Sıfır atık projesi başarısının STK'lar bağlamında incelenmesi ve AGED örneği

Abstract

Birey ve toplumların değersiz ya da artık kullanılamaz olarak görüp mülkiyetlerini terk ettikleri ancak ülkesel çapta değerlendirildiğinde yılda yaklaşık olarak 6,5 milyar TL'lik maddi değeri olan atıklardan sıfır atık stratejisi ile nasıl faydalanabileceğimiz ve bu faydanın sağlanmasında STK'ların etkileri ve işlevleri bu tezin ana omurgasını oluşturmaktadır. Toplumların yanlış verilmiş kararlarının ve çevre konusundaki bilinçsizliğinin bir göstergesi olan atıklar, doğru ve etkili bir atık yönetim sistemi sayesinde en aza indirgenebilir ancak bundan etkili bir yöntem vardır ki; sıfır atık stratejisi olarak bilinen ve oluşabilecek potansiyel atıkların henüz oluşmadan kaynağında yok edilmesinin amaçlandığı bir atık yönetim sistemidir. Böylesi değerli bir atık yönetim sistemi ise en başta toplumların bilinçlendirilmesi ve çevre-insan sağlığına yönelik farkındalık kazandırılmasıyla yer edinebilmektedir. Bu hususta, devletlerin yetemediği veya yetmek istemediği noktalarda halkın kendi istek ve iradesi ile toplum yararına çalışmalar gösteren STK'lar sayesinde ülkemizde de hem soyut düzeyde farkındalık, hem de somut düzeyde elde edilen sayısal veriler çıktısıyla ulusal çapta yapılmış ve yapılmakta olan çalışmalar ve yürütülen projeler mevcuttur. Sıfır atık stratejisinin insan-doğa etkileşimi içerisindeki önemi düşünüldüğünde STK'lar bağlamında ne ölçüde destek görüp, hangi yönde nasıl ilerlediğini yansıtabilmek amacıyla bu çalışma yapılmıştır.Çalışmanın ilk kısmında sıfır atık stratejisi üzerine farkındalık yaratılmaya çalışırken, ikinci kısmında toplumsal sıfır atık bilincinin gelişiminde ve bu stratejinin uygulanmasında insan-doğa ilişkisini temel alan STK kavramı üzerine dikkat çekilip sıfır atık stratejisi ile arasındaki bağlantıyı anlatılmıştır. Üçüncü kısımda ise bu argüman üzerinde AGED'in Okullar Sıfır Atık İçin Yarışıyor Projesi örnek gösterilerek somut bir güçlendirme yapılarak son bölümde sonuç ve önerilere yer verilmiştir.

Societies and individuals abandon 6,5 billion worth unusable and worthless waste every year on the basis of Turkey. In this study, we examined the zero waste strategy and the contribution and the function of Non-Governmental Organisations (NGOs) in this process.As an indicator of society's bad decisions and its senselessness, wastes can be reduced to a minimum with the right and effective waste management method. The Zero Waste Strategy is a very efficient waste management system that aims to eliminate potential wastes before its emergence. Such a valuable waste management system can only be consistent with raising awareness of the environment and human health. In this context, the NGOs raise awareness to this matter when the government falls short to do so. NGOs also have done projects on this matter backed with acquired data.This study is carried out in order to demonstrate in what extend the zero waste strategy is supported by the NGOs, considering the importance of human-nature interaction.The first part of the study raises awareness of the zero waste strategy. The second part focuses on the improvement of zero waste awareness and NGOs role in this matter. In the third part, we exemplified the AGED's `Schools Are Competing For Zero Waste Project` to support our argument and in conclusion, we added our suggestions in this matter.