimiz günümüz dünyasında şekillenen yaklaşımlar ile coğrafya biliminin neresindedir?Pozitivizmin mutlak anlayışına karşı konumlanmış eleştirel teoriden beslenen çalışmamız sosyal bilimlerde tek bir doğru veya gerçeklik olmayışından destek alan postyapısal bakış açısıyla nitel bir araştırma modeli sunmaktadır. Yapılandırılmış görüşme formu ile çalışılmış görüşmelerin betimsel analizi yapılmıştırSakarya ili merkez ilçelerinden Adapazarı, Serdivan, Erenler ilçeleri ve Arifiye ilçesindeki Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi ve özel ortaöğretim kurumlarında görevli ağırlıkla tecrübeli 13'ü bayan 23'ü erkek olmak üzere toplam 36 coğrafya öğretmenimiz ile görüşme gerçekleştirilmiştir.Öğretmenlerimize coğrafyada paradigmalar hakkında sorular yöneltilmiş, kendilerinin hangi yaklaşımı benimsedikleri sorulmuştur. Paradigmanın kelime olarak pek çok öğretmenimiz açısından fazla bir şey ifade etmediği sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcılarımız, coğrafyada bazı konuları fen bilimlerindeki farklı disiplinler de ele alabilir ancak insana etkisi bakımından eksik kalır görüşündedir. Katılımcılarımız coğrafya eğitiminin odağında yer alması gerektiğini düşündüğü konuları Çevre Sorunları, Atıklar ve Geri Dönüşüm, Küresel İklim Değişikliği, Doğal Afetler, Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı, Nüfus ve Göç Sorunları, Arazi Kullanımı ve Şehirleşme, Jeopolitik ve Uluslararası İlişkiler, Yerel Yönetimlerin Coğrafya Eğitimi, Küreselleşme, Yenilenebilir Enerji Kaynakları olarak sıralamışlardır. Bu sonuçlar doğrultusunda veri toplama aracı olarak görüşme yöntemi, öğretmenlerimizin lisans üstü eğitime katılımı, coğrafya eğitiminde paradigma, coğrafya biliminin sosyal kimliği ile çevre ve sürdürülebilirlik konularının ağırlığı hususlarında araştırmacılar ve uygulayıcılara yönelik öneriler getirilmiştir.Anahtar Kelimeler: sosyal coğrafya, eğitim, öğretim, paradigma, çevre, sürdürülebilirlik

It is common for there to be a change and transformation in the sciences in terms of the field of study and the topics focused on over time and the approach to these issues. It is also normal to experience differences in terms of understandings, expectations and paradigms from geography over the centuries in the development process and teaching of the science of geography. In addition to the new paradigms that have emerged, the old ones continue to exist somewhere. What social issues does geography find itself in today, which was lost among the sciences in the past?With our study, we aim to understand the point of geography and its education in today's world, and to reveal the perspectives of our geography teachers on the science of geography. We aim to contribute to the problem of which direction the direction should be in geography education in a changing world. We will try to explore the perceptions of our teachers towards geography science and education. Where are our geography teachers in the science of geography with the approaches shaped in today's world? Where are our geography teachers in science of geography with the approaches that are taking shape in today's world?Our study, fed by critical theory positioned against the absolute understanding of positivism, presents a qualitative research model with a poststructural point of view, which is supported by the absence of a single truth or reality in social sciences. The structured interview form was used and a descriptive analysis of the interviews was conductedA total of 36 geography teachers, 13 of whom are female and 23 of whom are male, with experience in working in official and private secondary education institutions affiliated to the Ministry of National Education in Adapazarı, Serdivan, Erenler districts and Arifiye districts of the central districts of Sakarya province, were interviewed.Our teachers were asked questions about paradigms in geography and which approach they adopted. It has been concluded that paradigm does not mean much for many of our teachers as a word. Our participants believe that some subjects in geography can also be covered by different disciplines in the sciences, but it remains incomplete in terms of its impact on humans. The subjects that our participants think should be at the center of geography education are Environmental Problems, Wastes and Recycling, Global Climate Change, Natural Disasters, Sustainable Use of Resources, Population and Migration Problems, Land Use and Urbanization, Geopolitics and International Relations, Geography Education of Local Governments, Globalization, They are listed as Renewable Energy Sources.In line with these results, suggestions were made for researchers and practitioners on the interview method as a data collection tool, the participation of our teachers in postgraduate education, paradigms in geography education, the social identity of geography, and the weight of environmental and sustainability issues.Keywords: Social geography, education, training, paradigm, environment, sustainability