Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim dalında siroz nedeniyle yatan 225 hastanın retrospektif irdelenmesi

Abstract

Karaciğer Sirozlu 225 Hastanın Retrospektif Tek Merkezli İrdelenmesiSiroz normal karaciğer hücrelerinin hasarlanarak bağ dokusu ile yer değiştirdiği kronik ilerle-yici bir karaciğer hastalığıdır. Siroz ya da eski Yunancada kullanılan şekliyle scirrhus, karaciğerin otop-side görülen portakal kabuğu görünümünü tanımlamak için kullanılmıştır (1). Karaciğer sirozu gerek hastaların çektiği acılar nedeniyle hayat kalitesini önemli derecede etkileyen, gerekse geniş kompli-kasyon yelpazesi ve yüksek mortalite ve morbiditeden dolayı iş gücü kaybı ve yüksek sağlık harcala-malarından dolayı irdelenmesi gereken bir konudur. Günümüzde birçok ülkede karaciğer sirozu ile ilgili epidemiyolojik verilere yönelik bilgi yetersizliği mevcut olduğundan dolayı (12) ülkemizin en büyük gastroenteroloji merkezlerinden biri olan EÜTF Gastroenteroloji Bilim Dalı'nda retrosppektif ve tek merkezli olarak karaciğer sirozlu olgular irdelenmiştir (9,11).Bu çalışmaya; Aralık 2011 ile Mayıs 2013 tarihleri arasında 18 aylık sürede Ege Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalında herhangi bir yakınma ya da karaciğer sirozu komplikasyonları nedeniyle yatarak tedavi gören, taburculuk esnasında `Karaciğer Sirozu` tanısı olan 255 olgu alındı. Ancak bu olgulardan; 30 hastanın çoğu verilerine ulaşılamadığı için çalışma dışı bırakıldı. Bu nedenle verilerimiz 225 hastayı içermektedir. Çalışmaya alınma kriterleri; hastane yatmış olmak, taburculuk esnasında veya hastanede yatışı esnasında karaciğer sirozu tanısı almış olmak, 18 yaş üstü, verilerine tam olarak ulaşılabilen olgulardır. Çalışmadan dışlama kriterleri; ayaktan başvuran olgular, siroz dışı portal hipertansiyon varlığı, 18 yaş altı, verilerinin çoğuna ulaşılamayan olgulardır.Çalışmaya dahil edilen hastaların dosyaları çıkarıldı; dosyalardan ve/veya Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi labaratuar ve sonuç sisteminden verilerine ulaşıldı (tüm bu veriler hastanın hastaneye yattığı ilk gün verileridir). Bu hastaların; yaş, cinsiyet, hastane protokol numaraları, hastaneye yatış nedenleri, karaciğer sirozu etyolojisi, hepatit B ve hepatit C'li olgularda viral yük, özefagus varis varlığı, hastaneye yatış esnasında hemoglobin düzeyi, lökosit sayısı, trombosit sayısı, INR/PZ, CRP, AFP seviyesi, AST, ALT, ALP, GGT düzeyi, kreatinin, total bilirubin, direk bilirubin, albumin, globulin seviyesi, MELD skoru, CHİLD puan ve skoru, HCC varlığı, asit varlığı maddeler halinde olgu rapor formuna yazıldı. Asit olan olgularda; Serum Assit Abümin Gradienti (SAAG), SAİ varlığı, asit sıvısında albumin, total protein seviyesi, lökosit düzeyi, üreyen bakteri varlığı, ateş yüksekliği ve tedavi süresi ile tedavide kullanılan antibiyotikler olgu rapor formuna yazıldı. Yatışı esnasında eksitus olan hastalar ve eksitus tarihleri not edildi.Sonuç olarak; bu çalışmada hastaların çoğunu erkekler (%70,2) oluştururken erkeklerin orta-lama yaşı 62 olup kadınların ortalama yaşı 67 bulundu. Karaciğer sirozu nedeniyle yatırılarak tetkik ve tedavi edilen olgularımızın hastaneye başlıca yatış nedenleri HCC(%21,8) (ileri girişimsel tedavi ama-cıyla), Hepatik Ensefalopati (%21,3), Kc-S (etyoloji ve ileri tetkik) (%20,4) ve ÖVK (%13,8) olarak tespit edildi. Karaciğer sirozlu olgularımızın etyolojileri incelendiğinde HBV ilk sırayı alırken (%32,8) bunu sırasıyla HCV (%21,3), kriptojenik (%20) ve alkole bağlı nedenler (%18,2) izlendi. Karaciğer sirozlu olgularımızın çoğunda özefagus varisi saptandı (%83,6). Özefagus varis saptanan olgularda Child ve MELD skoru anlamlı bir şekilde yüksek bulundu. Aynı şekilde özefagus varisli olgularımızın çoğunda asit saptandı (%68,1). Karaciğer sirozlu olgularımızın Child sınıflamasına bakıldığında büyük bölümünü Child B ve Child C oluşturduğu (%77,3) tespit edildi. Karaciğer sirozlu olgularımızın büyük bir çoğunluğunda asit saptandı(%64). Asitli olguların %95 kadarında SAAG 1,1'in üstünde saptandı. Asit ponksiyonu yapılan olgularımızın %8'inde SAİ saptandı. Bu SAİ'lerin büyük bir çoğunluğunu KNNA olduğu görüldü (%65). Ayrıca eksitus olan olgular irdelendiğinde 26 eksitus olan olgunun 8 tanesinde (%30) SAİ saptandı. SAİ'li olgularda istatistiksel olarak ateş, karın ağrısı, kan lökosit düzeyi SAİ olmayan olgulara oranla anlamlı olarak yüksek bulundu. HCC nedeniyle yatışı yapılıp tetkik edilen olgularımızın ilginç bir şekilde beklenenin aksine Child ve MELD skorları düşük çıktığı tespit edildi. Karaciğer sirozlu olgularımızın %11,6'sı hastanede yattığı süre içerisinde eksitus oldu. Eksitus olan olguların karaciğer sirozu etyolojileri irdelendiğinde sırasıyla HCV (%34), HBV(deltasız)(%19), alkol (%19) ve kriptojenik (%11) karaciğer sirozu oluşturduğu görüldü. Karaciğer sirozlu hastalarda daha fazla ve tüm bölgeleri içeren epidemiyolojik araştırmalara ihtiyaç olduğu anlaşıldı. Anahtar Kelimeler: Karaciğer sirozu, Epidemiyoloji, Etyoloji, Komplikasyonlar, Mortalite

A Single-Center Retrospective Evaluation of 225 Cases With CirrhosisCirrhosis is a chronic and progressive liver disease in which normal liver cells are damaged and replaced by connective tissue. Cirrhosis, namely `scirrhus` in ancient Greek language, was first used to describe its `orange peel` like appereance in liver autopsies. Liver cirrhosis is a condition that needs further elaboration for following reasons; it decreases the quality of life significantly due to the pain patients suffer, it causes wide range of complications with high rate of morbidity and mortality causing massive health expenditure and labor loss. As there is lack of epidemiologic research regarding liver cirrhosis in many countries today, cases with liver cirrhosis were analyzed retrospectively in Gastroenterology Department at Ege University Facult of Medicine one of the largest gastroenterology departments in Turkey. 255 cases with liver cirrhosis in Ege University Department of Gastroenterology, either newly diagnosed, or hospitalized due to cirrhosis complications or another symptom between December 2011 and May 2013 were surveyed in this study. 30 of these cases were excluded from the study due to insufficient health data regarding their conditions, hence our study includes 225 cases. The inclusion criterias are as follows: history of hospitalization, diagnosis during either hospitalization or discharge, being over 18, and having complete health data. The exclusion criterias are as follows: Outpatient cases, presence of portal hypertension due to a non-cirrhosis factor, being under 18, having incomplete health data. All patients' health reports including laboratory results were obtained (the data was from the first day of hospitalization). The factors of patients which were noted in the report are as follows: age, sex, patient's protocol number, reason for hospitalization, etiology of cirrhosis, viral load (if applicable), presence of esophageal varices; initial levels of hemoglobin, leukocyte, trombocyte, INR/PT, CRP, AFP, AST, ALT, GGT, creatinin, total and direct bilirubin, albumine, globuline; MELD score, CHILD score, presence of HCC and ascites. In cases with ascites, we also noted followings in the report: Serume Ascite Albumine Gradient (SAAG), presence of spontaneous ascites infection, fewer, the names and duration of antibiotics used; and the ascites level of albumine, total proteine, leukocyte, presence of cultere positive bacteria. The dates of exitus during hospitalization were recorded as well.Finally, most of the patients were male (70,2%), and the mean age was 62 for men as oppo-sed to 67 for women. The reasons for hospitalization regarding liver cirrhosis were: Hepatocellular Carcinoma (21,8%) for further interventional treatment, Hepatic encephalopathy (21,3%), cirrhosis (20,4%) for etiology and further investigation, and esophageal variceal bleeding (13,8). The most common etiologic factor for liver cirrhosis in the study was HBV (32,8%), and other factors in order of frequency were: HCV (21,3%), cryptogenic (20%), and alcohol related (18,2%). Esophageal varices were found in most of the patients (83,6%). CHILD and MELD scores were found significantly high in cases with esophageal varices. Similarly, ascites were found to be present in most of the patients with esophageal varices (68,1%). Analysing the patients according to CHILD classification, it was re-cognized that most of the patients were in group CHILD B and C (77,3%). Majority of the patients had ascites (64%). SAAG was higher than 1,1 in 95% of the patients with ascites. Spontaneous Ascites Infection was found in 8% of the patients who underwent ascitic fluid examination. These spontaneous ascites Infections were mostly Culture Negative Neutrocytic Acid (65%). Analysing the all patients who died (26), Spontaneous Ascites Infection was found in 8 patients (30%). The number of patients with fewer or abdominal pain, and the level of blood leukocyte were found statistically high in patients with Spontaneous Ascites Infection when compared to patients without Spontaneous Ascites Infection. Interestingly, CHILD and MELD scores of the patients hospitalized due to HCC were found to be low. 11,6% of all patients died while hospitalized. The reasons for liver cirrhosis in these patients who died while hospitalized were as follows : HCV (34%), HBV without delta(19%), alcohol (19%), and criptogenic (11%). We have concluded that further epidemiologic studies comprising all regions are needed.Key words: Liver cirrhosis, Epidemiology, Etiology, Complications, Mortality.