Türkiye-Çekoslovakya ilişkileri (1923-1939)

Abstract

I. Dünya Savaşı sona erdiğinde dünya 1914'ten çok farklıydı. Savaşa büyük umutlarla giren imparatorluklar artık yoktu. Yıkılan bu imparatorluklar yerini pek çok ulus-devlete bırakacaktı. Ancak bu yeni ulus-devletlerin doğuşu öyle kolay olmamıştı. Bu süreç 1923'e Lozan Antlaşması ile son buldu. Ardından literatürde `iki savaşı arası dönem` olarak adlandırılan devreye girildi. Büyük Savaş sonrası eski imparatorluk topraklarında kurulan bazı yeni ülkeler ciddi dönüşüm ve değişimler geçirdi. Bu ülkelerin başında Türkiye geliyordu. Kurtuluş Savaşı başlı başına bir kahramanlık hikâyesiyken savaştan sonra yine Mustafa Kemal liderliğinde yapılanlar dünyanın Türkiye üzerinde var olan tüm dikkatini daha da artırmıştı.Diğer tarafta ise hem ayrı ayrı hem birlikte, geçmişleri oldukça eskiye dayanan Çeklerin ve Slovakların Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla kurduğu Çekoslovakya vardı. Bu iki yeni devlet iki savaş arası dönemde pek çok farklı ilişki kurdu ve geliştirdi. Bu çalışmanın konusu olan Türkiye ve Çekoslovakya arasındaki siyasi, ekonomik ve sosyal alandaki bu ilişkileri ve iki ülkenin birbirine bakışını tespit etmek için iki ülkedeki birçok kaynak incelendi. Bu incelemenin sonucunda özellikle 1920'lerde iki ülke arasındaki ilişkilerin ekonomik yönünün ön planda olduğu, 1930'lardan itibaren sosyal ilişkilerde artış yaşandığı, ikinci bir dünya savaşına yaklaşılırken siyasi ilişkilerde bir yakınlaşma olduğu görülüyordu.

When World War I ended, the world was very different from 1914. Empires that entered war with high hopes no longer existed. These collapsed empires would be replaced by many nation-states. However, the birth of these new nation-states was not so easy. This process ended in 1923 with the Treaty of Lausanne. Then, the period called the `inter-war period` in the literature was entered.After the Great War, some new countries established in the former imperial lands underwent serious transformations and changes. The most important of these countries was Turkey. The Turkish War of Independence was a heroic story in itself. After the victory, what was done under the leadership of Mustafa Kemal increased the world's attention on Turkey even more.On the other side was Czechoslovakia founded by Czechs and Slovaks have a long history both separately and together, after the collapse of the Austro-Hungarian Empire.These two new states established and developed many different relations in the interwar period. In order to determine the political, economic and social relations between Turkey and Czechoslovakia, which is the subject of this study, and to determine the view of the two countries, many sources in the two countries were examined. As a result of this research, it was seen that especially in the 1920s, the economic aspect of the relations was at the forefront. There was an increase in social relations since the 1930s, and there was a convergence in political relations as a second world war was approaching.