Manisa mesir macunu baharat karışımlarının toplam fenolik ve flavonoid içeriklerinin, antioksidan kapasitelerinin belirlenmesi

Abstract

Binlerce yıldır ilaç olarak kullanılan bitkiler, günümüzde de çeşitli hastalıklarıntedavisinde önemli kaynaklar olarak kabul edilmektedir (Rehman vd., 2015).Antioksidan olarak rol oynadığı bilinen fenolik bileşikler, sekonder metabolitlerin engeniş türünü oluşturmakta, hücresel ve fizyolojik seviyelerde oksidasyondan etkilibir koruma sağlayabilmekte ve ayrıca anti-kanser, anti-inflamatuvar, antimikrobiyalvb. etkileri ortaya koymaktadırlar (Oh vd., 2015, Larson, 1988; Cuvrelier vd., 1992).Günümüzde coğrafi işaretlenmiş ürün olduktan sonra Manisa Mesir macunuadını alan Mesir macunu denilince akla ilk gelen isim Ayşe Hafsa Sultan'ınhastalığını iyileştirmek için 41 çeşit bitkiyi karıştırıp macun yapan MerkezEfendi'dir. Mesir macunu üzerinde bugüne kadar çok farklı çalışmalar yapılmış,invert şeker, asitlik gibi temel kimyasal özellikleri (Artık vd., 1993), nem ve uçucumadde miktarı, 5-HMF, pH, asitlik, kül, refraktif indeks, çözünebilir katı madde,invert şeker (Oskay vd., 2010) gibi kimyasal analizlerinin yanı sıra reolojik veantioksidan özellikleri de incelenmiştir (Güven N., 2010).Bu çalışmada, coğrafi işaretlenmiş Mesir macunu ile tarihi Mesir macunuüretiminde kullanılan bitki karışımlarının kimyasal içeriklerinin ve antioksidankapasitelerinin belirlenmesi için bitki karışımları farklı polaritedeki çözgenlerleekstrakte edilmiş ve elde edilen ekstrelerin toplam fenolik ve flavonoid içeriklerininbelirlenmesinin yanı sıra hem kimyasal hem de antioksidan kapasiteleri ortayakonulmuştur. Ekstrelerde en fazla bulunan fenolik bileşikler apigenin 7-glukozit,gallik asit, hesperidin, rosmarinik asit, vanilin, verbaskozit şeklinde bulunurken,CİMM EtOH:su ekstresi sırasıyla %49,39 ve %73,41 inhibisyon değerleri ile hemDPPH göre hem de ABTS+ radikal katyon renksizleştirme yöntemine göre en aktifekstre olarak gözlenmiştir.

Plants have been used as medicine for thousands of years, even todays they areaccepted as a source of treatment against different kind of illness (Rehman vd.,2015). It is well known knowledge that phenolic compounds that are the largestfamily of secondary metabolites are good antioxidants by blocking oxidation in celland physiological levels. Moreover, phenolic compounds show anti-cancer,anti-inflammatory, anti-microbial etc. activity in wide range (Oh et al., 2015, Larson,1988; Cuvrelier et al., 1992).Merkez Efendi is the first man come to mind when Mesir paste is spokenbecause he made an herbal paste with 41 plants in order to cure Ayşe Hafsa Sultan.Up to now, there are difference studies on Mesir paste, and a part of these studies onits chemical properties such as invert sugar, acidity (Artık et al., 1993) humidity,volatile contents, 5-HMF, pH, ash content, refractive index, soluble brick materials(Oskay et al., 2010) were investigated. Other parts of these studies are focused on itsrheological properties and biological activity (Güven N., 2010).In this thesis, herbal mixture has been prepared according to the historical andgeographically indicated Mesir paste then these mixtures were extracted withdifferent solvent in different polarity. Total phenolic and flavonoids contents ofobtained extracts were examined and also their antioxidant capacities will beinvestigated by different methods including chemical and biological methods. Thephenolic compounds in extract were determined as apigenin 7-glucoside, gallic acid,hesperidin, rosmarinic acid, vanillin, verbascoside. The most active extract for DPPHand ABTS activities was CİMM EtOH:water extract with 49.39% and 73.41%inhibition values.