Ahmet Hamdi Tanpınar'ın 'Sahnenin Dışındakiler' adlı romanında cümle tipleri

Abstract

Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışma, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Sahnenin Dışındakiler adlı eserinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Çalışma; Giriş, Ahmet Hamdi Tanpınar, Cümle, Cümle Çeşitleri ve Sahnenin Dışındakiler Cümle Tipleri, Sahnenin Dışındakiler'de Cümle Başı Edatlarıyla Oluşan Cümleler ve Sahnenin Dışındakiler'de Yapısına Göre Gruplanmış Cümleler bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışma süresince yapılanlar, çalışmanın konu, kapsam, amaç ve yöntemi belirtilmiştir. Ardından Tanpınar tanıtılmış; edebi kişiliği ve romanları hakkında bilgi verilmiştir. Yazarın eserleri türlerine göre sıralanmış, eser hakkında kısa bir açıklamaya yer verilmiştir. Sonrasında inceleme yapılmıştır.Birinci bölümde cümle kavramına geniş olarak yer verilmiş; tanımı, unsurları, unsur dizilişleri, cümle tasniflerine değinilmiştir. İkinci bölümde Muharrem Ergin ve Leyla Karahan başta olmak üzere diğer dil bilimcilerimizin de görüşlerinden faydalanarak cümle tipleri açıklanmış, her birinin altında alt başlık olarak Tanpınar'ın Sahnenin Dışındakiler'den on cümle örnek olarak verilmiştir. Ayrıca cümle başı edatlarla başlayan cümlelerden bahsedilmiş ve yine incelenen eserden örnekler paylaşılmıştır. Üçüncü ve son bölümünde ise inceleme metni olan Sahnenin Dışındakiler'de cümleler çeşidine göre işaretlenmiş, bağlaçlar ve cümle başı edatları büyük harflerle belirtilmiş şekilde numaralanmış olarak verilmiştir.Çalışmanın Sonuç bölümünde inceleme metnindeki cümle tipleri ile ilgili tespitler yapılıp sayısal verilerden yararlanarak desteklenmiştir. Kaynakça kısmında ise yararlanılan kaynaklara yer verilip ardından tez çalışmasının sonunda öz geçmiş paylaşılmıştır.Anahtar kelimeler: Cümle, Cümle Çeşitleri, Sahnenin Dışındakiler, Cümle Tiple

This study, as a post graduate thesis, has been prepared in the light of Ahmet Hamdi Tanpinar's Sahnenin Dışındakiler. The study is composed of the following parts: introduction, Ahmet Hamdi Tanpinar, sentence, sort of sentences and sentence types in Sahnenin Dışındakiler, sentences composed of prepositions in Ahmet Hamdi Tanpinar and Sahnenin Dışındakiler Mixed Text formed according to the sentences. In the introduction part, the studies during this thesis, subject, context, purpose and method of the study has been declared. Then, Ahmet Hamdi Tanpınar has been introduced, information has been given about his literary personality and his works, his works have been listed according to the genre of the works, brief information has been given about the work. Finally, analysis part has been included.In the first part, sentence concept has been largely discussed; description, factors, factor sequences, sentence classification have also been mentioned. In the second part, sentence types have been explained by taking advantage of our other philologists' opinions, especially Muharrem Ergin and Leyla Karahan, each types have been exemplified with 10 sentences from Sahne'nin Dışındakiler as subheading. Additionally, sentences starting with prepositions have been mentioned and exemplified from the mentioned work. In the third and last part, the sentences in Sahne'nin Dışındakiler have been marked according to the sentence types, conjunctions and prepositions have been listed in numbers, emphasized in capital letters. In the conclusion part of the study, detections related to the analysed text's sentence types have been supported with the numeric data. In Bibliography part, used sources are included and then autobiography has been shared in the end of the study.Key words: Sentence, Sort of Sentences, Çeşitleri, Sahnenin Dışındakiler, Sentence Ty