Türk romanında hastalık ve doktor tipolojisi (1900-1950)

Abstract

Bu tezde, `Türk Romanında Hastalık ve Doktor Tipolojisi (1900-1950)` konusu, Türkiye'de yirminci yüzyılın ilk yarısında yayımlanmış romanlarda, bedensel hastalık olgusu, hasta ve hekim tipolojisi açısından değerlendirilmiştir. 1900-1950 arası dönem, salgınların ve bulaşıcı hastalıkların sık görüldüğü bir periyottur. O nedenle romanlarda bahsi geçen başlıca hastalıklar verem, zatürre ve frengidir. Hastalık, romancının hem ası hem jokeridir. Romanlarda yapısal ve dramatik öğe olarak bulunan hastalık, bireysel ve sosyal etkileriyle, `hasta odası`, `ölüm döşeği`, `savaşta hastalık`, `norm dışı beden` gibi birçok farklı yan temayı da türetme potansiyelindedir. Hekimlik, biyolojik, sanatsal ve etik yönü olan bir meslektir. Romanlarda da gerçek hayatta olduğu gibi, usta, acemi, sert, müşfik, paragöz ve fukara babası doktorlar bulunmaktadır. Çalışmamızda, hasta, hastalık ve hekim kavramlarının, çağrıştırdıkları yan anlamlarla birlikte romanlardaki işlevsel yönü incelenmiştir.

In this thesis, `Disease and the Doctor Typology in Turkish Novels (1900-1950)` have been put under the magnifying glass. Physical illness phenomenon have been examined from the view point of patients' and Doctors' typology in the novels which were published in Turkey during the first half of the 20th Century. The epidemics and contagious diseases were particularly common in the period between 1900-1950. Therefore dieases such as tuberculosis, pneumonia and syphilis were the most common subjects in these novels. Serving the novelists as an Ace as well as a wildcard, the desease was also a structural and dramatic component of the novels. With its social and indivudual impact, the desease would hold the potential to create the supporting themes such as `patients' room,` `death bed,` `'disease in war,` `out of norm body.` Practicing medicine is an occupation that has biological, artistic and ethical characteristics. Just like in real life, there were expert, rookie, strict, tenderhearted, stingy and charitable doctors in the novels. In this work, besides the supportıng themes that patient, disease and doctor evoke in a novel, their functional aspects also have been investigated.