Animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin üstbiliş, sorgulayıcı öğrenme ve bilimsel okuryazarlık düzeyleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmasının amacı, animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin üstbiliş, sorgulayıcı öğrenme ve bilimsel okuryazarlık düzeyleri üzerine etkisini araştırmaktır. Ayrıca araştırmada öğrencilerin animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinlikleri kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi de amaçlanmıştır. Araştırma 7. Sınıf Fen Bilimleri dersi Saf Madde ve Karışımlar ünitesinde gerçekleştirilmiştir.Araştırmanın çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Manisa ilinin Yunusemre ilçesinde bulunan bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 29 deney, 41 kontrol grubunda olmak üzere toplam 70 öğrenciden oluşmaktadır. Fen Bilimleri dersi deney grubu öğrencilerine animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinlikleri ile işlenirken kontrol grubu öğrencilerine ise mevcut fen bilimleri dersi öğretim programı uygulanmıştır. Araştırmanın deneysel işlem süreci toplam 8 hafta sürmüştür.Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntem ve tekniklerinin bir arada ele alındığı karma yöntem kullanılmıştır. Çalışmanın nicel boyutunda deneysel araştırma yöntemlerinden eşitlenmemiş ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desenden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri 'Biliş Üstü Ölçeği', 'Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri Algısı Ölçeği' ve 'Bilimsel Okuryazarlık Ölçeği' ile toplanmıştır. Bu testler tüm öğrencilere ön test son test olarak uygulanmıştır. Çalışmanın nitel verileri ise, 'fen günlükleri', 'görüş formu' ve 'yarı yapılandırılmış mükalat' ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilen analizi sonucunda Biliş Üstü Ölçeği'nin tamamı ve alt faktörler bazında öğrencilerin üstbiliş becerilerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Deneysel işlem sonrası gruplar arasında üstbiliş beceri puanları bakımından anlamlı farklılık oluşmadığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda deney grubu öğrencilerinin ön testten son testte üstbiliş beceri puanlarının da anlamlı şekilde farklılaşmadığı bulunmuştur. Bu bağlamda yapılan uygulamaların öğrencilerin üstbiliş becerilerini geliştirmede anlamlı bir etkisinin olmadığı söylenebilir. Bunun yanında cinsiyet değişkeni bakımından deney ve kontrol grubu öğrencilerinin üstbiliş beceri puanları anlamlı şekilde farklılaşmamıştır. Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri Algısı Ölçeği'nin tamamı ve alt faktörlerinde hem deney hem de kontrol grubu öğrencilerinin sorgulayıcı öğrenme becerisi algılarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Deneysel işlem sonrası gruplar arasında sorgulayıcı öğrenme becerisi puanları bakımından anlamlı farklılık oluşmadığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda deney grubu öğrencilerinin ön testten son testte sorgulayıcı öğrenme becerileri algı puanlarının da anlamlı şekilde farklılaşmadığı bulunmuştur. Bu bağlamda yapılan uygulamaların öğrencilerin sorgulayıcı öğrenme beceri algılarını geliştirmede anlamlı bir etkisinin olmadığı söylenebilir. Bunun yanında cinsiyet değişkeni bakımından deney ve kontrol grubu öğrencilerinin sorgulayıcı öğrenme beceri puanları anlamlı şekilde farklılaşmamıştır. Bilimsel Okuryazarlık Ölçeği'nin tamamı ve alt boyutlarında öğrencilerin bilimsel okuryazarlık düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Deneysel işlem sonrası gruplar arasında bilimsel okuryazarlık puanları bakımından anlamlı farklılık oluştuğu ve bu farkın deney grubu lehine olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda deney grubu öğrencilerinin ön testten son testte bilimsel okuryazarlık puanlarının da anlamlı şekilde farklılaştığı bulunmuştur. Bu bağlamda yapılan uygulamaların (animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinlikleri temelli uygulamaların) öğrencilerin bilimsel okuryazarlık düzeylerine önemli düzeyde etkisinin olduğu söylenebilir. Bunun yanında deney grubu öğrencilerinin bilimsel okuryazarlık puanlarının cinsiyete göre anlamlı şekilde farklılaşma göstermediği, kontrol grubunun ise bilimsel okuryazarlık puanlarının cinsiyete göre anlamlı farklılaştığı belirlenmiştir.Araştırmanın nitel verilerinin analizi sonucunda deney grubunda yer alan öğrencilerin animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinlikleri ile gerçekleştirilen öğretimin; öğrenme sürecine ve öğrenmeleri üzerine olan etkilerine ilişkin olumlu görüşlere sahip oldukları belirlenmiştir. İncelenen fen günlükleri, görüş formu ve mülakatlar doğrultusunda deneysel uygulamaların öğrencilerin; derse karşı tutumlarını olumlu yönde etkilediği, etkinlikler ile işlenen dersleri eğlenceli, güzel, farklı, dikkat çekici ve öğretici buldukları, yapılan etkinlikleri sevdikleri, bu sayede daha kolay anladıkları ve öğrenilen bilgilerin kalıcılık sağladığı yönünde düşüncelere sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.Sonuç olarak gerçekleştirilen bu araştırmanın Fen Bilimleri dersine ilişkin öğrenme-öğretme sürecinde animasyon destekli kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş bilimsel senaryo etkinlikleri kullanımının etkileri üzerine literatüre katkı sağlayacağı ve konu ile ilgili yapılacak olan yeni çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.

The aim of this study is to investigate the effect of scientific scenario activities enriched with animation supported concept cartoons on 7th grade students' metacognition, inquiry learning and scientific literacy levels. It also aims at determining the students' views on the use of scientific scenario activities enriched with animation-supported concept cartoons. The research was carried out in the Pure Substances and Mixtures unit of the 7th grade Science Lesson.The study group is composed of a total of 70 students, 29 of which are in the experimental group and 41 in the control group, who are studying in a public school in Yunusemre district of Manisa province in the 2018-2019 academic year. While the science lesson was taught to the experimental group students with scientific scenario activities enriched with animation supported concept cartoons, the current science lesson curriculum was applied to the control group students. The experimental process of the research took 8 weeks in total.The mixed method in which quantitative and qualitative research methods and techniques are handled together was used in the study. In the quantitative dimension of the study, quasi-experimental design with pre-test-post-test control group, which was not equalized among experimental research methods, was used. The quantitative data were collected with 'Metacognitive Scale', 'Inquiry Learning Skills Perception Scale' and 'Scientific Literacy Scale'. These scales were applied to all students as pre-test and post-test.As a result of the analysis of the data obtained from the research, it was determined that the students' metacognitive skills were high on the basis of the entire Metacognition Scale and sub-factors. After the experimental procedure, it was determined that there was no significant difference between the groups in terms of metacognitive skill scores. At the same time, it was found that the metacognitive skill scores of the experimental group students did not differ significantly from the pre-test to the post-test. It can be said that the applications made in this context do not have a significant effect on the development of students' metacognitive skills. In addition, the metacognitive skill scores of the experimental and control group students did not differ significantly in terms of gender variable. It was determined that the inquiry learning skill perceptions of both the experimental and control group students were high in the whole and sub-factors of the Inquiry Learning Skills Perception Scale. After the experimental procedure, it was determined that there was no significant difference between the groups in terms of inquiry learning skill scores. At the same time, it was found that the inquiry learning skills perception scores of the experimental group students did not differ significantly from the pre-test to the post-test. It can be said that the applications made in this context do not have a significant effect on developing students' inquiry learning skills perceptions. In addition, the inquiry learning skill scores of the experimental and control group students did not differ significantly in terms of gender.It was determined that the scientific literacy levels of the students were high in the whole and sub-dimensions of the Scientific Literacy Scale. It was determined that there was a significant difference between the groups in terms of scientific literacy scores after the experimental procedure and this difference was in favour of the experimental group. At the same time, it was found that the scientific literacy scores of the experimental group students differed significantly from the pre-test to the post-test. In this context, it can be said that the applications (based on scientific scenario activities enriched with animation supported concept cartoons) have a significant effect on the scientific literacy levels of the students. In addition, it was determined that the scientific literacy scores of the experimental group students did not differ significantly according to gender, while the scientific literacy scores of the control group differed significantly according to gender.As a result of the analysis of the qualitative data of the research, it was determined that the students in the experimental group had positive opinions about the effects of the teaching carried out with scientific scenario activities enriched with animation supported concept cartoons on the learning process and their learning. In line with the examined science journals, opinion form and interviews, it has been concluded that the experimental practices affect the students' attitudes towards the science lesson positively; they find the lessons taught with the activities fun, nice, different, interesting and instructive, they like the activities performed, so they can understand more easily and the information learned provides permanence.As a result, it is thought that this research will contribute to the literature on the effects of the use of scientific scenario activities enriched with animation-supported concept cartoons in the learning-teaching process of the Science course and will shed light on new studies on the subject.